Bıçaklar ve bıçak bileme sanatı
 

Dün iş için gittiğim bir köyde bıçak bileyen birini gördüm.Kendi merakım olan bıçak bilemeyi daha yakından görmek için selem vererek yanına yaklaştım.İşin ilginç tarafı daha önceden hiç görmediğim bir taşta bıçaklarını biliyordu.Biraz sohbetten sonra bilediği bıçağı daha yakından incelemek için bıçağı elime aldım.

Ben bu kadar memleket gezmeme rağmen hayatımda hiç bu kadar iyi bilenmiş ve o kadar keskin olan bir bıçak görmedim.Tabiri caizse traş olabilecek kadar keskin.
Her ne kadar bıçağın keskin olması için çeliğin iyi işlenmiş olması gerekirsede keramatin biraz da bu taşta olduğunu gördüm.Sohbet iyice koyulaşırken bileyi taşını nereden aldığını sordum.Bu taşı, konuştuğum abimizin kayın pederi 1968 senesinde bir yerden getirmiş.Nereden olduğunu kendiside bilmiyor.Daha sonra kayınpederi rahmetli olduktan sonra bu taş bizim abinin eline geçmiş.Bileme taşının adının aynı zamanda yağlı taş olduğunuda söyledi.Bıçak bilerken bir damla ayçiçek yağını taşın üzerine damalatırsa bileme işleminin daha güzel olacağınıda bu arada belirtti.
Eminim bu formda da bu işe merakı olan bir çok arkadaş vardır.En azından bizlerde bu konuda ki fikirlerimizi gördüklerimizi paylaşacak bir çok konu olur.Bu konuya olan merakımızı gidermek için ilgili linki incelemenizde faydalı olur düşüncesindeyim.
http://www.kemalelitemiz.com/archives/73

Bıcak ve kesici aletlerin bileylenmesi işi gercekten ayrı bir maharet ve ayrı bir ustalık gerektiriyor ayrıca sabır olayıda gerekli.
Bende evimde bir cok kez denedim bir cok malzemede aldim bunun icin ama ne yazıkkı bir turlu basarili olamadim.
Hatta yabancı sitelerden bir cok bilgi ve gorsel meteryalleride inceledim ama asla dokundugunda kıl kesecek kadar keskin bicaklar elde edemedim.
bilgisi olan arkadaslar paylasirlarsa sevinirim

3-4 yıldır mutfakta Victorinox kullanıyoruz. Bıçaktan çok memnunuz. Değişik büyüklük ve işlevde bıcakları mevcut. Bıçaklar hali ile körleşince bileylemek gerekiyor. Bunu içinde yine Victoninox’un elmas bileyi taşını kullanıyorum. Tavsiye ederim.

Ayrıca yakınlarda edindiğim bir Zwilling Jahencklese marka bıçak daha var. Bu bıçaktan da oldukça memnunum. Henüz bileylemeye ihtiyaç duymadım.

Ama yıllardır Kycocera’nın seramik bıçaklarından edinmek isterim. Fakat henüz nasip olmadı. Oldukça pahallı ve bulması da zor oluyor diye biliyorum.

İlgili verdiğim linkteki bileme taşlarından yakınında veya çevresinde satan arkadaşlarla irtibat kurmak isterim.Bu konudada yardımcı olacak arkadaşlar varsa sevinirim.

Sayın akcan67,
bahsetmiş olduğunuz bileme taşlarından bir tane bizde vardı.Ancak ben onu dibek taşlarımla birlikte yeni inşatımızın bahçesinde peyzaj unsuru olarak kullanacağım.Konu komşuya sorayım bileme taşı bulursam sizi bilgilendiririm.

Yakın zamana kadar tırpan bilemek için bu taşlardan (yassı ince uzun olanlarından) kullanılıyordu.
Fıdancılık işiyle uğraşan bir büyüğüm, aşı bıçağını taşla bileceyeksin, hakiki zeytin yağı kullanacaksın ki jilet gibi olsun, derdi.

Bu da eskilerden!
 

Bir ay kadar önce, bir dostumun bahçesindeki otantik aletlerin resimlerini çekip, bahçemde sergilemiştim.
Bu sabah uykum kaçtı. Sizin başlığınızı gördüm, inceledim. Sayın akcan67' nin verdiği linkte, Anadolu'nun Bileme Taşları yan başlığında gördüğüm bir bileme taşının aşağı yukarı aynısı, benim resimlerimde var.
Bu bir sulu taş ve hala işlevsel! Bahçemdeki bu resmin bulunduğu sayfanını linkini veriyorum.
http://www.agaclar.net/forum/showthr...t=17292&page=3

Sayın Orijin, bendeki taş sizin fotoğrafladığınız taşın aynısı ve ahşap aksamını yok. Sizinkine göre ahşap aksamını oluşturturabilirim. Dikkatimden nasıl da kaçmış, bu fotoğrafı hatırlatarak, fikir verdiğiniz için sağolunuz.

İstanbul / Kantarcılar Çarşısı'nda yağ taşı ve gaz taşı bulabilirsiniz. Fakat kullanması biraz zordur. En azından ben beceremiyorum.:)
Ayrıca;
http://www.agaclar.net/forum/showpos...&postcount=109
http://www.sanalisveris.com/urun_det...o=450942&dil=1

Sevgili alice;
Farkında olmadan bir katkım oldu. Bende mutlu oldum. Geçmişi yaşatmak ve yarınlara özgün bir biçimde bırakma çabalarınızı takdirle karşılıyorum. Sizde sağolun.

motorlu küçük bileme taşları işinizi görür

Kesici bir aleti iyi bilemek için üç aşamadan geçmesi gerekiyor.
Eskiden kullanılan yöntemler ve Aletler.
1. olarak kaba traşlama. Kaba traşlama kumlu taş ve ya eye ile yapılır.

2. Daha ince gözenekli olan kösele taşı bu taş nisbeten biraz yumuşaktır. Kesinlikle su kullanılarak işlem yapılır.

3. Aşama da ise çok ince dıkusu hatda olmayan sıfır diye adlandırılan gözeneksiz çok sert bir taş'ın üstüne yağ koyularak düzgün açıda sürtülerek yapılır. Bu taşa da bileği taşı derler.


Rahmetli babam eski marangozlardan dı aletlerini bu şekilde bilerdi. Kontrol için kolundaki kılları keserek denerdi. Eğer kesmez ise bilemeye devam ederdi.

Hele o kösele taşını bana döndürtürdü kolum çıkardı çevirmekden.:)


Günümüzde kullanıan yöntem ve aletler.
Kaba traşlama elektrikli aşetlerle yapılanlar. (Pek tavsiye edilmez) Taş çok devirli döndüğünden kesici aleti aşırı ıstdığından suyu kaçabilir Kesici aletin ayarlanmış olan sertlik derecesi ısıdan farklılaşabilir. Hatda yanabilir.

Dikkat ederseniz sokak da gezen bileğcilerin çoğu ayakla döndürülen taşlarla gezerler.
Bazı yerleşik bileğciler çok düşük devirde çalışan dönen taşlama taşları ile bilerler.
Bu kaba traşlama ve ikinci taşlama ikisi bir arada yapılmış olur.
Son bileğleme işi herkez yapmaz çok ince çalışanlar tercih eder. Örneğin kösele ayakkabıcılar Köseleleri traşlamak için çok keskin aletler kullanır. Günümüzde son aşama yı Masat la yaparlar. Bu masatlar kasap ların kullandıkları vardır bir çok evde bulunur. Ama bu istenilen ince ayarı vermeyebilir.

Köselecilerin kullandıkları ise ELMAS masatlar vardır. Elinizle okşadığınızda elinize takılacak hiç bir pürüz yoktur.
Hiç bir pürüz veya gözenek olmamasına rağmen sert yapısı ile çeliği yiyebilir.

Not evinde hiç Eye Taşlama taşı vs Bulunmayan arkadaşlar Bıçaklarını bileğlemek için.
Her evde bulunan porselen tapaklar vardır. Bu tapakların altına bıcaklarını sürterek çekerlerse yönünü ayarlayarak Bıçakları süper olmasa da iş görür hale gelir.

Bıçak ve çakılar benimde ilgi alanım. Çelikte de bir numara elbette İsviçre. Wenger(İsviçre), Opinel (Fransız) ve Bursa yapımı boynuz saplı çakılarım var. Balığa giderken hep biri bana eşlik eder.

Bu konu başlığında değinilmesi gereken şeylerden biri de karbon çeliğiyle inox (paslanmaz) arasındaki fark olmalı. Karbon çeliği daha sert olmasına rağmen paslanabilir oysa inox daha yumuşaktır ve paslanmaz. Bu yüzden özellikle satır gibi ağır işi olanlarda karbon çeliği, ev takımları ya da çakı (çoğunda) türlerinde paslanmaz çelik kullanılır. Çakılar ise direkt, bıçaklar ise ağzı masatla düzeltildikten sonra biley taşında 1-2 damla yağ ile bilenir. Büyük av bıçaklarında da biley taşı kullanılır. (Örnek Rambo filmi ve bıçağı :D )

Yüksek devirde elektrikli taşa satır dahi tutulmamalıdır. Yükselen sıcaklık çeliği bozar, bıçağınızın ömrü kısalır, eski verimi alamazsınız. Ancak kolaylığından dolayı çoğu bileyci bunu uygular.

Bileyi taşı hryerde satılıyor kolayca bulunur. Dört beş lira fiatlı,siyah renkli bir taş. Ben oyma bıçaklarımda kullanırım. Onun yerien 350 numara (ya da daha yüksek) su zımparasını ayn biçimde, su ya da yağ sürerek de bileme yaptığım olur.. Bilemeyi bir kere birinden nasıl yağtığını görüp öğrenmek en iyisi.. Ben de elimin ayasına sürerim keskin mi diye, deriyi ince çiziyorsa olmuş. Onu da görmeden denememek gerekir.

Ev kullanımı ve amatör kasap faaliyetleri için tavsiye edebileceğiniz bıçak-satır var mıdır acaba?

Merhabalar,

Arkadaşlar pek güzel bir konu açtınız ve bir çok yararlı bilgi edindik. Ancak mümkünse bilen bir arkadaş, bir bıçağı nasıl bilediğini biraz daha açıklamalı olarak yazabilirmi ?

Teşekkürler.

fskandemir, Denizli'de iyi bıçaklar yapılıyor olması gerekiyor, orada kolayca bulabileceğnizi düşünüyorum.

hosseda, ilk toplantıya bıçakla gelin, uygulamalı yapalım bileme.

Teşekkürler, Denizli' de bu iş üzerine uzmanlaşmış "YATAĞAN" isimli bir kasabamız bile var ancak oradaki üretici ve toptancı arkadaşlarım da Sürmene(Sürbisa) ve Bursa' da (İsmail Hakkı) üretilen iki farklı markayı tavsiye ediyorlar. Acaba agaclar.net kullanıcılarının tavsiyesi ne olur acaba?

Sn Todor

Yağ yaşı için tarif ettiğiniz Kantarcılar çarşısı İstanbulun neresinde acaba ?
Önümüzdeki hafta Eminönünde işim var.İnşallah yakın bir yerdir.

Ben sürbisa bıçak almıştım. Kesinlikle tavsiye ederim. Benim aldığım kişi Kayseri'den arkadaşımdı. Şimdi bir internet sitesi açmış. Profesyonel çalışıyorlar. Sanırım adres vermemde sakınca yoktur. Online satış yapılabiliyor. Şu anda elinde varmıdır bilmem ama sitede iletişim bilgileri vardır. Ellerinde olmasa da telefonla sorulabilir. (okyanusmarket.com)

Kolla döndürülen bileme taşı aramaktan canım çıktı. Çinden getirilenler var ama alma beni diyen cinsten. Bu gün sanayide başka bir şey ararken onu da sordum, hırdavatçıda oturmakta olan bir usta, bende evde var getireyim haftaya alacaksanız dedi. Elektrikmi yok neden onu aramaktasınız diye sorunca, yok dedim mecburen.

Onu bahçede çardağın bir yerine monte edeceğim ve inanıyorum ki kısa zamanda kullanmasını da becerebileceğim.

Ben bıçaklarımı Bursa'dan alırım. Her gittiğimde yedeklerim. Bıçak benim için çok önemlidir. Porselen tabakların alt kısımlarına sürterek de bileylerim. Her iki yönünü de tek çekimler halinde sürterim. Bu yöntemi, çok eski bıçak ustası olan annemin dayısı tarif etmiş. Dayı rahmetli oldu ama yöntemi bizde baki kaldı..

Sayın katmer,

Ben çok dertliyim kör bıçaklardan. Bileye götürsem de kısa sürede körleşmekteler. Rahmetli dayınızdan kalan mirası biraz daha açabilirmisiniz lütfen. Tek çekim ne tarafa doğru olmalı. Porselen tabak dışında ne kullanmak lazım gibi.

Bu şeklide, bıçağın keskin tarafını tabağın sırsız kısmına dayayıp, kendimize doğru tek seferde çekiyoruz. Aynı işlemi öbür yüzüne de yapıyoruz. 5-6 tekrardan sonra bıçağınız keskin hale gelir.

Porselen veya seramik tabakların arkasında yapabilirsiniz. daha doğrusu bize söylenen o:))

Bende bıçakları elimde bileyliyorum. Sağ ve sol elime birer bıçak alıp çaprazlama tutarak üsttekini tek seferde bir kaç kez hızlıca çekiyorum. Bu şekilde de çok güzel bileyleniyor.

arkadaşlar bileyleme ile ilgili yazılanların tamamını okuyamadım , böyle bir fikir fikir ortaya atan varm bilmiyorum.

benim her türlü bileyleme malzemem olmasına karşın Demir zımparasindan yapmış olduğum bileyleme malzemesine bazen gereksinim duyuyorum. bunu yapmak içinde

20 cm uzunluk 5 cm genişlikteki düzgün tahta parçasının üzerine aynı ebatta demir zımparasını derby yapıştırıcı ile yapıştırarak bunu bir eğe gibi ve eğeden daha iyi olduğunu göreceksiniz.

eğeden kullanış olarak kat kat daha fazla işinize yarayabilir.

Demir zımparası ucu iyice gitmiş bazı kesiciler üzerinde işe yarayabilir ama bazılarının da daha kötüleşmesine neden olabilir.

Bileylemek için kullanılacak malzemelerin içindeki bileyici tanelerin boyutları ve dağılımı (grit) bileme işleminin değişik safhalarda yapılmasını sağlar.

Hassas zımparalama için, demir zımparasında bu boyutlar büyük kalmaz mı?...

sayın hosseda,İzmir Kemeraltı'nda Müfit bıçak olması lazım,merkezi Manisa'da hemen körelmeyen çok kaliteli bıçakları oradan temin edebilirsiniz,bir kurban bayramı öncesi buradaki bir süpermarkette satılıyordu, ben satın aldım, çok memnunum,tavsiye ederim.

evde kullanılan bıçakların bileylenmesi için kullanılacak zımparanın - 0 - numara olması lazım ve bileyleme işleminde bıçağın ağzının tersi yönüne bıçağı hareket ettirmeli.

iki tarafa hareket ettirilen bıçak bilendiği gibi aynı zamanda körelmesine de yol açacaktır. bileyleme işlemi sadece bıçağın sırtı yönüne olmalı.

İş kollu biley aletini kullanmayı öğrenmeye kaldı.

hosseda gerçekten çok ilginç bir bileyleme aleti imal tarihi çok eskilere dayalı olmalı.

Bu yazıyı bıçak yapmayı, özellikle kınını hobi olarak gören ve kendi yapan biri olarak yazıyorum.

Bıçağı bilemek için (biz köstere deriz)bileği taşı kullanırız.
Rengi sarımtırak beyaz olur ve geniş olmalı.

Sayın hosseda, sizin taşınız biraz dar ve kalın gözenekli. Bu bileği, demirciler çapak almak için kullanır ama iş görür.

Günümüzde insanlar elektrikli makinalarda biler bıçağını, ama bıçaktan kıvılcım çıkıyorsa bıçağınızın ağzı yanıyordur, çabuk körelir.
Makbulu elle çevirilendir hatta çevirirken su dökmelisiniz ki bıçaktan çıkan toz ve taşın tozu aksın, bıçak da fazla ısınmasın diye.

Bıçağınızı her zaman kıl kesecek kadar keskin yapabilirsiniz bu kolaydır ama önemli olan çabuk körelmemesidir.
Bunun için bıçağınızın ucunu A harfindeki gibi bilemelisiniz, hafif dışa doğru kavis olabilir. İçe doğru kavis yaparsanız ağzı yamulur, çok şişirirseniz bıçak kullanırken tıkanır.

Özellikle baltalarda bu önemlidir bilerken bıçağın ağzına bakın, parlıyorsa çapak kalıyordur kıl kesmez kolunuza sürdüğünüzde kızartır, bıçağa dik baktığınızda ağzının gözükmemesi lazım o hale gelene kadar bilemelisiniz..

En son işlem kılağu (cinsini bilmiyorum ama granite benzer genelde koyu gri renktedir )taşıyla bilemeniz lazım.
Bu sefer yağ kullanmalısınız. Mermer gibi avuç büyüklüğünde bir taşdır.
Bıçağı ağızdan sırta doğru (yan veya çarpraz değil)sürtmelisiniz.
Yağ kullanıldığı ve çok ince gözeknekli olduğu için biraz bastırmalısınız ki bıçağı tutsun.
Burda amaç (aslında ilk taşta iyi bilemişseniz zaten kıl keser )çok keskin mikro çizgiler kalacak hale getirmek.
Sizdeki bileği taşında bu birkaç saat sürer :))
Dik şekilde sürtmemizin sebebi, mikro çizgilerin kesim hızınızı kesmiyecek yolda olmasıdır.

Benim çok sevdiğim bir uğraştır.
Ne zaman kastamonuya gitsem ustalık ölmesin diye demircilerden bir tane alırım. Hatta bizim kasabanın demircisinde mutlaka bana ayrılmış bir tane olur:)

Çok güzel ve eski deminde bir yazı olmuş. Rahmetli saraç dedelerimin bıçak bilemelerine gittim bir an.

Sevgili Codgervural emeğimize sağlık.

ben hep bıçağı bir el aleti değilde ustanın hayat verdiği bir madde olarak düşünmüşümdür. düşününki hayatın temel maddesi karbonu demirle karıştırıp bir çocuk gibi terbiye ederek yetiştiriyorsunuz verdiğiniz terbiye (aslında meneviş)sayesinde bıçağın sertliği esnekliği belirleniyor.aynı bir çocuk gibi.bence bir erkeğin mücevheri iyi bir bıçaktır.artık kaybolan bir sanat ama herkese tavsiyem gördüğünüz sıcak demirciden bir bıçak veya balta alın. kaç para isterse istesin inanılmaz bir emek vardır o alette ve değer .ben işin kolayına kaçıp hazır çelikten yapıyorum:)o halde bile sapı kını bilemesi birkaç günümü alıyor

Sayın codgervural,

Yazdıklarınızı bir kaç defa okudum. Bıçağı A harfi gibi bilemekten ne kastettiğinizi tam anlayamadım. Bıçağı taşa tutuş açısımıdır A harfi gibi olması gereken. Veya şunu sorayım size, bıçak bu taşa ne şekilde tutulmalıki doğru bilemeyi bulabileyim. Bu biley aletinde kol taşı her iki yönede döndürebilmekte. Bunun sebebi olmalı ama bilinçsizce uğraşarak öğrenmeye çalışmaktansa sizin gibi meraklı ve bilenden yardım almak pek güzel olmakta.

Teşekkürler.

doğru bileme için bıçağı ağzı yukarı gelecek şekilde tutmalısınız ters tutarsanız bıçağın ağzından dışa doğru uzantılar yani çapaklar çıkacaktır biley taşını kendinize doğru çevirmelisiniz bu şekilde bıçağı tutması çok zordur ama en azından çapaksız bir ağız elde edersiniz diğer turlü çevirdiğinizde kılağuda biraz daha fazla uğraşmanız gerekir bıçağı biedikten sonra başparmağınızı bıçağa yatay şekilde bastırmadan sürün bıçak parmağınızı tutuyorsa orası olmuştur

Merhaba,
Bilgiler için teşekkürler. Kılağı taşıyla bu taşlardan mı kastediyorsunuz yoksa daha ince gözenekli mi?

http://www.tooltimer.com/toolpics/stones.jpg

yoksa şöyle bir şey mi

http://img.photobucket.com/albums/v2...s/IMG_7478.jpg

Düzeltme:

Daha da ilginç bir şey buldum. Bunu neye yormak lazım sizce?

http://www.straightrazorplace.com/fo...rkey-stone.jpg


Kağıtta 'En İyi Seçme Türkiye Taşı' yazıyor. Logodaki firma 1893 yılı civarında faaliyet gösteriyormuş.

Ben Belcikada yasiyorum. Su Coticule taslarini bir yakindan inceleyim. Eger Turkiyede yoksa bir sonraki Turkiye ziyaretimde isteyenlere getirebilirim belkide.

Paylaşım için herkese teşekkürler.Biley taşı bende de var ve yağ dökünce dahada işe yarıyor.

Bu taş Girit adası taşı mı yoksa kaynağı Türkiye mi sizce:

http://desmond.yfrog.com/Himg706/sca...=640&ysize=640