Steril, asymbiotik orkide fideleri Hakkında
 

Orkide tohumlarının cotyledon içermediğini bu forumda yazmıştım. Doğal şartlarda tohumdan oluşan bu cotyledonsuz protochrome'lar türe özel mantarlarca symbiotik bir ilişki içinde orkidelerin gelişiminde "küvez" (dadılık) görevi görmek sureti ile gelişim gösterirler.

Günümüzde bu mantarlarla doğal şartlar simule edilmeye çalışılsa da "asymbiotik" yani bu symbioze mantarı olmadan üretimi, evdeki kavanozlardaki gibi "küvezlerde" steril şartlar sağlanarak diğer olası çürümeyi yapan pathogenlerden, mantarlarla kontaminasyonu önlenerek, gelişimi için gerek duyduğu her tür mineral, phytohormon, gübre vs. gibi maddelerin nebati polysaccharidler (agar agar ve veya alginat v.s.) bazında hazır bulundurulduğu steril besi yerlerinde ekimi, ve "katlanması" ile fide üretilmesi, çoğaltılması kolay ve yaygınıdr. (burda "kolay" derken evde sebze fidesi yetiştirmek kadar, yakından ve uzaktan kolay bir konu değildir)

Kısacası bu tarz bir fide kavanozu ucuza yurt dışından temin edilebilir ve forumda dendrobium konu başlığında soru soran bir arkadaşımızın da elinde olduğu gibi bir kavanozdan fide transferi için yapılacaklar ve dikkat edilecekleri burdan yazıcağım veya yazışıp mesajlaşacağız.

Öncelikle elimizdeki kavanozun taşınırken çok çalkalanıp besi yerinin alt üst olmadığına veya olmamasına özen göstermeliyiz. Böyle bir durum söz konusu ise fidelerin yaşına başına bakmadan steril şartlardan normal gelişimini yapacağımız başka asteril bir saksıya ekimini hemen yapmamız gerekir.
Şayet besi yeri çalkalanmamış ve jellenme bozulup yapraklara bulaşmamış ise fidelerin kavanoz içinde rahatça gelişmeye devam edecekleri kadar yer varsa aydınlık bir yerde bir müddet daha gelişmelerine kendi hallerinde bırakmakta fayda var.
Steril kavanozdan dışarı transferlerine kararlı isek. bu iş için kavanoz ağzı müsait değil ise camı kırmak sureti ile yapmamız gerekir. Bu kırma işlemi için kavanoz bir beze sarılıp bir çekiçle çok dikkatlice kavanoz kırılır. fideler kökleri hasar görmiyecek gibi camlardan ayıklanıp ayrılır. musluk altında ılık su altında besi yerinden ayrılması sağlanıp bir güzel yıkanır. birkaç sayfa gazete kağıdı üzerine serilip sudan süzülmesi, kuruması beklenir.

genç fideler phalaenopsis dendrobium türü ise 1-2 sene cattleya ise 3-4 sene saf sphagnuma ekilebilir. saf sphagnumun ülkemizdeki eldesinin zorluklarını düşünür isek türe özel saksı harcı karışımın ince kıyım türünden bir karışıma da dikebiliriz. böyle bir ekimde elde az biraz dahi var ise en azından kök kısmını bir miktar sphagnumla sarmak da iyi olur. genç fideler birden nemli kısmen stabil vede steril bir ortamdan çıkınca hastalık etmenlerine çok daha hassas olacağını sanırım düşünebiliyoruz.
sphagnum yosunu mantar küf alg oluşumunu bastırırken genç fidelerin kök oluşumunu da hızlandırır. ancak 1-2 yıl sonra olgunlaşan bitkide sphagnum da bozulacağından normal substratına geçirmek gerekir.
fideler çok küçükse 12 cm bir saksıya 3-4 erden de dikimi mümkün.
bu steril ortamdan çıkarıp diktiğimiz fideleri de bir camekanda bakmıya devam etmemiz gerekir zira kavanozun içinde oldukça nemli bir ortam varken normal ev şartlarında birden kuruyup bitki şoka girebilir. altında da asla su bırakmamız gerektiğini, iyi bir drenaj sağlamamız gerektiğini biliyoruz.

bir de bazılarımız bu kavanozları eline alınca görecekler ki besi yeri koyu renkli hatta siyahımsı bir renkte olacaklardır bu da besi yerine önleyici amaçlı aktifkömür eklendiğinin göstergesidir. bu etapta ilk sulama suyunu aktif kömür suspansyonu da katarak yapabiliriz.
tabii dikim yaptığımız substratda da %10 oranında mangal kömürü eklemiş olsak da bu aktif kömür suspansyonuile can suyunu vermek bu etapda önemli olur.

Saksılar havadar ancak nemli bir terraryumda yeni yaşam şartlarına adaptasyona alınır. çürümelere de çok açık olurlar bu bağlamda sık sık havalandırmak gerekir ancak ortam nemi uzun vadede çok düşmemeli.
saygılarımla

Steril orkide tohumları ekimi ve bu konu ile ilgili özelden gelen bir dizi ilgili arkadaş için Şunları önerebilirim.
Bir dizi maceramsı ekim metodları var. Kısmen patates agar agar muz puresi hindistan cevizi sütü, v.s.
Laminar flow'u olan veya bir microbioloji laboratuarında imkanları olan arkadaşlara ben deneyimlerim doğrultusunda, şayet de başlarda işi sağlama almak isteyenlere tohum ekimi için Sigma-Aldrich'nın Phytamax Orchid P6668 katlamak veya şaşırtma için ise P6793 besi yeri hazır karışımlarını tavsiye ederim.

Saygılarımla

İn vitro kültür konusunda aşağıdaki sitede oldukça geniş bilgi verilmiş. İlgilenen arkadaşlar buradan da yararlanabilirler. Ben çalışmalarımda ilk olarak buradaki bilgilerden faydalandım. Şu an bende bu belittiğiniz firmadan aynı ürün siparişlerini vermiş durumdayım, bir ay içinde geleceğini söylediler.
Sayın Praecox daha önceki bir yazınızda orkide çiçek dalı gözlerini torf üzerinde kültüre ettiğinizi yazmışsınız sanırım bu sitede sizin çalışmalarınıza benzer bir çalışmadan bahsediliyor.

http://www.orchideenvermehrung.at/

Sayın Cansunarya,

Bende o Phal. çiçek sapındaki gözlerden çeliklemeyi ilk kez ve şimdiye dek de tek okuduğum kaynak oldu.
Onu ben buraya tercüme ederek yazdım. O zamana dek böyle bir denemem olmadı ise de müteakibi bir kaç alel acele denemelerimde bir sonuç alamadım.
Gözler tam da filizlenir gibi olacak iken saplar sarardı. ben bu yıl o işi başaramadım. Sanırım orda bir şeyler eksik, açıklanmamış veya gizli tutulmuş. Ancak tekrar denemeğe değer. Bu kış yeni çiçek saplarından tekrar bir deneme girişiminde bulunacağım.
Evet evde steril ekim için sanırım Lotte'nin metodu en uygun olanı.

merhaba
 

Konu o günden bu yana ilgisiz kalmış..Konuya bihakkın vakıf olduğunuza şüphem yok ama benim gibi biyolojiye uzak biri için çince gibi geliyor. En önemlisi gerekli malzemenin listesi ve nasıl temin edileceğinin bilnememesi. Sonra da yapılacakların sırası ve süresi..
Konuyu canlandırmak istedim.

hocam merhaba, ben bu çalışmalarda baya acemiyim,
soru sormak için güncel konular arasında bakınırken, çalışmalarınızda başarıyı es geçemedim. elinize sağlık.. size birkaç konuda soru sormak isterim.. orkidemi sulama çiçeklerine sevinme dışında genel bakım bilgilerinin otesinde yol aldım sayılmaz, geçen gezinirken sitede, orkide tohumdan yetiştirme bilgilerini denemeye değer buldum, çiçekteki polenleri stigmaya yerleştirdim ve sanırım sonuç aldım.. yerleştirdiğim bölge şişmeye başladı. şu an çiçekte baya solmakta yanındakiler gayet dinç .. bundan sonrasını merak ediyorum. bu çok düşük ihtimal diye yorumlar vardı. acemi şansım devam edecek mi? bir de bitkiinin saksısında kabukların içine tutunmuş bir başka 1 cm uzunluğunda beyaz renkte ve tepe noktası toplu iğneye benzer bişey gördüm... bu bitkinin önceki aylardan düşen bir tohumu olabilirmi saksının derinliklerinde doğal bir sıcaklık nem yakalamış olabilir mi merak ediyorum.. beni aydınlatırsanız sevinirim....

İhtimal her daim vardır. Düşük de olsa. Ancak tohum bağlaması türüne göre 8 - 20 ay (Saleplerde ludisia ve diğer bazı türlerde çok daha kısa) arasıdır. örneğin phalaenopsislerde 8 ay kadardır. bitki tohum kapsülünü taşıyamazsa erkenden patlatıp infertil tohumlar dökülür.

Steril ekim steril katlama ile bir iki senede fide almak en uygun mettotur ise de bu iş pek de basit değil. bu işe ciddi kafa çalıştırıp temel steril ekim prosedürleri hakkında bilgi edinip pratik el becerileri gerekebilir.

Tüm bunlara rağmen emin olun yine de sizi yıldıracak başarısılıklar hep yaşıyacaksınız, profesyonelerde de olduğu gibi. :)

sayin praecox size ulasmaya calisiyorum ulasamiyorum :( özelden yazmaya calisdim mesaj gitmiyor sizden bir kac bilgi almak istiyorum acaba mesaj yazma imkaniniz var mi özelden

Forumda bilgimi paylaşıyorum. Herkesler de faydalanabilsin diye. Özelden verilen cevaplardan diğerlerine fayda yok. Kaldı ki forumun mantığına da değil.

Tabii özelimle ilgili bir şey sormıyacaksanız.

Sanırım posta kutum dolu temizlemem gerekiyor

teşekkür ederim, sonuç başarısızlık da olsa heyecan verici.. netice de biz sizler gibi tecrübeli değiliz. geçen bir tüplü çınar fidesi aldım netten. saksıya diktim ne yazıkki gövdenin onda dokuzu kurudu. toprağa yakın kısmı halen yaş gibi.. dipten filizler veriyor.. (emin değilim belkide filiz değil ot) kuru olan yerleri kestik. baya kısaldı.:) ama halen umutluyum....

Arkada solmakta olan çiçekte stigmaya tohum yerleşti, o bölge kapandı ve farkedilir derece de şişlik oluştu bir kaç günde, öndeki çiçekle kıyaslayınca anlaşılıyor sanırım.. bu aşamadan sonra neler yapmam gerekecek.. araştırmalı sanırım sizin önerilerinizden forumdaki bilgilerden yararlanmalıyım..

mycorizial oluşumun çiçeği yani mantar. :D

Teşekkürler bu konuda bana net bir açıklama yaptığınız için...

Sayın shenile,

yanlış başlıklar altında soru soruyorsunuz. Bu sorunuzun yeri burası veya burası.

Bir de imlâ kurallarına azami dikkat göstermenizi rica edeceğim.

Bu da polen aktardığım çiçeğin son durumu, arkadaki çiçeklerden polen çaldığım için kurudular ne yazık ki. Şu durum bile beni mutlu etmeye yetti...

Phal dölleme yapıldıktan sonra 4-6 ay arasında (6. aya yakın) tohum kesesi tam oluşum sağlar. Bu kese patlama yapmadan steril hale getirilip kültüre alınır.

https://www.youtube.com/watch?v=ykckVQWZvrk gibi

evde tohum ekme denemesi ve sonuçları...
 

mayıs sonunda internetten aldığım tohumlarla -ve ankafar'ın da desteğiyle- ekme denemelerime başlamıştım. kontaminasyonla bir-iki kaybım oldu ancak yaz güneşinden daha fazlasını kaybettim :dilli:

üçüncü denememde kavanozda yeşil birşeyler var sonunda:D -kavanozdan çıkıp ağaç kabuğuna tutunana kadar başarı diyemeyeceğim. Yaklaşık iki ay önceki denememin sonuçları aşağıdaki resimlerde.

ilk resimdekiler dendrobium draconis (imiş). ortam çok ideal olmadığı için (veya fazla çamaşır suyundan) çimlenme yüzdesi düşük. Çimlenenlerden en büyüklerinin yaprak arası 2mm kadar.

ikinci resimdekiler brassavola nodosa. satan yere göre tohumlar 2006 yılında el salvador'dan toplamış... ancak diğerlerine göre daha güçlü büyüyorlar.

Her iki kavanozda da bitki sayısı çok değil, bu nedenle daha uzun bir süre yeni bir besi ortamına aktarmadan idare edebilecekler sanırım.

Çok çok güzel olmuş açıkçası bir ikisine direk talibim ileri çoğaltma için :)

Olur, bu hafta ya da önümüzdeki hafta getiririm.

Merhaba, malezyadan aldığım bebek vandalarım sallandığı için ekmem gerektiğini yazılarınızdan öğrendim. İnternette ekim videolarını izlediğimde ılık suda arındırdıktan sonra ayrı bir suya antifungal eklenip bir kere daha yıkandığını gördüm. Şu an bulunduğum yerde antifungal bulmam neredeyse imkansız :( Mantar oluşumunu engellemek için evde yapabileceğim bir karışım var mıdır? Bazı sitelerde aspirinli suyun mantarı önlediğini okudum, bebeklere zararı olur mu? Denemeli miyim? Neler önerirsiniz? Çok acil yardımlarınızı rica ederim :) şimdiden teşekkürler

Sevgili patipati, profilinizden konumunuz İstanbul görünüyor. Eğer İstanbul'da iseniz, aspirinle riske atmayın güzelim çiçeklerinizi. Eminönü çiçekçiler pazarına gidin her türlü ilacı bulabiliyorsunuz. Ya da sizin için temin edebilecek birinden rica edin.

İlginiz için çok teşekkür ederim. Şu an istanbulda değilim o yüzden :((

Merhaba sn.patipati,
Sn.Alacakaranlik'la ya da sitemizdeki baska saticilarla/ yollayabilecek arkadaslarla iletisime gecin size yollasinlar,kargoyla 1-2 gunde elinize ulasir.
Sevgiler

patipati; flask i açtınız mı? Açmadı iseniz ve bitkiler çok küçük ise 25 C ve aydınlık (cam önü) bir yerde kalmalarında sakınca yok lakin şişenin içinde küf ve farklı oluşumlar gözlemlenmedikçe.

Bitkilerinizin yeteri büyüklükte olduğunu düşünüyorsanız, şişeden çıkarma aşamasında genel de sistemik bir fungusite daldırılıp çıkarılması önerilse de, vanda sp. ssp ler de ben pek gerekli olmadığını düşünüyorum.

Asıl öncelik fungusitten ziyade saf sphagnum. Şişeden çılkardığınız bitkileri iyice yıkadıktan sonra özellikle köklerini sphagnum a sarıp sarmalamanız gerek. Tabi sphagnumu da bir gece önceden ıslatmak koşulu ile. :)) Aslında en iyi medodun sphagnumu canlı kullanmak gerektiğini düşünüyorum.

Sphagnumda bulamazsanız coco chips de olur hatta ince öğütülmüş ağaç kabuğu, ama buları bir fırın poşetine koyup, ağızını düğümleyip, düdüklü tencerede 40 dk siteril etmeniz gerek.
Tabi düdüklü tencerenin içine önceden bir miktar su koymak koşulu ile. :))

Ekim yaptıktan sonra bir streç film ile üzerlerini kapatıp her gün bir kaç çok küçük delik delmek koşulu ile dış koşula alıştırabilirsiniz.


Bunlar yapmanız gerekenler, asıl yapılmaması gereken vanda nın şişeden çıkarıldığı gibi ev koşullarında askıya asmak olur.

Tüm bu işlemleri yaptıktan sonra yine isterseniz önlem olarak bir fungusit uygulayabilirsiniz, ya da oldu ki bir enfeksiyonla karşılaştınız fungusitiniz yok yine önlem olarak %1 çamaşır suyu sprey yapabilirsiniz. Kolay gelsin.

Çok teşekkürler. Bitkiler 3-5cm civarında, henüz bir bozulma yok. Ama besi biraz yapraklara bulaşmış çalkanmadan dolayı. Henüz açmadım flaski sanırım korkuyorum bir şey olursa diye :)
Tekrar çok teşekkür ederim yardımınız için, dediklerinizi uygulayacağım.
İyi günler.

Kış boyu ilgisizliğime rağmen kendi halinde büyüyen fidelerin ikisini dışarı çıkardım bugün.

Birisi dendrobium ancak diğer kutuda cattleya loddigesii yazmışım ama tohumların birinden böyle vanda benzeri birşey çıktı. Sanırım birşeyler karıştı.

İkisini dettol ile dezenfekte ettiğim bir cam şişenin içine koydum şimdilik.

Sayın Sar-dunya,
Gelişimlerden lütfen haberdar edin.Çok ilgimi çekti.Bir de o tohumları nereden edindiniz acaba?

Sayın Patipati,
Sizin de çalışmanızın devamını çok merak ediyorum.Resim ve bilgi eklerseniz çok sevinirim.

Merhaba,
eBay'de çeşitli tohum satıcıları var, örneğin şu satıcıdan birkaç çeşit almıştım. Bunun dışında orchidseed.com'dan tohum ve besi ortamı sipariş etmiştim.

Bunun haricinde orkidenizi tozlaştırarak tohum elde etmeniz de mümkün ancak bir miktar bekleme süresi var.

Bende stigmaya yerleştirdim ama kapanmadi ne zaman kapanır birde polenler sisti sizce doğru yoldamiyim