Orkidede saksı değişimi
 

Ziya Soner'den katkılar,sevgiler
Kendisine ait belgeler düzenlenerek yazılmıştır. Bazı bilgiler zaman aşımı dolayısı ile pratikliğini kaybetmiş, daha kolay bulunan malzemelere dönüşmüştür. ( Hindistan cevizi kabuğu yerine kızıl çam kabuğu gibi)

SAKSI DEĞİŞTİRMEK

Kayda değer sebep göstermeden orkidelerin saksısı değiştirilmemelidir.
Hele saksını üst tabakasının havalandırması parçalanmadan dolayı fakirleşmişse
Bunun yerine oturtulması gerekir. Saksı değiştirmek için şüphe varsa, bu işi bir
daha ki seneye bırakmak gerekir. Prensip olarak yeni filizlerin ve yeni tomurcuk-
ların saksıdan dışarı çıkmamasına dikkat edilmelidir, çünkü aynı saksıda uzun
süre kalan bitkilerin yeni sürgünleri ve kökleri kolaylıkla kopacağından bunlara
dokunmak zor olur.
Saksı değiştirme periyodu ile ilgili kurallar türlere göre şöyledir:
- Her yıl saksı değiştirme: Calanthe , Dendrobium , Phalaenopsis ,
ve melezleri , bir de Paphiopedilum.
- Her iki senede bir saksı değiştirme: Cattleya , Dendrobium , Oncidium
ve Odontoglossum.
- Her üç senede bir saksı değiştirme: Vanda ve melezleri, Cymbidium.
- O kadar sık saksı değiştirmeye gerek olmayanlar. Bütün yersel orkideler...
Tekrar hatırlatmakta fayda var, gerekenin dışında saksı değiştirmek rahat-
sızlık verir.

Saksı değiştirmeye uygun periodlar o kadar değişken değildir, bunun yanı
sıra bitkisel aktivitenin başlamasına veya yeni köklerin çıkmasına denk düşmelidir,
buda Ocak ayı ortasından Mayısa kadar demektir. Saksı değiştirmenin bir zamanlar
Phalaenopsis’ler için Ağustos ayında uygun olduğu sanılırdı, fakat buna hiç gerek
olmadığı saptanmıştır. Odontoglossum Crispum sülalesi ve melezleri kasım ayında
saksı değiştirilmelidir. Cattleya sülalesi ve melezlerinin yeni sürgünleri 5 cm.
civarında olduğunda saksı değiştirilmelidir.

Saksı değiştirme tekniği amatörlere olduğu kadar profesyonellere de güçtür,
çünkü bazı kurallara uymak gerekir, özellikle kökler konusunda.
Kökleri saksıdan çıkartmak için bıçak kullanılması önerilir. Saksıdaki bütün
Eski materyal, yaşlı kökler, buruşuk-kırışık yalancı kökler (pseudobulbo) çıkartılmalıdır.
Cattleya, Dendrobium, Odontoglossum v.s. gibi orkideler 5’ten fazla 3’ten az yalancı
köksüz kalmamalıdır.
En yaşlı pseudobulbolar ki bunlar geride kalanlardır, çıkarıldıklarında, birçok
Orkide de görüldüğü gibi ‘’gözler’’ ortaya çıktığı fark edilecektir. Bunlar küçük
saksılara ekilebilirler ve 2-3 sene içinde esas bitkiyle eş olacaklardır. Ekim yapı-
lacak saksılar, kaplar, sepetler v.s. iki fideyi veya gelişme halinde ki iki sürgünü
muhafaza etmeye yeterli olmalıdırlar. Fazla büyük saksıdan kaçınılmalıdır, çünkü
gelişmeyi geciktirir ve çiçeklenmeye mani olur.

Saksı boyunun 1/3’ne dikey pozisyonda hindistan cevizi kabuğu parçaları ve
Bunların üzerine bazı tahta kömürü parçaları konmalıdır. Kapların altına düz ve büyük
Hindistan cevizi kabuğu yayılmalıdır.

Genelde bitkilerin kökleri saksıya konacak materyalle kaplanarak hazır bir
şekilde saksıya yerleştirilir. En yaşlı pseudobulbo saksı kenarına karşı ve en genci
ise ortaya doğru ve öyle ki yeni çıkacak sürgünler ve pseudobulbolar için geniş yer
kalacak şekilde yerleştirilmelidirler. Diğer materyal azar azar ilave edilir, küçük bir
sopayla yukarıdan ortaya doğru sıkıştırılır. Vasat bir saksı için seviye saksı kenarından
1-2 cm. aşağıda olmalıdır.

Vanda, Renomthera ve Phalaenopsis gibi orkideler anlatılana benzer şekilde
Saksı değişimi yapılar, yalnız bunların pseudobulboları yoktur, bu yüzden saksının
ortasına dikilmelidirler. Yeni dikilen bitkilere bir konuda dikkat etmek gerekir, zarar
görmüş kökler nemi çekmezler, bu nedenle saksı değiştirdikten sonraki ilk haftalarda
bitkiye sadece püskürtme yapılmalı, sulama-yıkama yapılmamalıdır. Bunun yanısıra
Paphiopedilium’lar sadece saksı değiştirdikten sonra hemen sulamaya-ıslatımaya
gerek duyarlar.
Kütük üzerinde yetiştirme konusuna gelince sadece tespit etmeyi veya sabit-
lemeyi İzahat etmek gerekir. Eğer bitki çok büyükse kütük hızlı bir şekilde kuruyacaktır,
bunun tersinde kütük büyük bitki küçükse estetik açıdan hoş olmayacaktır. Düşünü-
lecek bir başka faktör bitkinin final boyutlarıdır. Kökleri ve ( belki) hatta sap kısmını
dikmek için bunları saksının içine konan materyalle sarmak gerekir, daha sonra
diğer materyal üst ( tepe ) kısma konmalıdır ve bitki üstü plastikle kaplı metal bağla
sağlam bir şekilde kütüğe sabitlenir. Plastik bağda kullanılır, fakat tavsiye edilmez.
Zaman geçtikçe kökler gelişecek ve kendiliğinden kütüğe sabitlenecektir. Kütük
üzerinde yetişen bitkiler daha fazla beslenmeye ihtiyaçları vardır, fakat bu da haddin-
den fazla demek değildir, özellikle botanik ve minyatür türü orkideler için, ki bunlar
kendi kendilerine çok yeterlidirler, yeter ki gerektiği gibi sulansınlar.

BİTKİLERİN KONDUĞU MUHAFAZALAR

En uygun muhafaza tipi olarak seçilecek gerek bir saksı ( toprak veya plastik),
Bir sepet veya gerekse bir kütük; yetiştiricinin tercihiyle bitkinin gereksinimini
Birleştirecek türde olmalıdır. Yereysel orkideler ister toprak veya plastik saksıda
İsterse küçük leğende yetiştirilsinler problem çıkartmazlar. Epifit orkideler için seçim
şansı daha çoktur, bunlar her yerde : saksıda, küçük leğenlerde, kabuk üzerinde,
ağaç gövdesi üzerinde kökleri örtülü ( kaplı ) bir şekilde yetiştirilir.

Ağaç kabuğu veya gövdesi üzerinde yetiştirme şekli özellikle botanik türü
Orkidelere çok uygundur. Mantar meşesi kabuğu ( QUERCUS SUBER ) kabuğu uzun
ömürlü olmasından dolayı orkideler için en makbul olanıdır. Normal meşe ağacı
( QUERCUS ROBUR) veya CONİFERA ( çam türü bir ağaç ) kabuğu o kadar uzun
ömürlü olmamasına rağmen yine de birçok yıllar boyunca kalıcılığını muhafaza eder.

Gözenekli ve uzun ömürlü olmasından dolayı en çok önerilen mantarımsı
Ağaçcıl ( FELCE ARBOREA ) saplarıdır. Avrupada delikli ağaç gövdeleri ve asma
dalları da kullanılmıştır. QUERCUS PALUTRİS’ler de çok tavsiye edilenlerdendir.
Diğer birçok ağaç dalları da orkide yetiştirilmeye uygundurlar. Örneğin: ROBİNİA
PSEUDOACCİA ve ULMUS gibi.

Büyük yetiştirme yerlerinde daha hala geleneksel toprak saksılar çoğunluk-
tadır,bunun da nedeni maliyetlerinin düşük olmasıdır. Bunların gözeneklerinin
sulamaya yardımcı olmasından ve atmosferde ki nemi gerektiği şekilde tutması
bakımından çok faydalıdır. Toprak saksı kullanımana dikkat etmek gerekir,
çünkü bunların gözenekleri sadece buharlaşmaya neden olmaz, bundan doğacak
fazla soğumayada sebebiyet verir. Piyasada özellikle orkide yetiştirmek için yapılmış
yanlarında ve altında delikleri olan toprak saksılar mevcuttur.

Baştan plastik saksılar pek revaşta değildi, fakat daha sonradan büyük bir
Kısım bunları kabul etti. Şimdi ise daha çok kullanılmakta, çünkü sulama görevini
nisbeten azalttı. Orkide yetiştiricileri için şimdi alttan ve yanlardan delikli özel
saksı tipleri yapılmaktadır. İsole özellikleri nedeniyle kökleri korumaları ve geliş-
melerini avantajlı hale getirmek bakımından straporlar da çok uygundur. Fakat
hafif olmaları nedeniyle bitkilerin bunların üzerinde sanki içlerine gömük gibi
durmaları en büyük dezavantajıdır. Ayrıca kolayca kırılabilir olmaları estetik açıdan
da bir dezavantajdır.

Küçük leğenlerin ( küvetlerin ) kullanılma avantajı iyi bir havalandırması
Olmasındandır. Yalnız toprağın içi suyu içerek olayı çürüme noktasına getirmemesine
Dikkat etmek gerekir. Küçük leğenlerde yetiştirmede sulamanın en iyi şekli daldır-
ma sistemidir. Leğenciklerin ( küvetlerin ) yapımında kullanılacak tahta seçimi
o kadar önemli değildir, tercih edilmesi gereken tahta tipi dayanıklı olanıdır. Buna
örnek olarak meşe tahtası gösterilebilinir. Fakat asit tonik ( acido tannico ) miktarının
yok olmasına neden olacağından tehlikeli olabilir. Kırmızı limon ağacından ( Juniperus
Virginiana ) yapılma leğenlerde produksiyon başlatıldığında bir hayli tatminkar
Sonuçlar elde edildiği görülmüştür. Kullanacak kişinin zevkine hitap edecek mo-
dellerde plastikle kaplanmış bakır veya aliminyum , galvenize olmuş çelikten metal
İpli sepetler de kullanılabilinir.

Orkidede saksı değişimi
 

Merhaba,

Gerçi genel bir başlık var konu ile ilgili lakin onlarca sayfalık konuda aradığımızı bulmak zor oluyor , belli başlı konuların ayrıca açılmasını faydalı olacağını düşündüm.

Oldukça sağlıksız olduğunu düşündüğüm bir orkidem var , Phalaenopsis cinsi.Dışarıda görünen köklerin bir kısmı kurumuş görünüyor.Kış ayları boyunca ne yeni çiçek açtı nede var olan çiçekler kurudu , öyle kendi halinde takılıyor.;) Saksıyı değiştirmeye karar verdim.Biraz daha büyük bir şeffaf saksı ve Koçtaş'dan orkide toprağı aldım.

İlk kez toprak değiştirecem , bir önerisi olan **** dikkat etmem gereken bişey var mıdır ?

Teşekkürler.

http://img13.imageshack.us/gal.php?g=img0018vzi.jpg

Sayın Enginsak,

Aramıza hoşgeldiniz.

Öncelikle forumda yazılanları okumanızı tavsiye ederim.

Aldığınız orkide toprağı benim aldığımla aynı ise (ne marka aldığınızı bilmiyorum) çok kalitesiz bir saksı harcı.

Ben orkideler konusunda uzman değilim. Ama gerek forumda yazılan gerekse internette okuduklarım ve yurt dışından gelen orkide saksı harçlarını gördükten sonra bu uyarıyı yapmak gereğini duydum.

Kolay gelsin.
.

Dendrobium Nobile
 

Resimdeki Dendrobium Nobile cinsi orkidemi ne zaman ve nasıl bir saksı-toprağa almalıyım. Çiçeğim ölmeden acil yardıma ihtiyacım var.

Resmi unutmuşum :)

Başlık çok güzel, güzel bitkilerimizin hep güzel kalabilmesi için bu bilgilere ihtiyacımız vardı, teşekkürler sayın Ziya Soner, teşekkürler sevgili zeynep örenk.

Bir konuda fikrinizi almak istiyorum, phallerde hep şeffaf saksılar kullanılıyor, oysa başlıkta "şeffaf saksı olması gerekir" diye bir bilgiye rastlamadım.
Phallerde her cins saksıyı kullanabilirmiyiz acaba?

Daha önce forumda saksıların şeffaf olması yönünde öneriler verildi. Üreticiler de şeffaf saksı kullanıyor keza satın aldıklarımız hep plastik şeffaf saksıdalar.

Benim seramik saksıda ve koyu renk plastik saksıda orkidelerim var ve gayet sağlıklılar.
Köklerin ışık görmesi konusu var tabi, şu an durdukları alan oldukça uygun olduğu için benim orkidelerim şeffaf olmayan sakısıda da sağlıklılar.Belki de ışığı az olan mekanlarda şeffaf saksı tercih edilmeli?

Selam.,
Her cins saksıyı kullanabilirsiniz.
Bu olay,modacıların yaptığına benziyor.Kumaş üretimi fazla olunca maxi etek,yeterli tüketime gelince normale dönüyor. Ellerinde ucuz hesaplı şeffaf malzeme olunca,moda şeffaf diyemiyorlar,çiçeğe faydası var diyorlar.
Lütfen bunlara aldanmayın.Ayrıca,şeffaf saksılarda bitki kökü hiçbir zaman gerekli dinlenmeyi sağlıyamıyor,diğer taraftan bitki sahibini manyak yapıyor,kökümde şu var,bu varmı acaba diyerek.
Biz,mecbur kalmadıkça ki,mecbur kalmamıza gerekte olmuyor.Şeffaf saksı kullanalımmı acaba? diye bir takıntı içinde ,hiçbir zaman olmadık.
SAYGILARIMIZLA

Şeffaf saksı kullanımı bana göre sulama için iyi bir referans oluyor. saksının hertarafındaki neme hakim olunması açısından kullanışlı. köklerin rengine bakarak sulamaya ihtiyacı olup olmadığı veya nemli kalan küçük bir kısmı çürümeye meydan vermemek için birkaçgün beklenmesi gerektiğini ancak şeffaf saksıda anlayabiliriz diye düşünüyorum.

Diyorsunuz ama, Sayın Ziya Soner açıklamasını yapmış, ayrıca ağaç kütüklerinde yetişen orkideler de ışık almıyorlar ve gayet sağlıklılar.
Plastik saksıların bir dezavantajı da köklerin ışıktan dolayı yosunlaşması.



Teşekkürler sayın Ziya Hocam, uzun zamandır aklıma takılan bir soruydu, tercihen toprak saksı kullanacağım.



Haklısınız, ama yukarıda da belirttiğim gibi yosunlaşmanın önüne geçmek çok zor.
Sulamayı düzenli aralıklarla ve dakikalarla yapabilirsek bitkinin ihtiyacı olan nemi sağlamış ola biliriz.

Adalet hanım toprak saksı daha geç kurumaz mı? Bu durum da köklerin çürümesine sebep olur mu?

Benim mesajımı alıntı yapıp "Diyorsunuz ama..."diye başlayan bir mesaj yazmışsınız Adalet Hanım. Galiba mesajın geri kalan kısmını okumakta ihmal davrandınız. Şayet öyle olsa idi, farklı saksılardaki bütün orkidelerimin sağlıklı yaşadığını yazdığımı okumuş olurdunuz.

Zaten Ziya Bey de benim yazdıklarımı destekler nitelikte her türlü saksı kullanabilirsiniz yazmış.
Aynı şey yani, "Diyorsunuz ama"yı anlayamadım. Ziya Bey'de bende aynı şeyi yazmışız..

Sayın Rodoslu, mesajların tümünü her zaman okurum.
Ama, yukarıdaki mesajınızda çok haklısınız, size bu konuda (farkında olmadan)haksızlık etmişim, üzüldüm.

Biliyorsunuz belki, bir süredir kafam oldukça dağınık, kusuruma bakmayın lütfen.
Bundan sonra yazdığımı bir değil, iki kez kontrol edeceğim :)
Sevgiler.

"Her cins saksı kullanılabilir"se bir mahsur yoktur demek ki.
Ayrıca, toprak saksılar nefes alabildikleri için daha sağlıklı da ola bilirler.

Estafurullah, olabilir tabi..
Ben de sizin özel durumunuzu bilmiyordum..
Nezaket dolu ve anlayışlı mesajınız beni mutlu etti.
Sevgiler.

Okidem oluyormu?
 

Herkese merhaba
Arkadaslar 5 au once bana bir orkide hediye geldi ilkin probleme yoktu ama simdi cicekleri dokuldu bende dali ucuncu bogumda kestim birkec gun once farkettim dallari elleyince hafif birperde geldi elime ce alti suyla doluydu. Yine birkacgun once alt yapraginin sararmaya basladigini gordum kokleride saglikli gozukuyor. Bu neden kaynaklana bilir yerdegistirdim 3 hafta once ondan ola bilirmi

Sanıyorum bildiğimiz toprağa koymuşsunuz orkideyi.Orkideyi çıkartıp uygun bir karışıma alın;tamamen sararmış kökleri kesin havalar sıcaksa ( gece sıcaklığı 16-17'nin altına düşmüyorsa ) balkonunuzun çok güneş almayan (çoktan kasıt aşırı fazla yakmayacak bir şekilde) koyun .

Karisimin icinde agac kabugu ve birazda toprak koymusmar yanlis hatirlamiyorsam kucugu buyuk govdenin yapkaklarinin altinda cikmisti onun yerini degistirirken farkettim

Yosun ve agac kabugu karistirsam olurmu bazilari dibine ya da en uste yosun birakiyor nemli kalsin kokleride diye

Yosun bu işle çok uzun zaman uğraşanların kullanması gereken dikkatli olunması gereken bir ürün.Toprak varsa toprağı çıkartın onun dışında orkide karışımını kullanın;sitemizdeki diğer arkadaşların karışımlarına göz atabilirsiniz.

Diğer yapılması gerekenleri de bir önceki mesajda bahsetmiştim zaten.

Dediginizi yaptim guzelce koklerini yikadim toprap gitsin diye curuyen sararan kokleride kestim. Karisimin icinde elime gelen agac kabuklarini secip onlarida yikadim topragi gitsin diye ve tekrardan saksiya koydum. birde Bu aldigim agac kabuklarinini keserek kullana bilirmiyim

Maalesef hayır çünkü bakterilerden dolayı güvenli değil.Uygun bir orkide karışımı edinmenizi tavsiye ederm (ponza taşı parçalı ve ağaç kabuklu)

Orkide yosunu Sphagnum moss almak için cambahce@gmail.com iletisime gecebilirsiniz.
Facebook ve instagramda "cambahce"
Degisik orkide turleri de satiyorlar.

Orkide Toprak Harcı ve Saksı Değişimi
 

Eve geldiği günden beri içinde bulunduğu saksısında Orkidecik 4 yıl rahat rahat yaşadı. Minimum bakımla, her sene çiçeğini esirgemedi. Sonunda yeni bir saksıya aktarılan Orkide'nin toprak harcı ve saksı değişimi aşağıdaki şekilde yapıldı.

Eski saksısından çıkarılan Orkide, eski toprak harcından temizlendi. Çürümüş kökler kesilerek atıldı.

Eklenti 592213
Kök orta kısmını doldurmak için bu şekilde alüminyum folyo ile sarılıp ters çevrildi.

Eklenti 592215
Orkideler için hazırlanmış hazır toprak harcı ile içi dolduruldu:)

Eklenti 592216
Kök orta kısmı doldurulan Orkide yeni saksısına yerleştirildi. Kalan boşluklar da toprak harcı ile sıkı sıkı kapatıldı. Destek çubukları sağlamlaştırıldı. Oldu da bitti:p

Eklenti 592217
Sonuç...

Dışarıdaki kökler zamanla saksı içerisine çekilecek ve saksı toprak harcı ile dolmuş olacak;)

LMerhaba lütfen yardım edin
1.5 ay önce hediye gelen orkideme her gün özenle bakıyordum. Su an ciceklenme döneminde 9 tane çiçeği ve 5 tane tomurcugu var. Son 10 gündür köklerde sararma vardı son günlerde ise kökler çürümeye ve küflenmeye başladı. Saksı değiştirmek için araştırma yaparken bir kaç sitede ciceklenme döneminde saksı değiştirilmez diye okudum. Orkidemi kaybetmek istemiyorum çiçeklerini dökmeden onu kurtarmak istiyorum. Lütfen yardım edin.

bsraakpnr, bu konuda uzman arkadaşlarımızdan daha detaylı bir tavsiye gelinceye kadar yapacağınız ilk şey sulamayı kesmek olsun.
Bitkinizi doğrudan güneş ışığı almayan ama çok aydınlık bir yere yerleştirin, akşamları oksijen alması için cereyansız bir ortamda bitkinizi bir saat kadar(en az)havalandırın, bunu yaparken yapraklarına hafifçe fısfıs yapabilirsiniz.
Bulunduğu ortam mutfak gibi nemli olursa bundan çok hoşlanır, ayrıca çok sıcakta kalorifer ya da soba yakınlarında olmamalıdır.
Esasen en sevdikleri ortam 18-25 dereceler arasındadır, daha sıcak alanlarda bulunmamasına mümkünse özen gösterin.

Fısfıs yaptığınızda yaprak kök kısımlarda su birikmemesine dikkat edin, orada birikmiş su gördüğünüzde bir kağıt peçeteyle o suyu emdirin.

Orkideler kolay kolay ölmezler merak etmeyin.
Çiçekli durumda saksı değişimi yapılıp yapılamayacağı ile ilgili, daha deneyiml arkadaşlarımızın önerilerini bekleyin.

Tavsiyeleriniz için cok teşekkür ederim. Daha yeni baktım küfler artmaya başlamış ama daha bu saat 2 tane çiçek açtı yani dediğiniz gibi kolay kolay ölmezlermiş. Umarım bir an önce cevap gelir şu an köklere bakıp üzülmekten başka bir şey yapamıyorum. Dediklerinizi yapmaya başladım bile. Tekrar teşekkür ederim :)

Merhaba,
Öncelikle şunu belirtelim çiçekli dönemlerinde orkidelerde saksi değişimi veya kök temizliği yapılmaz.fakat sizin orkidenizde yolunda gitmeyen bir durum var.bu yüzden müdahale şart. Bu islemden sonra çiçek ve tomurcuklarını dokebilir üzülmeyin yeniden çıkacak :)

Saksinizi bosaltin çürük kökleri temizleyin tüm kökleri musluk suyu altında yıkayıp temizleyin.kestiginiz köklerin kesim yüzeyine çok az tarçın serpin.orkide harcinizi tencereye su koyup kaynatın soğuduktan sonra orkidenizi tekrar saksiniza dikin aydınlık fakat direk güneş görmeyen bir yere koyun,aksamlari yapraklara su püskürtün cami açıp birkaç saat hafif esinti almasını saglayin ve 3-4 sulamada bir orkide besini verin. Kolay gelsin...