Mantarla Tanışma

[gece]

Çocukluğumda (5-6 yaşlarımda) babam ile birkaç kez mantar toplamaya gitmiş ve bundan büyük zevk almıştım. Toplanan mantarların güzel görünüşleri ve henüz büyüme çağında olduğumdan, çabucak acıkıp, afiyetle mideye indirdiğim, yayık tereyağında sote edilmiş mantarların tadını unutmam pek mümkün değil.

Sanırım bu kadar lezzetli gelmesinde biraz da kır çiçeklerinin arasından, çiçek toplar gibi aranılıp, bulunarak, seçilip toplanması ve çiçekten farklı olarak yenilebilmesi. Biliyorsunuz aşk için bile "aşk karın doyurmaz" gibi veciz sözler var.

Bilerek toplarsanız mantar doyurucu bir besin olduğu gibi, içeriğine karşılık kalorisi az olduğundan iyi bir diyet besini olarak kabul ediliyor.

Neyse, bu ilk tanışmadan sonra çook uzun yıllar ayrı kaldım mantarlardan, ara sıra ayaküstü karşılaştığımız oldu ama hepsi kısa süreli, gözgöze gelmelerden ibaretti, kültür mantarları dışında vuslat mümkün olmadı.

Geçen yıl Yıldız Üniversitesi Yıldız yerleşkesindeki ilan panolarının birinde Mantar Uzmanı: Jilber Barutçiyan ismini gördüm. Mantarlar konusunda üniversitede bilgilendirici toplantı yapacağı yazıyordu, üstelik pratik de olacaktı. Gelgelelim süreyi kaçırmıştım. Kasap dükkanına bakan aç bir kedi gibi yutkundum.

Geçen hafta da kadim dostlar ile orman ve göl kenarında kamp kurduk, yakında yağmış ve halen ara ara yağmaya devam eden yağmur ve sezonu olması nedeniyle orman mantardan geçilmiyordu.

Rengarenk, çeşit çeşit mantarlar. Fakat biz marketten aldığımız yiyecekleri közleyip dururken hemen yanıbaşımızda tazecik mantarlar yeme de yanında yat vaziyetinde tehlikeli tehlikeli bize bakıyorlardı.

Tam o sıralarda agaçlar.net'ten Sevilay'ın Jilber ile konuşup görüştüğünü öğrendim. Sadece uygun ortamında mantar bitecek kadar kısa bir zamanda, Jilber ile görüşülüp, randevulaşıldı.

Mantarla tanışmaya gidiyordum, bakışmanın ötesinde samimiyeti ilerletecektim. Sonunda.


(devam edecek)

*When Harry met Sally.

[gece]

Gerekli malzemeler yok denecek kadar azdı:Kaybedildiğinde üzülmeye değmeyecek, ucuz bir çakı, mantarlar çevre dostu olup, poşet sevmediklerinden (değil tabii, çok daha kullanışlı olduğu ve daha bir sürü nedenden) mümkünse yayvan bir sepet ve yıkamak mantarların lezzetini bozup, girintili yapılarının arasına sıkışan toprak ve doğadaki yaprak ve diğer kalıntılardan en kolay kurtulmayı sağlayan küçük (2-2,5 cm.) bir fırça. Hepsi bu. Her evde zaten olan şeyler.

Tabii mevsime uygun giyinmek ve doğada yürüyüşe uygun bir ayakkabı (örneğin ben bot giydim) giymek konfor açısından çok yararlı.

07.11.2009 günü sabah 09:10'da Jilber'in önceki gruplarından Utku ile tanıştım ve 09:15'de ile Jilber, Nurşen ve Filiz ile. Kısa süre sonra da bizden preacox ve onun orman mühendisi arkadaşı ile Defne Koryürek ve diğer grup üyeleri ile de buluşup, tanıştık. Toplamda 20 kişiyi biraz aşıyorduk.

Sanırım, mantarlar nasıl, tek başlarına değil de, genelde öbek öbek bulunuyorlarsa mantar meraklıları da en az onlar kadar sosyaller. Bakalım, yaşayıp göreceğiz.

Saat 10:20 de, iki saat sonra aynı noktada buluşmak üzere, Belgrad ormanında gruplara ayrılıp mantar toplamaya başladık. Gruplara ayrılmak, mantar rekoltesi ve kalabalığın orman zemininde asfalt silindiri geçmiş etkisi oluşturmamak için önemli.

Bizim grup; Jilber, Nurşen, Filiz, preacox ve ismini unuttuğum arkadaşı ile benden oluşuyordu.

Amacımız bulduğumuz mantarlardan örnek almak ve Jilber'in "bunlar yenilebilir, eve götürmek için toplayabilirsiniz" dediği, yine uygun boydakileri daha bir itina ile temizleyip sepetlerimize doldurmaktı.

Öyle de yaptık.

Süre sonunda zamanında buluşma yerimize ulaşıp, çaylarımızı içtik, Jilber getirdiklerimizden mini sergisini ağaç masalardan biri üzerinde hazırlamaya başladı ve diğerlerini beklemeye başladık.

Uzun bir bekleyiş olmuştu; buldukları mantarları toplamadan duramadıklarından yaklaşık 40 dk. gecikmişlerdi. Onların topladıkları ile de sergimiz biraz daha şenlendi.

Ve Jilber serginin başına geçip toplanan mantarları tek tek göstererek anlatmaya, tanıtmaya başladı.

Verdiği bilgileri dinlerken, tecrübenin bu konuda ne kadar önemli olduğu bir kez daha ortaya çıkıyordu. Bu işin kitabî bilgi kısmı çok önemli olmakla birlikte asla yeterli değildi. İkinci bir şans olmayabilirdi. "Hiçbir mantarın panzehiri yok"tu ve "ölümcül mantarlarda süreç oldukça uzun sürdüğünden intihar için hiç de iyi bir yöntem değil"di.

Anlatımda izlenen sıra ise zannedildiği gibi yenilebilecek mantarlardan başlamayıp, önce ölümcül mantarlar tanıtıldıktan sonra zehirliler ve en son da yenilebilir olanlar açıklandı.

Mantarların çeşidini belirlemede; sadece görünümlerinin asla yeterli olmadığı gibi isimleri de yanıltıcı olabiliyordu. Örneğin Ölüm borazanı (trumpet of death) diye Türkçeye çevrilebilecek mantar (http://commons.wikimedia.org/wiki/Ca...cornucopioides) öldürücü olmayıp, yenebildiği gibi lezzetliydi de (evet lezzetsiz ama yenilmesinde sakınca olmayanlar da var, sürüsüne bereket).

Aynı şekilde ölümsüzlük mantarı olarak da isimlendirilen bir mantar (Ganoderma Lucidum) sizi ölümsüz kılmıyordu. Yani Jilber ölümsüzlük mantarına yakıştırılan maharetlerin hiçbirini de bilimin henüz onaylamadığını en açık biçimde belirtti.


(devam edecek)

[gece]

Orijinal Mesaj Sahibi Müjgan Yılmaz

Sevgili Sevilay
Mantar, çocukluğumun muhteşem tatlarından biriydi. Mantar konusunda bilgi sahibi olmak; güzel bir düş gibi, acaba gerçekleştirebilir miyiz?

İstanbul'a, 140 km mesafede (benim yaşadığım bölge) bir mantar işleme tesisi var (Türk ve Bulgar ortak kuruluşu), bu aralar hayli yoğun çalışıyorlar, çünkü bu bölgede çok zengin orman dokusu, dolayısı ile bol mantar üretimi var.

Köylüler her yağmurdan sonra, bol bol mantar topluyorlarmış, sanırım mantar bilgileri de bir hayli gelişmiştir, belki uygulama alanı olarak bu bölgeden faydalanabiliriz.

Böyle bir etkinliği, çok yaratıcı buldum tüm içtenliğimle sizi kutluyorum, teşekkür ediyorum.

Benim de yapabileceğim herhangi birşey olursa,büyük bir keyifle destek olurum.
Kurslara mutlaka katılmak istiyorum.

Kursun yararlarından biri de ilk başta bize çok mantıklı gelen, varsayımların ölümcül olduğunu öğrenecek olmamız.

Jilber ile tanışınca, ölümcül ve zehirli mantarların pazarlarda satıldığını öğreneceksiniz.

Lütfen bu konuda önceki bildiklerinizi bir süreliğine unutun ve mantar dünyasının ne kadar ilginç ve renkli bir dünya olduğunu görün.

Toplantıda görüşmek üzere.



gece
yanlış bilgi zehirli mantar gibi tehlikeli olabilir diyen forum kişisi!

[gece]

Önce insan, yani ilk mantar grubum! Sizi de tanıştıralım;
(Soldan sağa) Filiz, Nurşen, Jilber, preacox (ve tabii kamera arkası kişisi!)



Aman dikkat, Amanita Phalloides!



Ortada Amanita Panthera var, yandan geç!



A. Phalloides'leri (köygöçüren) çok görüp, iyi, çok iyi tanımak gerek.



Bu da kırmızı başlıklı kızımız! Orman sarmaşığı ile tenhada paparazziye yakalanınca başını öne eğdiğine bakmayın, ne yere bakan, gönül yakandır o!

[Müjgan Yılmaz]

Gece;
Jilber ile tanışınca, ölümcül ve zehirli mantarların pazarlarda satıldığını öğreneceksiniz.
dedi.....Ancak;

Çocukluğum ,Eskişehir de köylülerin getirdiği mantarları ağzımızın suyu aka,aka keyifle yemekle geçti.Tabi ki tüm mahalle de!!!!
Ama şimdi ,yabani bir mantar yiyebileceğimi hiç sanmıyorum .

[malina]

Türkiye’de öldürmeyen mantar zehirli kabul edilmiyor

Türkiye’de bilgisizlik yüzünden, zehirli mantarlar pazarlarda satılıyor. Her mantar 24 saatte öldürmez. Cortinarius Orellenus’ta ölüm bir ila beş ay arasında gerçekleşir. Küredağları’nda zehirli mantar toplayanları uyardığımda "Dedelerim de bunu yiyordu, kimse ölmedi" dediler. Ailelerinde böbrek yetmezliği yaşayan var mı, diye sorunca, "Bizim ailenin böbrekleri pek sağlam değil, çoğu böbrek yetmezliğinden ölür" cevabını aldım.

Yukarıdaki mesaja bunu da eklemek gerek. Sayfanın üst kısmında kaldığı için gözden kaçabilir...

[gece]

Bilmeden kesinlikle mantar yememek gerek. Hiçbir mantar için, hiçbir panzehir yokmuş ve süreçte; öncelikle karaciğerin taksit taksit kesilerek alınması, karaciğer nakli vs. gibi yöntemlerle oluyormuş ve başarı oranı da karamsarlığa sürükleyecek şekilde.

Zehirlenme uzun sürede olup, karaciğer ve böbrek metabolizmaları bozularak oluyormuş. Belirtiler için bile olay sindirimden çok sonra olduğundan mide yıkama vs. hak getire.

Toksikolog, Uzman hekim, biyokimyacı, eczacı vs. konudan anlayan üyemiz olsa da, süreci daha net anlasak.

Zehirlenme süresi uzun olduğu (günler ve bazen aylar) ve gerçek bir tedavisi olmadığından bu konunun yetim hastalıklar veya yetim ilaçlar konusuna dahil olup olmadığını da bilemiyoruz.

En azından fikrimiz olurdu, kamuoyunu ilgilendiren bir konuda doğru bilgiye ulaşmak adına. Konu hakkında bilgisi olan varsa, paylaşabilir mi acaba?


gece
bana dokunmayan yılan bin yaşasın demeyen forum kişisi!

[praecox]

Bu gibi mantar zehirlerinin insan methabolizmasındaki etkiler pek bilinmemekte. Araştırması da zor görünüyor.
Şöyle ki.
Ormandaki sincap v.b. bir dizi hayvan bu mantarları afiyetle yeyip zehirlenme belirtileri göstermedikleri bilinmekte.
Dolayısı ile insanda araştırmak mümkün görünmemekte. Yani ancak böyle belli bir türü yeyip o insanları incelemeye almak gerekir kimseye de bu zehri yedirip inceleyemiyeceğimize göre bu tarz ender vakaalar geriye dönük hastalık seyri pek mümkün olamamakta.
Aylar sonra kim hangi mantarı yediğini hatırlıyabilecek ki?
Akut zehirlenmelerde lethal (ölümcül) sonuçlarda bu tarz araştırmalar yapılabilir yapılmıştır da. Ancak tek tük vakaalarda veya kronik tüketim sonucu insan methabolizmasındaki gelişimi değişimi izlamek çok zor.
Bir dizi hayvan deneyi yapılabilirse de burda bahis konusu olan spesifik zehrin insan methabolizmasındaki sürecidir.

[Sevilay]

Orijinal Mesaj Sahibi gece

Toksikolog, Uzman hekim, biyokimyacı, eczacı vs. konudan anlayan üyemiz olsa da, süreci daha net anlasak.

Aslında böyle bir bilim insanı var.Hatta kitabı bile var.

“Türkiye’de Zehirli Mantarlar, Mantar Zehirlenmeleri ve Tedavi Yöntemleri” kitabını hazırladım

Prof. Dr. Afife Mat

[gece]

Orijinal Mesaj Sahibi praecox

Bu gibi mantar zehirlerinin insan methabolizmasındaki etkiler pek bilinmemekte. Araştırması da zor görünüyor.
Şöyle ki.
Ormandaki sincap v.b. bir dizi hayvan bu mantarları afiyetle yeyip zehirlenme belirtileri göstermedikleri bilinmekte.
Dolayısı ile insanda araştırmak mümkün görünmemekte. Yani ancak böyle belli bir türü yeyip o insanları incelemeye almak gerekir kimseye de bu zehri yedirip inceleyemiyeceğimize göre bu tarz ender vakaalar geriye dönük hastalık seyri pek mümkün olamamakta.
Aylar sonra kim hangi mantarı yediğini hatırlıyabilecek ki?
Akut zehirlenmelerde lethal (ölümcül) sonuçlarda bu tarz araştırmalar yapılabilir yapılmıştır da. Ancak tek tük vakaalarda veya kronik tüketim sonucu insan methabolizmasındaki gelişimi değişimi izlamek çok zor.
Bir dizi hayvan deneyi yapılabilirse de burda bahis konusu olan spesifik zehrin insan methabolizmasındaki sürecidir.

Katılıyorum. Ancak sürecin uzun oluşu ve bu uzun bekleyişte, tıbbın elinden pek de bir şey gelmemesini kabul etmek istemiyorum.

Sanki zehirlenme, zamanla ilerleyen ve belli organların işlemesini, tıkama, işini doğru zamanda yapmasını engelleme şeklinde gerçekleşiyor gibi.

Eğer gerçekte de böyle ise (Sevilay'ın alıntıladığı kitabı bulmaya çalışacağım ve doğrusunu öğreneceğim) bu gidiş bir şekilde durdurulabilmeli.

Evet canlı insan metabolizmasındaki bir süreçten bahsediyoruz ama dünyada bir şey yapılmadığı için her gün birçok insan ölüyor.

Magazin amaçlı olarak bile insan ölümü didiklenebilirken, yaşarken ölmemeleri için yardımcı olmak için daha somut şeylerin yapılması gerekir diye düşünüyorum.

Belki de yapılıyor ama haberimiz yok. Şu kitabı bulup okumak gerek.

[gece]

Tüm mantarlar renkli değildir. Hatta mantarlarda genelleme çok tehlikelidir!



Görüyorsunuz, mantarların yüzeyleri çok da temiz olmayabiliyor. Temizlik şart!



Nedense ben bu kırmızı ve beyaz mantarları çok seviyorum.



Mantarlar içtimada, yok yok güzellik yarışmasında!



önde Cantharellus cibarius ve arka planda iki adet Craterellus cornucopioides, ikisi de afiyetle yenilebilir (test edilip, onaylanmıştır!)

[gece]

Ganoderma Lucidum yani 'ölümsüzlük mantarı', mantarlar hep öldürmüyor yani!



Ormanda hep mantar da olmuyor! Konu mantarsa bütün genellemeleri unutun, tüm duyularınızı ve zihninizi hep açık tutun, bilimsel yeni bilgilere değer verin.



'Mantarlar toplandıktan sonra tanıtılmak üzere sergileniyor' demiştik, mini sergimize hoşgeldiniz!



Bazı türlerin gövdeleri ormandayken ayıklanıyor ki gereksiz hiçbir materyal doğadan uzaklaşmasın, şehirdeki çöpe orman ürünü atılmıyor yani!



Hep "keşfetmek için bak!"ın, unutmayın çok zengin bir dünya ve coğrafyadasınız!


Pekin ördekleri bile mantarlara ilgi ile bakıyor, siz ne duruyorsunuz! Haydi mantarla tanışmaya, yer kalmayabilir ...



gece
'her güzel şeyin bir sonu vardır' diyen forum kişisi!

[hosseda]

Sayın gece,

Ege bölgesinin insanı için pek makbul bir mantar türü vardır. Şu anda pazarlarda satılmaya başlandı. Adı Çintar.

18 numaralı mesajınızda yenebilir diye sunduğunuz sarı mantarın tıpkısı fiziken... ancak rengi kirli beyaz.
Uzmanın bu mantarı ve halk arasındaki tüketimini yakından bildiğine inanıyorum. Katılacağınız toplantıda bu mantar hakkında " eğer fırsat olursa tabii" biraz bilgi alıpta bizlere aktaracağınız bilgilere ilave edebilirmisiniz...

Siparişimi hoş görünüz lütfen.

Hoşçakalın.

[cello]

Yapılan çalışma gerçekten güzel. Ancak "ben bu toplantıya katılırım ve bu işi çözerim, bundan sonra da mantarımı toplar yerim" diye düşünen varsa lütfen orada dursun.

İst.Üni. Biyoloji Bölümü Botanik'de Sporlu Bitkiler dersimize giren hocam Prof. Ayten Hanım hep "40 yıllık mantarcı mantardan ölür" derdi.

Yani bu iş gerçekten bilimdir. Mantarlar birbirine çok benzer ufak ayrımları kaçırırsanız sonu hüsran olabilir. Yukarıda fotografları verilmiş olan Amanita cinsi üyeleri ölümcül mantarlardır, şakaya gelmez. Yerel ismi köy göçüren ise siz düşünün gerisini...

Saygılarımla,

[imzanozturk]

Merhabalar

Ben İzmir 'den Nazmi

Mantarlar konusuna oldukça ilgiliyim.
Mantarları tanıma konusunda benimde bir kursa ihtiyacım var.
İzmir ' de bir kurs olmuş ancak ben kaçırdım.
Yakında tekrar İzmir 'dede bir kurs açılacak mı?

Lütfen yardımlarınızı bekliyorum.

[mühürlü kurtcuk]

8 mayıs 2020 daha yeni gittim mantara ama rastgele dolaşmıyoruz tabi
işte arazide mantar bulmanın bizcesi

YouTube