Hibrit (F1) Sebze Tohumlarının Dehibridize Edilmesi

[birnefestoprak]

Sweet 100'i dehibridize (bunun icin Turkce'de bir terim var mi bilmiyorum ama hibrit cesidin tohumunu nesiller boyu yetistirip tohumu mumkun oldugunca durayli hale getirmek diyebiliriz sanirim) etmeye calisiyorum. 3. nesildeyim su anda ve dagitim icin erken. 7. nesilden sonra tohumunu paylasmak isterim.

[hanımeli]

ben hibritlerin çoğalmadığını sanıyordum,dehibridize güzel bir terim olmuş bu anlamda,başarılar dilerim.

[h_dogan]

Dehibridize derken benim anladığım ya da yapmaya çalıştığınız 7 nesil boyunca en iyilerini seçeceksiniz. Tabi her sene homozigotluk artacak bitkiden her sene aynı verimi almaya başlayacaksınız tabi bu %100 olmayacak hiçbir zaman.

[Emre İlhan]

Orijinal Mesaj Sahibi h_dogan

Dehibridize derken benim anladığım ya da yapmaya çalıştığınız 7 nesil boyunca en iyilerini seçeceksiniz. Tabi her sene homozigotluk artacak bitkiden her sene aynı verimi almaya başlayacaksınız tabi bu %100 olmayacak hiçbir zaman.

Şimdiye kadar ki edindiğim bilgilerime dayanarak; en iyilerini seçsek bile, ilk nesil döl kadar verim alamayacağımız kanısındayım

Doğru mu düşünüyorum?

[h_dogan]

Benim bildiğim de her sene en iyiler seçilerek yaklaşık 7-8 sene sonra %99 oranına ulaşılabiliyor. Tabi bunun yapılabilmesi için hem zaman hem maliyeti göz önüne almak gerekiyor. Bazı bitkilerden hiç ürün alamayabilirsiniz.

[birnefestoprak]

Evet Sn h_dogan. Her sene verim ve lezzet bakimindan hibrit ceside (yani Sweet 100'e) en yakin bitkiden aldigim tohumlari sonraki sene ekerek devam ediyorum. Aslina erismek dediginiz gibi mumkun degil ama su ana kadar cok iyi sonuc verdi. Verim cok iyi gidiyor. Tat bakimindan da benim damak tadimla farki tespit edemedigim sekilde lezzet de yakin duruyor. Aslinda Brix refraktometresiyle seker icerikleri olculup hibrit olanla benim elde edecegim meyve arasindaki fark belirlenebilir sanirim.

Orijinal Mesaj Sahibi h_dogan

Dehibridize derken benim anladığım ya da yapmaya çalıştığınız 7 nesil boyunca en iyilerini seçeceksiniz. Tabi her sene homozigotluk artacak bitkiden her sene aynı verimi almaya başlayacaksınız tabi bu %100 olmayacak hiçbir zaman.

[birnefestoprak]

Son mesaji yazdiktan sonra aklima geldi, kontrol ettim. Benim tohumunu alip yetistirmeye devam ettigim cesit Sweet Million, Sweet 100 degil. Sweet Million, Sweet 100'un hastalik direnci ve meyvede catlaklik bakimindan iyilestirildigi bir cesit. Bunlarin disinda bir de Super Sweet 100 var.

[h_dogan]

Özellikle yabancı tozlaşması zor olan bitkilerde en iyi çeşidi seçme yöntemi seleksiyondur. Yani en verimli, hastalık ve zararlılara en dirençli, hava şartlarına en uygun bitkiler seçilir ekili alandan. Sizin de yaptığınız bu sanırım.
Örneğin Galiks adlı karpuz çeşidinin Crimson sweet çeşidinden seleksiyon ıslahı ile elde edilmiş olması. Tabi çoğu çeşitdin anası Crimson sweet.

[birnefestoprak]

Evet Sn h_dogan, sizin dediginiz uygulamayi amator sekilde yapmaya calisiyorum.
Crimson Sweet konusu cok merak ettigim bir konuydu. Domates yetistirme konusunu dagitmaz umarim ama sormadan edemeyecegim. Crimson Sweet bildigim kadariyla Turkiye'nin bircok bolgesindeki iklime cok iyi uyum sagladigi ve hastalik direnci yuksek oldugu icin cok tercih edilen bir karpuz cesidi. Bu bilgi dogru mu? Bir de Adana karpuzu olarak gecen ve sekil ve renk itibariyle Crimson Sweet'e cok benzeyen karpuz aslinda baska bir cesit mi?

Orijinal Mesaj Sahibi h_dogan

Özellikle yabancı tozlaşması zor olan bitkilerde en iyi çeşidi seçme yöntemi seleksiyondur. Yani en verimli, hastalık ve zararlılara en dirençli, hava şartlarına en uygun bitkiler seçilir ekili alandan. Sizin de yaptığınız bu sanırım.
Örneğin Galiks adlı karpuz çeşidinin Crimson sweet çeşidinden seleksiyon ıslahı ile elde edilmiş olması. Tabi çoğu çeşitdin anası Crimson sweet.

[h_dogan]

Ben de domates konusu dağılmasın diye özelden mesaj atmıştım Sn. birnefestoprak'a. Siz de yeni konu açmışsınız iyi olmuş.

[Emre İlhan]

Bu konunun önemli olduğunu düşünüyorum. Uzun yıllar deney de yapabiliriz. Ben varım

[birnefestoprak]

Yanilmiyorsam Sn Meyvelitepe de ayni seyi Santini domates icin yapti.

[h_dogan]

Yalnız bu işlemi yaparken türünüzü korumalısınız. Yani dışarıdan tozlanma olmamalı kesinlikle süreç uzar ya da bozulur. Hangi türü yapacaksanız izolasyon mesafesine uymak gerekir veya o türden başka bitki olmayacak yakınınızda tabi bir de tozlamayı siz elinizle yapacaksınız.

[birnefestoprak]

Bu konu, genel bahce uygulamalarindan cok daha teknik bir konu oldugu ve simdilik kaynak vermeden genel bilgi ustunden gitmeyi tercih edecegim icin terminolojiye kendi adima daha cok dikkat ederek yorum yapmak istiyorum. Duzeltmeye aciktir.

Hibrit tohumlarin paketlerinde neden F1 yazar?
Buradaki F, Filial sozcugune karsilik geliyor. Filial de evlatla ilgili olan demek. Yani hibrit tohum, iki veya daha fazla anac cesidin capraz tozlasmasiyla elde edilmis evlat/cocuk oluyor. Bu capraz tozlasma dogada kendiliginden zaten gerceklesebilen bir olay yani eger iki farkli geleneksel domates cesidini birbirinden izole etmeden ve capraz tozlasmayi engelleyici onlemleri almadan yetistirirseniz, capraz tozlasma degisik ajanlar (or. arilar, ruzgar vb) araciligiyla gerceklesebilir. Capraz tozlasmanin gerceklestigini, o yetistirme mevsiminde farkedemezsiniz ama eger capraz tozlasmaya ugramis meyvelerden birinin tohumlarindan alip sonraki sene ekerseniz, onceki mevsimde yetistirdiginiz geleneksel cesitle ayni bitkiyi ve meyveyi elde edemediginizi gorursunuz.

Dogada gerceklesen bu olay, is ticari tohumlara gelince tohum sirketleri, yeni cesitler uzerine arastirma yapan laboratuvarlar ve universiteler tarafindan insan eliyle gerceklestiriliyor. Tohum paketinde gordugunuz F1 aslinda 1. cocuk demek, yani anac cesitlerden elde edilmis ilk cocuk. Bu tohumu, derslerine hep duzenli calisan, tutarli, kendisinden hep ayni sorumlu davranisi sergilemesini beklediginiz bir cocuk gibi dusunun. Domates ustunden ornek verelim: F1 tohumdan urettiginiz domates bitkisinin yaklasik boyu, yaprak tipi, oturak mi sirik mi oldugu, meyve buyuklugu, meyve rengi, meyve kabugunun kalinligi, meyve tadi, meyve sekli ve verim gibi ozellikleri hep ayni olacak, yani ayni geleneksel bir cesitte oldugu gibi tohum hep tutarli, durayli (stable) sonuclar verecek ama bir sartla: Siz ureticiden her seferinde gidip ayni F1 tohumu alacaksiniz ve ayni sonuclari almak icin hep o tohumu ekmeniz gerek. Geleneksel cesitte oldugu gibi F1 tohumdan hasat ettiginiz meyvenin tohumundan sonraki yetistirme sezonunda yine ayni urunu alamayacaksiniz.

Peki hibrit tohumu dehibridize etmek ne demek?
Kabaca hibrit tohumdan yetistirdiginiz meyvenin tohumlarini durayli bitkiler verecek hale getirmek icin yapacaginiz islem demek. Dehibridize etmek icin su basamaklar izleniyor:

1) F1 tohumu ekip bu yetistirme mevsiminde (mevsim1 diyelim) yetistiriyorum ve meyvesini hasat edip mumkun oldugunca cok sayida tohum toplayip sakliyorum.

2) Sakladigim tohumlardan mumkun oldugunca cok sayida bitki elde etmek icin sonraki yetistirme mevsiminde (mevsim2 diyelim) topraga ekiyorum. Bu bitkiler F2, yani F1'in cocuklari oluyor. Bu ve sonraki evrelerde cocuklar hep haylazlik yapacak; bir kismi, bircogu ya da tamami ebeveynlerine benzemeyecek. "Kime cekmis bu cocuklar?" diyecegiz Bu cocuklari yetistirirken yine aslina yakin ozelliklere sahip olanlari yukarda Sn h_dogan'in da dedigi gibi capraz tozlasmadan yani kotu arkadaslardan korumaya calisacagim Bu nesilde aslina benzeyen hic bitki elde edemezsem veya sonuclardan memnun kalmadiysam, F1 bitkiden elde ettigim tohum stoguma (yani F2 tohumlarima) geri donup tekrar ekim yapacagim.

3) mevsim2'de yetistirdigim bitkilere bakiyorum. F1'in yukarda siraladigim (orjinal tohum paketinde belirtilen) ozelliklerine en yakin olan bitkilerden hasat ettigim meyvelerin tohumlarini sonraki yetistirme mevsiminde tekrar yetistirecegim ve bunlar da F3 adini alacaklar.

4) Yukarda siraladigim basamaklari uygulamaya ta ki elde ettigim bitki durayli, uslu bir cocuk haline gelene kadar devam edecegim. F4, F5, F6, F7... gibi.

Eger yanilmiyorsam, genetik hesaplarina gore F7'ye geldigimde Sn h_dogan'in da belirttigi gibi homozigotluk, yani bu noktadan sonra saklayacagim tohumlardan buyuyecek bitkilerin yapisal ozelliklerince seneden seneye %100 olmasa da %100'e cok yakin sonuc vermesi bakimindan durayli bir cesidi elde etmis olacagim. Bu is bazen uzayabilecek. 10-15 sene sonra bile henuz istedigim sonucu elde etmemis olma ihtimalini goz onunde bulunduracagim ama zaten isin esas zevkli olan kismi bu deneyip sonuclari gozleme kismi degil mi?

[cliepy]

Bu capraz tozlasma dogada kendiliginden zaten gerceklesebilen bir olay yani eger iki farkli geleneksel domates cesidini birbirinden izole etmeden ve capraz tozlasmayi engelleyici onlemleri almadan yetistirirseniz, capraz tozlasma degisik ajanlar (or. arilar, ruzgar vb) araciligiyla gerceklesebilir.

Denilmiş: Domateste çapraz tozlaşma olmaz, izolasyon mesafesi sıfırdır. Yani kendine döllenir. Profesyonel olarak elle döllemediğiniz sürece de (arı, rüzgar bunu gerçekleştirmez) hep bu özünü korur.

[birnefestoprak]

Domateste capraz tozlasma pekala olur. Bu oran diger sebzelere gore daha dusuktur ama birbirine cok yakin yetistirilen bircok domates cesidinin arasinda bu tozlasma oraninin %5'e kadar ciktigi biliniyor. Oranin cok dusuk olmasi demek capraz tozlasma olmaz demek degil. Izolasyon mesafesinin de 3-60 m olarak tutulmasi tavsiye edilir.

Orijinal Mesaj Sahibi cliepy

Bu capraz tozlasma dogada kendiliginden zaten gerceklesebilen bir olay yani eger iki farkli geleneksel domates cesidini birbirinden izole etmeden ve capraz tozlasmayi engelleyici onlemleri almadan yetistirirseniz, capraz tozlasma degisik ajanlar (or. arilar, ruzgar vb) araciligiyla gerceklesebilir.

Denilmiş: Domateste çapraz tozlaşma olmaz, izolasyon mesafesi sıfırdır. Yani kendine döllenir. Profesyonel olarak elle döllemediğiniz sürece de (arı, rüzgar bunu gerçekleştirmez) hep bu özünü korur.

[birnefestoprak]

Bir de bu capraz tozlasma orani, domates ciceginin yapisina gore degisiklik gosterir. Ornegin, ozellikle 1940'lardan sonra yogun sekilde insan eliyle uretilmis ve gunumuzde artik geleneksel cesit halini almis domates cesitlerinin aksine, cok daha eski (or. 18. yuzyila, 19. yuzyila ait) domates cesitleri cicek yapilarinin kapali olmasi nedeniyle capraz tozlasmaya cok daha az maruz kalirlar.

[cliepy]

Orijinal Mesaj Sahibi Selahattin Yılmaz

Domateslerde izolasyon mesafesi 0 m dir. Yani iki ayrı domates çeşidi arasındaki mesafe sıfır metredir. Kendine döllenen bir bitki olduğu için yabancı tozlaşma oranı çok düşük rakamlardadır.

Eskiden bu mesafe 50 m idi ancak ıslah tecrübeleri bu mesafeyi sıfırlamıştır. Kısaca tarlanın bir ucunda bir çeşit domates diğer ucunda başka bir domates yetiştirmenin hiç bir mahsuru yoktur. PDA deyince sanki domatesin safiyetini sağlayan bir mekanizaymış gibi algılanıyor. Oysa saflığı koruyan bir oluşumun en azından ıslah bilgileriyle de kendilerini yenileyip bu işin genetik mekanizmasını da birbirlerine tavsiye etmeliler.

PDA'yı bir zaman takip ettim. Hatta üye de olmaya çalıştım. Ancak kendileri oluşturdukları kuralları gereği üye olma yeterliliğine ulaşamadım bu anlamda bana göre ya ben onlara göre yeterli değilim veya onların insanlarda aradıkları yeterliliklere üye olmak konusunda iyi cevap veremedim. Elinde 250 pembe domates tohumu olup her tohumu kendisi elleriyle ayırmış olan birisi için acaba ben mi kaybettim onlar mı bilemiyorum.

Pembe domates hakkında dergimizin Temmuz sayısında ülkemizin 25 yıllık yerli sebze tohum üreten firması Bursa Tohum'dan aldığım bilgilerden derlemeler bulunmaktadır. O yıllarda ticari değerinden dolayı ülkemize girmiş olan bu çeşit ki pembe domates olarak adı "marmande" dir hatta Bursa Tohum firmasının ortaklarından Sevgili Ali ERKMEN ağabeyimden aldığım bilgiler bu işin ticari boyutlarını da içermektedir.

Ayrıca o yazımda pembe domatesden nasıl tohum alınır değindiğim gibi dergimizin sonraki aylarında sebzelerden tohum alınması konusuyla da özellkle domatesden nasıl tohum alınır açıkladım.

buyurun

[birnefestoprak]

Hemen aklima gelen bir ornek vereyim. Asagidaki iki resim de domates uzmani Dr. Carolyn Male'in cok meshur bir kitabindan iki sayfadir (sayfa 66 ve 67). Dr. Male, bugun Turkiye'de de yetistirilen bircok cesit yabanci (Avrupa, Rusya, Amerika vs menseyli) domatesin yillar boyunca ilk dagitim noktasi olmustur. Kendisine butun ulkelerden denemesi icin domates tohumlari gonderilir, o da bu tohumlari yetistirip domateslerin tarihcelerini, kimlik bilgilerini, yetistirme notlarini arsivler ve tohumlari genel begeniye sunar; tohumlar burdan diger insanlara dagilir.

Brandywine domatesler Turkiye'de de bilinip yetistiriliyor. Bu genel baslik (Brandywine) adi altinda bugun 4 cesit domates bulunuyor. Bunlardan bir tanesi de OTV (Off the Vine) Brandywine. Domatesin resmi de asagida goruluyor.

66. sayfada kirmizi cerceveyle belirttigim yaziyi aktarayim:

"OTV Brandywine originated from a natural cross-pollination between Yellow Brandywine and an unknown red parent. I deyhbridized it for five years to an open-pollinated form."

Cevirisi:

"OTV Brandywine domatesi Yellow Brandywine (Sari Brandywine) ve hangi cesit oldugunu bilemedigim baska bir kirmizi anac domates arasindaki dogal capraz tozlasmadan ortaya cikti. Bu cesidi (capraz tozlasmayla ortaya cikan OTV Brandywine cesidini kastediyor) acik tozlasan bir cesit haline getirmek icin bes yil dehibridize ettim (tam da burda bahsettigimiz konu)."

Yani Dr. Male, ayni bahcede Yellow Brandywine ile birlikte baska cesit domatesler de yetistiriyormus. Sari renkli meyveler veren Yellow Brandywine bitkilerinin birinden aldigi tohumlari sonraki sene yetistirince bitki ustundeki meyvelerin sari renkli degil, kirmizi renkli oldugunu gormus. Bu sonucu (yani capraz tozlasmayi) ortaya cikaran diger cesidin kirmizi meyve veren bir cesit oldugunu da meyve renginden anliyor cunku meyve rengini degistiren anac bitki, dominant (baskin) olmus oluyor. Capraz tozlasmanin oldugu sene ayni anda birkac kirmizi domates cesidi yetistirdigi icin de bunlardan hangisinin tozlasmaya katildigini bilemiyor.

[cliepy]

Orijinal Mesaj Sahibi Selahattin Yılmaz

İzolasyon mesafesi demek iki aynı çeşit bitki arasındaki mesafe demektir ıslahçılar tedbir için 50 metre mesafe komuşlar ancak çiçeğin ve bitkinin yapısı tanındıkça bu mesafye gerek olmadığı anlaşılmış. Örneğin biberde durum böyle değildir hala 250 metre izolasyon mesafesi biberlerde korunuyor. Böcekler ve rüzgar bu tür bitkilerde (Kendinde döllenen bitkiler) tozlaşmada etkili değildir zira dişi organın etrafını erkek organlar örtmüştür ve dışardan toz gelmeden erkek toz direkt dişicik tepesini döller.

Resimde bir domates çiçeğini görüyorsunuz. Dişicik tepesi uzamış ve erkek çiçeğin üzerine çıkıp ileriye doğru gitmiş. Bu ilerleme esnasında dişicik tepesi erkek çiçek tozlarına da dokunarak dışarı çıkar bu esnada çoktan döllenmiştir.

Eklenti 26631

Yine aşağıda Olgunlaşmamış bir domates çiçeğinde erkek organların dişicik etrafında nasıl sarılı olduğunu ve dişiciği nasıl kapattığını görebilirsiniz. Çiçek olgunlaştıkça dişicik uzar ve ortamndan dışarı çıkarken döllenir. Bu esnada böcek gelse bile **** rüzgar dişcik bulamadığı için tozlar döllemede yapamaz. Hibritleme yaparken işte o saran erkek organlar olgunlaşmadan yani tozlama olmadan alınır ve başka bir çeşidin çiçekleriyle elle döllenir. Burada ayrıca bu işlemi görebilirsiniz.

Eklenti 26635

bakın

[birnefestoprak]

Neye bakayim, neyi iddia ediyorsunuz Sn cliepy? Gerceklesmis ornekten arsive gecmis bir tanesini gosteriyorum. Yukardaki kaynakta verilen ornegin aslinda olmadigini mi iddia ediyorsunuz?

Orijinal Mesaj Sahibi cliepy

bakın

[h_dogan]

Çapraz tozlaşma domates, biber, patlıcan gibi sebzelerde daha olumsuz çevre koşulları, ani sıcaklık değişimleri gibi nedenlerle üreme organlarının değişikliğe uğramasıyla da olabiliyor.
Yani normalde domates kendine tozlanıyor çünkü erkek organlar dişi organı örttüğü için dışarıdan tozlanma olmuyor arıya da gerek kalmıyor. Ancak olumsuz hava şartlarında diyelim ki dişi organ erkek organları alt edip boyu uzadı polenler altta kaldı o zaman tozlaşma için vektör şart ve diyelim ki etrafta bir çok domates çeşidi var. Siz bunun çaprazlanmayacağını garanti etmeniz için arazinizde vektörün olmaması gerekir.
Diğer bir örnek sera koşullarında soğuk zamanda domatesin meyve tutması için yapılan uygulamalarda domatesin kendine tozlanamadığının bunun için ya hormon kullanıldığının ya da bombus arılarının döllenmeyi sağlamak dolayısıyla meyve tutturmak için kullanıldığını biliyoruz.
Konu çok detaylı ama ben biraz anlatma özürlüyüm kusura bakmayın.

[birnefestoprak]

Sayin h_dogan siz ziraat muhendisisiniz. Aslinda bu konu basliginda yazacaginiz mesajlar cok onemli, bilgilerinizi aktarmaya devam ederseniz ben kendi adima cok sevinirim.

Vektor sozcugunun burda kullandiginiz anlamini da acar misiniz? Dogada, acik alanda vektorlerin ortadan kaldirilabilecegi bir ortam yaratmak mumkun mu?

Orijinal Mesaj Sahibi h_dogan

Çapraz tozlaşma domates, biber, patlıcan gibi sebzelerde daha olumsuz çevre koşulları, ani sıcaklık değişimleri gibi nedenlerle üreme organlarının değişikliğe uğramasıyla da olabiliyor.
Yani normalde domates kendine tozlanıyor çünkü erkek organlar dişi organı örttüğü için dışarıdan tozlanma olmuyor arıya da gerek kalmıyor. Ancak olumsuz hava şartlarında diyelim ki dişi organ erkek organları alt edip boyu uzadı polenler altta kaldı o zaman tozlaşma için vektör şart ve diyelim ki etrafta bir çok domates çeşidi var. Siz bunun çaprazlanmayacağını garanti etmeniz için arazinizde vektörün olmaması gerekir.
Diğer bir örnek sera koşullarında soğuk zamanda domatesin meyve tutması için yapılan uygulamalarda domatesin kendine tozlanamadığının bunun için ya hormon kullanıldığının ya da bombus arılarının döllenmeyi sağlamak dolayısıyla meyve tutturmak için kullanıldığını biliyoruz.
Konu çok detaylı ama ben biraz anlatma özürlüyüm kusura bakmayın.

[MeyveliTepe]

Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi yayınlarından sayfa 29 (Domates tohumunda izolasyon mesafesi: Orijinal:75mt Anaç:40mt Sertifikalı: 10 mt)

Milli Eğitim Bakanlığı Tarım Teknolojileri Sebze Tohumu Üretimi Sayfa 18 (Domates izolasyon mesafesi:20-200mt)

Sayfa 35'e de bir göz atmakta fayda var

[h_dogan]

Orijinal Mesaj Sahibi birnefestoprak

Sayin h_dogan siz ziraat muhendisisiniz. Aslinda bu konu basliginda yazacaginiz mesajlar benim yazdiklarimdan daha onemli, bilgilerinizi aktarmaya devam ederseniz ben kendi adima cok sevinirim.

Vektor sozcugunun burda kullandiginiz anlamini da acar misiniz? Dogada, acik alanda vektorlerin ortadan kaldirilabilecegi bir ortam yaratmak mumkun mu?

Vektörü polenleri taşıyıcı anlamında kullandım. Yani arılar ve diğer böcekler.
Kontrollü ortam oluşturmak mümkün yoksa F1 çeşitleri nasıl elde edebilirler ki?
Yani sera koşullarında içeriye arıların ve diğer böceklerin geçişini engelleyerek ya da çiçekler tam açmadan elle kontrollü tozlama yaparak vektörlerin işini biz yapabiliriz.

Konu çok detaylı yazacam da nereden başlayayım bir bilsem.

[birnefestoprak]

Evet, sera disindaki ortami, F1 uretimine donuk olarak kontrollu sekilde elle tozlasma yapmadigimiz, herseyi dogal akisina biraktigimiz, bitkilerin disi ciceklerini torbalayip izole etmedigimiz, bitkiler arasinda herhangi bir izolasyon mesafesi birakmadigimiz, bitkiler arasina fiziksel bariyer cekmedigimiz bir tarlayi ya da ev bahcesini kastediyorum.

Orijinal Mesaj Sahibi h_dogan

Vektörü polenleri taşıyıcı anlamında kullandım. Yani arılar ve diğer böcekler.
Kontrollü ortam oluşturmak mümkün yoksa F1 çeşitleri nasıl elde edebilirler ki?
Yani sera koşullarında içeriye arıların ve diğer böceklerin geçişini engelleyerek ya da çiçekler tam açmadan elle kontrollü tozlama yaparak vektörlerin işini biz yapabiliriz.

Konu çok detaylı yazacam da nereden başlayayım bir bilsem.

[MeyveliTepe]

Geçen Buğday Derneğinin Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsünde düzenlediği iki günlük Tohum Ağı toplantısına katıldım. Toplantının eğitim bölümünde Dr.Gülay Beşirli sebzelerdeki izolasyon mesafeleri hakkında oldukça detaylı bir bir sunum yaptı, ki bu izolasyon mesafeleri, takas yoluyla paylaşıma sunulacak yerel çeşitlerin tohumlarının çok az çiftçi tarafından üretilebilir olduğunu ortaya koyuyordu. Söz gelimi her mevsim 20 çeşit domates eken bir yetiştirici olarak ben hiç bir domates çeşitinin genetik saflığını muhafaza edecek durumda değilim. Ya bir sezondaki çeşit sayısını çok azaltmam ya da iki çeşit arasında kuş uçuşu en az 15 metre izolasyon mesafelerini tam olarak sağlamam gerekiyormuş (şayet izolasyon kafesleri kurmaz isem).

Kabakgiller ve biberler bu bakımdan en riskli durumda. En rahat olanlar ise fasulyeler.


University of California Cooperative Extension - Sacremento Master Gardeners
Hairloom Tomatoes
"Can you save the seeds?

Yes. But you need to take some precautions to prevent cross-pollination from other tomato varieties nearby or the seeds may not produce the tomato you wanted.

If you grow more than one variety of tomato, they should be planted at least 20-25 feet apart. In addition, a tall barrier crop (corn, pole beans, fruit trees, etc), or a continuous pollen-producing crop (squash) should be planted between varieties to distract the bees."

[birnefestoprak]

Bu soylediginiz cok ilginc. 2-3 hafta kadar once Ege'den bir kavun ureticisiyle konusuyordum. Yoreye has bir suru evladiyelik cesidi birarada yetistirdigini soyledi. Hibritlesmeye karsi hic onlem almiyor musunuz dedim, hicbir onlem almiyormus. Aldiginiz urunde hic o ceside has ozelliklere aykiri dusecek sonuc almadiniz mi diye sordum. Her sene ayni sonuclari aldigini soyledi. Gozleminde mi bir hata var ve aslinda onun farketmedigi sekilde cesit safliginda kayip oluyor yoksa butun cesitler geleneksel cesit oldugu, kendi tarlasinda hibrit cesit yetistirmedigi icin daha mi az sorun cikiyor, bilemiyorum.

Orijinal Mesaj Sahibi MeyveliTepe

Geçen Buğday Derneğinin Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsünde düzenlediği iki günlük Tohum Ağı toplantısına katıldım. Toplantının eğitim bölümünde Dr.Gülay Beşirli sebzelerdeki izolasyon mesafeleri hakkında oldukça detaylı bir bir sunum yaptı, ki bu izolasyon mesafeleri, takas yoluyla paylaşıma sunulacak yerel çeşitlerin tohumlarının çok az çiftçi tarafından üretilebilir olduğunu ortaya koyuyordu. Söz gelimi her mevsim 20 çeşit domates eken bir yetiştirici olarak ben hiç bir domates çeşitinin genetik saflığını muhafaza edecek durumda değilim. Ya bir sezondaki çeşit sayısını çok azaltmam ya da iki çeşit arasında kuş uçuşu en az 15 metre izolasyon mesafelerini tam olarak sağlamam gerekiyormuş (şayet izolasyon kafesleri kurmaz isem).

Kabakgiller ve biberler bu bakımdan en riskli durumda. En rahat olanlar ise fasulyeler.


University of California Cooperative Extension - Sacremento Master Gardeners
Hairloom Tomatoes
"Can you save the seeds?

Yes. But you need to take some precautions to prevent cross-pollination from other tomato varieties nearby or the seeds may not produce the tomato you wanted.

If you grow more than one variety of tomato, they should be planted at least 20-25 feet apart. In addition, a tall barrier crop (corn, pole beans, fruit trees, etc), or a continuous pollen-producing crop (squash) should be planted between varieties to distract the bees."

[MeyveliTepe]

Çiftçi ne yaptığının farkında değil bence. Kavunlar biribirine benziyorsa farkında değildir. Bu en bariz kabakta belli oluyor. Üç sene önce hasbelkadar ektiğim atlantik giant tozlaşmasını kestane kabağından temizleyeceğim diye akla karayı seçiyorum

[h_dogan]

Orijinal Mesaj Sahibi birnefestoprak

Evet, sera disindaki ortami, F1 uretimine donuk olarak kontrollu sekilde elle tozlasma yapmadigimiz, herseyi dogal akisina biraktigimiz, bitkilerin disi ciceklerini torbalayip izole etmedigimiz, bitkiler arasinda herhangi bir izolasyon mesafesi birakmadigimiz, bitkiler arasina fiziksel bariyer cekmedigimiz bir tarlayi ya da ev bahcesini kastediyorum.

Bunun için arazinizde ve yakın çevrenizde ekeceğiniz türe akraba olan türler olmamalı.
Varsayalım ki bu türler ekeceğiniz türlerin akrabalarından uzak. Çeşidiniz de kendine tozlanıyor. Mesela biz de domates, hıyar, biber ve kabak türlerinin kendilenmesini (kendi çiçek tozuyla tozlanmasını) istiyoruz. Eğer herbirinden sadece 1 çeşit deneyeceksek sorun yok ama ne kadar da uğraşsak çeşit safiyeti %100 olmayacağı için tip dışı bitkileri seçmemiz gerekiyor yine de.