Balkonda Aeroponik Domates

[sulukök]

Merhabalar,

Uzun uzun yağan yağmurlardan sonra daha fazla bekleyemedim ve bu yaz denemeyi düşündüğüm sistemleri balkona kurmaya karar verdim. Fideler çoktan tomurcuklandı, neredeyse çiçek açacaklar. Yağmurun sonu nihayet göründü gibi. Bu yaz balkonda üç ayrı proje deneyeceğim.

Bu sistemler genellikle Aeroponik sistemler olacak. Tamamı kendi tasarım ve üretimim. Baştan söylemiş olayım, ikisi konusunda patent başvurum sözkonusu olduğu için özellikle ilk aşamalarda paylaşabileceğim bilgiler biraz kısıtlı olacak.

Öncelikle sistemi tasarlarken hedeflediğim temel kriteleri sizlerle paylaşmak istiyorum:

Önce oturup ideal bir sistem tarifi yapmaya çalıştım. İki yıldır kuduklarım, denediklerim, duyduklarım ışığında insanların en çok yakındakları sorunları ortadan kaldıracak, bunları doğal olarak - yapısal olarak, kendiliğinden çözecek sistemler oluşturmaya çalıştım.

Kullandığım ana kriterler şunlar:


1.) Bitkiler beslenme işlemini kendileri yönetsinler. Biz beslenme saatini / süresini / miktarını belirliyor olmayalım; bitkiler kendileri belirlesin.

2.) Havalandırma doğal olarak, kendiliğinden sağlansın, hava motoru vs kullanmak gerekmesin.

3.) Drenaj / Geri Dönüş / Besin Tekrar Kullanımı olmasın, tekrar tekrar EC ölçmek, ayarlamak gerekmesin.

4.) Elektrik bağımlılığı olmasın.

Yani kısaca, bu işten hiç anlamayan birisi bile alıp kolayca kurabilsin, kullanabilsin. Tabii profesyonel sera üretiminde durum çok daha farklı olacaktır. "İyi" bir sera üretimi için zaten tam donanımlı - sıcaklık, nem, oksijen, CO2, aydınlatma, ozon, vd. kontrolu sağlayan bir sera kurulumu gerekli. Bu seralar doğal olarak elektrik kullanıyor olacağı gibi, elektrik
kesintisine karşı da her türlü tedbiri alıyor olmalı. Sera koşullarında en iyi çözüm daha farklı olabilir.

Sonuç olarak, tüm kriterleri aynı anda / aynı oranda karşılayabiliyor olmak mümkün olmayabilir. Ama hep ideal çözümden başlayıp, mümkün olmadığı yerde bir küçük adım geri atıp, daha az ideal bir sistem tasarlayıp uygulamaya çalıştım. Aynı hedefe farklı yollardan ve
farklı çözümlerle ulaşılabilir. O nedenle farklı yaklaşımlarım oldu, temel olarak iki ayrı yaklaşım - iki ayrı proje oluştu. Başkaları daha farklı çözümler üretebilirler.

Kriterler ilk bakışta hemen Akıllı Saksı çözümünü çağrıştırıyor. Ama ben Aeroponik bir çözüme kafayı taktığım için çok havadar bir akıllı saksı sistemi kurmak gerekti.

Elektrik kullanınca zaten AeroGarden gibi çözümler var. Kışın Ultrasonik Sisleme yöntemini de denedim. Basit / pratik bir sistem. Ultrasonik Sisleyici de ilk bakışta ucuz birşey gibi görünüyor. Ama kapasitesi kısıtlı. Adaptörü en az kendi kadar pahalı. Bu durumda daha çok fidelerin ilk gelişim dönemlerinde kullanılabilecek, küçük çaplı bir çözüm gibi geldi.

Sonuçta biri elektrikli, elektronik kontrollu, biri tamamen elektriksiz iki aeroponik sistem tasarladım. Bir de ayrıca belki Katı Ortam denilebilecek, hiç denenmemiş farklı bir "malzeme" kullanarak "kendinden havalandırmalı" bir sistem kurdum. Malzemeyi küçük bir işlemden geçirip,
bir tür imalat yapıp ondan sonra kullanmak gerekiyor. Ama sonra Akıllı Vana bile değil, normal şamandra ile besin eksildikçe tamamlayarak her zaman taze besinli, her zaman havalandırması iyi, elektrik kullanmayan basit bir sistem olacağını düşünüyorum.

Domateslerden kalan zamanlarda birer birer sistemleri tanıtmaya çalışacağım.

[sulukök]

Sistemin ana alt yapısı şöyle:

1.) Geçen sene kullandığım otomatik besin karıştırıcıyı biraz daha geliştirerek, tüm projeler için tek kaynak olacak şekilde kullanacağım. Bu sene biraz eklemeler yaptım, geliştirdim. Birincisi: "Yıkama" fonksiyonu ekledim. Yani istediğim gün/saat aralığında, suya A+B besinlerini eklemiyor, sadece asit ekleyip pH 6 dolayında oluşturuyor. Birikmiş tuzları eritmeyi hedefliyor. İstendiği an devre dışı kalabiliyor, şu an devre dışı.

2.) Asit pompasını ayrı bir zamanlayıcıya bağladım. Önceden A+B+Asit birlikte çalışıyordu. Aldığım asitler farklı çıktıkça ayar yapması sorun oluyordu. Şimdi daha kolay olacak.

3.) Besin karıştırıcı ve deposu bu sene üçüncü katta yani terasta. Domatesler ikinci katta. Besin sağlamak için pompa / motor gerekmiyor.

4.) Artezyen / Çeşme suyu geçen sene doğrudan tesisattan geliyordu. Bu sene araya 50 litre kadar bir depo koydum. Şimdi dinlendirilmiş su kullanıyorum.

Besin 20mm damlama borusu ile bir kat aşağıya iniyor. Boru alümünyum folyo kaplı. Tek hat üzerinden ayrı vanalarla sistemler ayrı ayrı besleniyor.

[volkan0048]

Sayın sulukök,

güzel bir çalışma olacak umuyorum,sanki benim yapmak istediğim sistemi anlatıyorsunuz,

düşüncelerime tercüman oluyorsunuz, merakla takip ediyorum sizi,

saygılar...

[sulukök]

Elektronik kullanınca işler çok kolay. Ama bedeli de elektrik bağımlılığı. Türkiye gibi az gelişmiş bir memlekette her an her şey olabileceği için elektriğe güvenmek de pek akıllıca bir iş değil, ama biraz risk biraz tedbir alıp, kısa zamanda kolay bir çözümle güzel bir sonuç almak cazip görünüyor.

Sistem basitçe temel olarak, 30 litrelik bir saklama kutusu içinde duran iki mikro dönerli fıskiyeden (mikro sprinkler) oluşuyor.

Bitkiler kapak üzerinde. Kapak 5 cm sert köpük ve alüminyum folyo ile kaplı. Böylece ısı ve ışık geçmeyeceğini umuyorum. 2.5 cm deliklerden kökler aşağı sarkıyor. Kapakta toplam 6 domates var.

Asıl olarak fıskiyelerin kontrolu bitkilerde. Bu iş için Entes SSRC-04 Sıvı Seviye Kontrol rölesi kullanıyorum. Normalde bu röle kuyu / tank doldurma / boşaltma kontrolunda kullanılıyor. Ama 1 mm hassasiyette kullanılabiliyor. Yani Dolu-Boş-Dip arası (aradaki yalıtkanlar ile) 4 mm gibi oluyor. Yani dipte en çok 4 mm su olunca röle kesiyor. 2 mm'ye düşünce fıskiyeler çalışıyor. Bunun için de yaklaşık 10 liralık bir Solenoid Vana (ventil) kullanıyorum. Normalde kapalı. Böylece terastan gelen besin içeri akmıyor. Röle açınca su fıskiyelere gidiyor.

Fıskiyeler 320 litre/saat kapasiteli. Yaklaşık 1 metre yarıçaplı sulama yapıyor. Benim kutu 60x40 cm. Fazla fazla yetiyor. Tanesi bir lira. Fıskiye, dipte 4mm su oluncaya kadar kökleri ıslıyor. Sonra kuruma dönemi başlıyor.

Kökler gelişkin olduğunda dipteki suyu kendileri emip tüketecekler. Ama henüz küçük olduklarından onlara yardım olsun diye fitiller uzattım. Kökler bu fitillerden dipteki suyu emecekler. Ama başlangıçta bu da yeterli olmadı. Kökler uyum sağlayana kadar "ara püskürtmeler" gerekti.

Geçici olarak kutu içine küçük bir akvaryum pompası koydum. 6 küçük püskürtme borusu yaptım. Yine ENTES MCB-9 Flaşör Tip Zaman Rölesi ile otomatik ıslamaya başladım. 5 dakikada bir 10 saniye dipteki suyu devrettiriyor. Kökleri ıslıyor.

Kökler yeterince büyüyüp suyu kendileri emecek duruma gelince bunu kaldıracağım.

Sistem bu kadar.

Biraz da resimler:

[sulukök]

Bu son resimler de kurulu sistemi gösteriyor.

[volkan0048]

Çok güzel hocam,

devamını merak ediyorum

[sulukök]

Orijinal Mesaj Sahibi volkan0048

Sayın sulukök,

güzel bir çalışma olacak umuyorum,sanki benim yapmak istediğim sistemi anlatıyorsunuz,

düşüncelerime tercüman oluyorsunuz, merakla takip ediyorum sizi,

saygılar...

Sayın volkan0048,

Teşekkürler. Madem sistem kafanızda hazır bir an önce kurmaya başlayın. Domatesler beklemez. Yarın havalar ısındı mı, birden bire yapacak işler artar, ne zaman ne yapacağınızı bilemezsiniz.

Kolay gelsin.

[sulukök]

Aslında bu malzemeyi geçen yaz yine balkonda denemiştim, ama hiç söz etmemiştim. Oldukça da başarılı ve verimli oldu. Geçen yaz temel üretim ortamı CocoPeat idi. Onunla karşılaştıracaktım. Ama hastalık gelip herşey kavrulunca yarım kaldı.

Bu yaz aynı malzemeyi iki farklı yöntemle işledim. Birisi (ilki) biraz daha havadar, ama köklerin yatay yayılımı kısıtlı oluyor. Bu nedenle ikinci yöntemi deniyorum. Biraz sıkışık oldu ama yatay yayılımın daha iyi olmasını bekliyorum.


Fotoğraflara bakınca kocaman bir hacimde tek bir fide var diye göreceksiniz belki, ama o hacim aldatıcı. Malzeme olan kısım yaklaşık 7 litre yer kaplıyor ve 600 gram ağırlığında. Oldukça yüksek su tutuculuğu var, fakat ben tek başına yüksek su tutuculuğunun iyi birşey olduğunu düşünmüyorum. Havalandırmaya olanak sağlaması lazım. Zaten deneme amacım da bu.

Geçen sene genel sistem üstten damlama olduğu için o denemede de damlama kullanmıştım. Bu sene asıl olması gerektiği gibi, dipten suluyorum. Önce Akıllı Vana kullanıp sulayacaktım. Sonra madem bu malzeme kendinden havalandırmalı, ne gerek var diye düşündüm. Gerçek durumu görmek için basit şamandıralı vana kullandım.


Gördüğünüz büyük hacim aslında büyük bir saksı. Dibinde 2 cm kadar besin var. Eksildikçe tamamlanıyor. Başlangıçta bu kadar besini tüketmek zaman alacaktır (yaklaşık 5 litre). Bitki büyüdükçe daha taze beslenme sağlanmış olacak. Havalandırma bakımından sorun olmaz ama, pH yükselmesi olacaktır. Belki dipteki suyu biraz daha indirmeye çalışırım. Ya da pH bakımından çok sorun olursa akıllı vanaya geçerim.

Sonuçta bitki kendisi istediği zaman, istediği kadar besin kullanacak. Ben herhangi bir sulama programı kullanmayacağım. Hava motoru da yok. Elektrik de yok.

Diğer projeler ile birlikte tek depodan beslenecekleri için biraz düşük EC sorunum olabilir. Aeroponik uygulamalarda daha düşük EC kullanıldığı için depodaki EC düşük olacak. Şu an 1.5. Bunlara az geliyor olabilir. Ayrı bir sistem kurmaya üşendim. Bakalım gelişme durumlarına göre ara çözümler düşünürüm.

Tek foto da şöyle:

[sulukök]

Zaten yağmurların bitmesini beklerken tomurcuklanmışlardı. Hemen iki günde çiçek açtılar. Buldular tabii bol havalı besini, hemen çiçekler göründü.

Çiçek açanlar Elektronik Kontrollu Aeroponik Saksıda olan altı domatesten üçü. Diğer üçü de ha açtı, ha açacak. Çiçeklerden biri de sanırım meyveye durmuş bile, taç yapraklarını indirmiş, bugün-yarın belli olur.

Yakın çekimde görülen açık yeşil küçük yapraklar yeni yeşil aksam oluşmaya başladığını gösteriyor. Yani yerlerini sevdiler, kökler alıştı, büyüme başladı.

Yeni malzemeciler biraz durgun. İkinci model daha iyi, biraz yeşillenme var gibi, henüz açan çiçek yok. İlk model buruşup duruyor. Birşeyleri sevmedi. İlk gün suyunun pH'ı yüksek kalmış ondan dedim, değiştirdim, yıkadım. Hala küskün. Gövde de biraz kara duruyor. Bakalım.

[sulukök]

Dün "Yani yerlerini sevdiler, kökler alıştı, büyüme başladı" yazdıktan sonra aklıma geldi:

CocoPeat veya Perlit olsa bu durumu gözle görmek mümkün olmazdı. Ama Aeroponik olduğuna göre, açıp köklere bakmam çok kolay. Akşamüzeri gidip baktım. Gerçekten 3-4 gün içinde çok sayıda İkinci Kök oluşmuş ve ortalama 2-3 mm bazıları çok daha fazla büyümüş. Üçüncül ve Dördüncül kökler de bu hızla gelişirse domatesteki gelişme çok çok hızlanacak.

[sulukök]

Geçen gün kuşkulanmıştım zaten. Dün farketmemişim, bugün neredeyse bezelye tanesi kadar olmuş. Elektronik kontrollu aeroponik domateslerden biri ilk meyvesini verdi.

"Yeni Malzeme"ciler de çiçeklerini açtılar.

Yanlış anlaşılmasın, herşey 2 günde hallolmadı. 1 hafta - 10 gün yağmurlar dinecek diye beklerken zaten yerlerinde tomurcuklanmışlardı. Kendi yuvalarına taşınınca hemen çiçek açıp yavruları büyütmeye başladılar.

[sulukök]

Sanırım geçen yaz idi, bu forumda Akıllı Vana konusu tartışılmıştı. Hatta bir arkadaşımız evde büyük su damacasını ters çevirip ona benzer birşey yaptığını yazmıştı.

O zaman bir baktım AquaValve tasarımına, ve oldukça (gereksiz) karmaşık geldi. Az bir düşünce ile de çok daha basit bir tasarım yaptım. Tek hazneli, tek şamandıralı, tek su girişli. Çalışması da çok doğrudan.

Tasarım kolay da, pratikte gerçekleştirmek; daha doğrusu Topraksız Tarım uygulamalrında kullanmak biraz zor. Çünkü su giriş/çıkış hızları, özellikle su çıkış hızı çok çok düşük. Bu da teoride çalışması gerekir gibi görünen parçaların partikte istendiği gibi çalışmasına en gel oluyor.

Geçen sonbahar ilk prototipi yaptım. Şebeke su girişi ve akvaryum pompası ile boşaltma yaparak gayet başarılı çalıştı. Tabii bitkiler akvaryum pompasından çok çok daha yavaş su tüketiyor.

Sonunda aleti istediğim gibi çalıştırıp basit deneme de yaptım. Hızlıca bir salatalık yetiştirip tamam dedim. Sonuçta Akıllı Vana diye satılan şeyler gibi, dipten sulama yapan birşey yapmış oldum. Bu arada orası-burası ile oynarken, ufak bir bağlantı değişikliği ile üstten sulama yapabilecek farklı bir model yapabileceğimi gördüm. Her ne kadar çok benzese de, çok temel farklılıklar var. Giriş suyu mantığı çok farklı ve hızı çok çok düşük. Bunu çalıştırmak daha zor oldu. Sonuçta 20 Aralık 2013 günü bu iki model için patent başvurusu yaptım. İşlemler sürüyor.

Bugünlerde işlemlerde epey bir gelişme olmuş olmasını bekliyordum, ama herşey çok yavaş ilerliyor, bu nedenle paylaşacağım bilgiler kısıtlı olacak.

İlk şekil Dipten Sulama modelinde kullanılabilecek Akıllı Vana tasarımı. Sanırım ikinci prototipin tasarımı böyle idi. Burada en kritik parça Hava Sibobu. Çok düşük hızda hava çıkışına imkan sağlayacak şekilde "yumuşak" olmalı. Ben akvarumcuların kullanığı çek valf kullandım. Onlar da birbirini tutmuyor ama, arada uyanı çıkıyor.

İkinci şekil ise Üstten Sulama olanağı sağlayan ikinci model. Burada su doğrudan içeri değil, önce bitkilere yönlendiriliyor. Dönen su Akıllı Vana gövdesi içine giriyor. Tabii hızı iyice düşük oluyor.


Patent işlemlerini beklerken yeni bir model daha geliştirdim ve ikinci modeli yeterli basınç sağlandığında bir mikro sprinkleri çalıştıracak hale getirdim. Şu aşamada bununla ilgili ancak bu kadar bilgi paylaşabiliyorum. Ama balkondaki denemelerden birinde bunu kullanıyor olacağım.

[Tartes]

akıllı vananın özelliği saksı altlığındaki su seviyesi sıfıra düşünceye kadar su vermemesi, sıfıra düştükten sonra altlığı 2.5 cm derinliğinde su ile doldurmasıdır.

[sulukök]

Teşekkürler Sayın Tartes,

Evet doğru. Ben zaten Akıllı Vana'nın ne olduğunun bilindiğini varsaymış, o okunda bir açıklama yapmamıştım. Yaptığım tasarım(lar) da aynı amaçlı.

Birinci model, sizin de pazarladığınız Akıllı Vana ile aynı görevi görmekte. Sulama Kabına, ayarlanabilir bir üst limite (yüksekliğe) kadar su doldurup, su tamamen tüketilene kadar su vermemektedir. Ancak bu su, sadece Dipten Sulama yapmaya olanak vermektedir. Tipik olarak bu yükseklik 3 cm yükseklikte. İstenirse daha da artırılabilir. Azaltılabilir de.

İkinci model ise havadaki bitkilerin köklerini üstten sulamakta, şimdiki yeni versiyonunda mikro sprinkler ile ıslatıp, köklerin kurumasını (ortamda biriken süzülmüş suların tamamen sıfıra düşmesini) beklemekte, kökler kuruyunca yeniden sprinkler ile ıslatmakta. Bu modelde amaç havadaki kökleri ıslatıp, özellikle olabildiğince en az düzeyde su birikimi sağlayarak bir sonraki ıslatmayı en kısa zamanda yapmak. Bu nedenle biriken su düzeyi en çok 1.5 - 2 cm olmakta. Mümkün olsa daha da az yapacağım ama piyasadaki şamandıra sistemleri ile bu kadara inebildim.

[Tartes]

Sizin de belirttiğiniz gibi sistemdeki çekvalfın çok hassas olması ve bu hassasiyetini zamanla kaybetmemesi lazım.

[sulukök]

Evet çok haklısınız. Çekvalf suyu kilitleyen temel eleman. Su girişine izin verecek, ancak çok küçük bir su çıkışında bile vanadaki suyu kilitleyecek. Yeni modeli çalıştırabilmek için Turbo Çekvalf diyebileceğim hassas bir sistem geliştirdim.

[sulukök]

Dün bir hafta olmuş, resim çekmemiştim, sabah gidip son durumlarını resimledim.

Elektronik Aeroponik Sistemde köklerdeki gelişme gerçekten şaşırtıcı. Altı fide de çiçekli, ikinci meyve de bağlanmış. Yeni Malzemeciler daha yavaş gidiyor. Çiçek var, henüz meyve yok. Kök gelişimi diğerine göre yavaş (onu siz görmüyorsunuz, ben görüyorum).

[sulukök]

Otomatik Sifon, Çan Sifon, Ters Sifon; yani Oto-Sifon Topraksız Tarım'da Akıllı Vana'ya bir tür seçenek oluşturan sulama sistemi. Akıllı Vana "Bitki İstediği Zaman" sulama yaparken, Oto-Sifon periyodik sulama yapıyor. Bir tür Hidrolik Zaman Saati denebilir. Aquaponik'çiler de kullanıyor, Ebb-Flow usulü sulama yapanlar da.


Ters duran sifon borusu, haznenin dolup su sifonun tepe noktasına geldiğinde kendiliğinden boşalması easasına dayanıyor.

En basit şekilde şu videoda anlatılıyor:

FUNNY FOUNTAIN - ENGLISH - 21MB - YouTube

Bu videoda işin prensibi çok kolay anlaşılıyor. Ancak bu sistem bu kadarı ile genellikle "bir atımlık". Yani Doldur-boşalt yapmak isterseniz, arada sifonu "kırmak" gerekiyor. Bu pek kolay olmayabiliyor. Normalde su bittiğinde, sifonun boş ucundan hava alır. Ancak doldurma işi devam ediyorsa, hava alma işlemi başarısız oluyor, su aşağı akmaya devam ediyor.


Ben boruyu bir tur daha attırdım. Olmadı. Boruyu epeyce bir boyuna kesip kesit alanı epeyce uzattım. Bazan oldu, bazan olmadı. Kesitin az üzerine bir delik daha açtım. Daha iyi oldu.

Şu çözüm oldukça başarılı. Suyu garantili kesiyor:

Best bell siphon ever explained - YouTube

Bu sisteme bakarak ben de kendim bir Hidrolik Zaman Saati yaptım. 15 dakikada 150 ml kadar suyu damla-damla biriktiriyor. Sonra boşaltıyor. Ben bu suyu yine benim meşhur Mikro Fıskiyeyi döndürmekte kullanacağım. Yaklaşık 3m. aşağıdaki fıskiyeye spagetti hortumları ile bağlıyorum. 20 saniye püskürtme yapıyor.

Bu da tamamen elektriksiz aeroponik sistemin bir parçası olacak. Akıllı Vana yerine başlangıçta bunu kullanacağım. Kendi yaptığım Akıllı Vana dipte 1.5 cm su birikince kapatabiliyor. Sulama Kabının tabanı yaklaşık 40 x 60 cm. Suyun derinliği 1 cm olsa, yaklaşık 2.5 litre su eder. 1.5 cm su yaklaşık 3.5 - 4 litre. Tabanın bir kısmını yükselterek alanı daralltım, hacmi düşürdüm, ama yine 1.5 - 2 litre su birikiyor. Başlangıçta küçük bitkilerin bunu tüketmeleri çok zor. Bir süre Oto-Sifon ile beslenecekler.

[sulukök]

Bugünlerde bahçedeki kayısı ağacının meyvelerini toplamakla meşgulüz. Çok tatlı, çok güzel aromalı, iri taneli meyveleri var. Herhalde toplamda 100 kg kadar verecek. İki resim paylaşayım istedim:

Birincisi büyüklerden bir örnek. Genelde küçükleri 50 gram, ortalama 60-70 gram, 80 gramı geçenler de oluyor böyle.

İkincisi de kayısıyı bizimle paylaşan karıncalar. Tezgahın üzerine kayısı suyu damlamış, hep birlikte tadına bakıyorlar.

[sulukök]

Son durumun resimleri:

Biraz yavaş olmakla birlikte domatesler büyüyor. Bu domatesin cinsi biraz farklı. Meyveler gerçekten küçük. Yapraklar dallar da öyle. İnce, küçük, narin.

Zor meyve bağlıyor. Sıklıkla çiçekler düşüyor.

Elektronik Aeroponik sistemde 6 fide var. 3 tanesinde salkımlar dolmaya başladı.

Yeni Malzeme grubunda ilk sistemdeki domates bir türlü toparlanamadı, sanırım hastalandı. Onu söktüm. Yerine bir çelik köklendirdim, onu diktim. O da çok küçük, bu sıcaklarda henüz bayılmakla meşgul.

İkinci yeni malzeme fidesi gayet sağlıklı. Hatta aerponikçilerden daha iyi gelişti. Yavaş başladı, şimdi sanırım gövdesi tüm diğerleinden iri ve sağlıklı. Çiçekler yavaş yavaş artıyor. İki adet meyve bağladı.

[sulukök]

İlk resimlerin hepsi aeroponiklerden.

Bu iki resim de Yeni Malzemecilerden ikincisi. Biri genel görünüm, ikincisinde yeni meyveler görülebiliyor.

[sulukök]

Gerçi pratikte veda edeli epey oldu ama, elim deyip de bu sayfaya iki satır yazamadım, yazasım da gelmedi.

Bu sene proje çokluğundan herhalde, işler iyi gitmedi. Asıl galip gelen proje ise İzmir'e taşınma projesi oldu. Geçen yaz niyetlenmiştik ama pek kımıldayamamıştık, bu sene artık birşeyler yapalım deyince sık sık İzmir'e gidip gelmek gerekti. Domatesler kendi başlarına kaldılar. Bir-iki kez "kaza" geçirip ölümün kıyısından döndüler ama yine de pek ilgilenemedim; geçen yıldan kalma besinlerin sonuncuları da bitince geçenlerde fişi çektim.

Bu arada İzmir/Urla'da bir ev aldım ve taşınma hazırlıklarına başladım. Domatesler de, sistem de öylece kalakaldı. Taşınmadan önce söküp ilerisi için kullanılabilir hale getiririm artık.

Bu sene bu kadarmış. Seneye umarım daha iyi bir çalışma yapma şansım olur...

[sulukök]

Belgelemeyi tamamlamak adına son birkaç resim ekleyeyim dedim. Beslenmeyi durdurduktan bir aydan fazla bir süre sonra, kurumuş höklerin resimleri.

Dün yazlık evi toparlarken balkondaki sistemleri de tamamen söktüm. Elektronik-Aeroponik sistemin kutu içindeki köklenmesini de resimledim. Bitkiler ilk meyvelerini verme aşamasına gelmişlerdi. Bir de, bir kere neredeyse kuruyup, yeniden kök vererek yaşama dönmüşlerdi. 6 kökten biri tamamen kurumuş, diğerleri kurtulmuştu. Yani bir bakıma bu resimdekiler ikinci nesil kökler de denebilir.

Yeni Malzeme kutusunudaki köklenmeyi resimlemedim. Orada köklenme bu kadar göze çarpıcı değil. Oysa bitkinin gelişimi sonuçta aeroponiklerden daha fazla olmuştu, kuruma olayını da neredeyse hiç etkilenmeden atlatmıştı. Köklenme daha yaygın olduğundan malzeme içine heryere sızmış ve de dağılmış, öyle top sakala gibi ihtişamlı bir manzara yoktu.