Primula veris, İri çuhaçiçeği

[Müjgan]

fotoğraf: www.wildstauden.ch

Sistematik hiyeraşisi:

Kingdom : Plantae
Subkingdom : Tracheobionta
Division : Magnoliophyta Cronquist, Takht. & Zimmerm. ex Reveal
Class : Magnoliopsida Brongn.
Subclass : Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.
Order : Primulales Dumort.
Family : Primulaceae Batsch ex. Borkh.
Genus : Primula Linneaus

[Müjgan]

10-50 cm yükseklikte, yaprakları tabanda rozet şeklinde toplanmış, çiçekleri altın sarısı renkli, çok yıllık ve otsu bir bitkidir. Özellikle sulak çayırlarda görülür. Memleketimizde Doğu Anadolu (Ağrı, Erzurum, Kars) dağlarında yetişmektedir.
Çiçekleri terletici, yatıştırıcı ve balgam söktürücü etkilere sahiptir. Taze yaprakları çıban tedavisi için, çıbanın üzerine sarılır ve sık sık diğer bir taze yaprakla değiştirilir.
Kökleri ise 10-12 cm uzunluk ve 5-6 mm kalınlıkta, etrafı ince kök parçaları ile kaplı, dış kısmı esmer, iç kısmı sarımsı renkli parçalar halindedir. Hafif kokulu ve anasonu andırır lezzettedir. bileşiminde uçucu yağ, saponin glikozitleri ve flavon türevleri taşımaktadır.
Taşıdığı saponin glikozitleri nedeniyle balgam söktürücü, idrar arttırıcı ve hafif yatıştırıcı bir etkiye sahiptir.