Merhabalar ben Akın GÜLBAZ . Nihayet tandır kurulumuna başladım.

Tandır kurulumuna bu hafta sonu başladım. Önce kurulum alanını 1m küp kazdık. Daha sonra zemine beton attık ve etrafını tuğla ile ördük. Şuanda tuğla duvar ile toprak arasına beton atma aşamasındayız. Bu beton topraktan suyun sızmasına engel olacak

Tüm detayları ve sonucunuda isteriz:) Dilerim sağlıklı günlerde. sağlıklı yiyecekler yaparsınız.

Bizim kasabada ve civarda bu tandırlar halen kullanılmaktadır ve bizim de var. Ekmek yapılmak üzere kullanılan tandırlar şekil açısından birbirine benzemekle birlikte boyutları yapılan ekmeğin türüne göre değişir. Bizim burda ekmeklerin boyu bir veya iki avuçiçi kadardır. O yüzden derinliği 70-80 cm civarında olur. genişliği ise göz kararı söylemek gerekirse üstte 60 cm altta 80 cm civarındadır. Balçıklı çamurdan yapılır. Boyutuna göre ortalama 70 tl civarındadır. tandır gömülecek yere ki buraya tandır evi deriz genişçe bir çukur kazılır tandır yerleştirilir. etrafına çabuk soğumasın diye kül doldurulur. en dibindeki delikten bir kaç m. uzunluğunda hava deliği konur. Çalı çırpı ama en çok tezek yanar. Ekmek pişirildikten sonra düdüklü tencereye koyduğunuz fasülyeyi tandırda pişirmek isterseniz çok lezzetli olur. Sivas'ta da tandırlar var. Ama Sivas'lılar açık ekmek diye tabir ettikleri lavaş ekmeği gibi ekmek yaparlar. Hamuru bir yastığın üzerine koyup öylece tandıra yapıştırırlar. bu yüzden onların tandırları daha geniş ve derindir.
Maliyetine katlanırım derseniz şahsım adına ücret talep etmeden satanlardan temin edip yollayabilirim sanırım. Ama tandır işi biraz meşekkatlidir. Sadece odun kullanırsanız ekmekler yanabilir. Yani tezek de gereklidir. Sırf meraktan almanızı tavsiye etmem. Onun yerine tandır ekmeği almanızı tavsiye ederim.

tandırda ne pişmez ki ,hayal bile pişer.

Tandır yapımı anlatımları yarım kalmış,

Ankara'da bahçesine tandır yapan var mı?Özellikle bu hazır küplerden.

Bu konuda sn MeyveliTepe den yardım isteyebiliriz.Fırın kardeşliğinden sonra düşünülebilir bence.

Köy tandırı konusunda Hatay meşhurdur. Yapımında Keçi kılı , özel kireçli toprak ve saman kullanılıyor , tüm bunları birlikte karıyorlar. tombik şekilde alt yanında küvle deliği ve en üstte eğimli ~ 40 cm çapında girişli olarak alt çapı yaklaşık 1 mt üst çapı 50 cm bombeli konik ? olarak 3 farklı boyda imal ediyorlar. fiyatları makul 50 ile 100 Tl arasında . Tek bir problem var , nakliyesi . Hem büyük hem de oldukça ağır.
Bunda herşey pişirilebiliyor. Ekmek , kuyu kebabı ( orta karar bir kuzu çok yakışır ) ,testi kebabı , güveç vs.
Yapacaklara kolay gelsin.

Ankara'da da mutlaka yapan vardır bir araştırayım.

Kimler yapıyor vs.

Eklenti 112197

Bu resimleri görüp de tandır kuyusunu araştırmamak mümkün mü? :D

Sayın Akın o beton daha doğrusu nerdeyse hiçbir beton su sızmasını engelleyemez. 13-15 cm kalınlıktaki inşaat betonundan bile su sızdığı düşünülürse tandırınızın ömrü çok kısa olacaktır. Bu iş için özel kimyasallar ya da membranlar var ama onlarda zahmetli. Tandır, üzeri kapalı, tabanı su almayan bir yere gömülmelidir. Bu güne kadar açıkta hiç tandır görmedim. Emeklerinizin boşa gitmemesi için başka yere nakletmeli ya da etrafını en azından briketle çevirip üzerini sacla örterek bir nebze de olsa koruma yoluna gitmelisiniz.

Eklenti 112502

http://kadikalesi.blogspot.com/2007/...ir-firini.html

bilgi için çok teşekkür ederim.

Cam ve Tuz
 

Doğrudur kesinlikle ısının aşağı gitmemesi için usta diyor.

Bu cam ve tuz konulması işi, ateş tuğlası ve şamot harcı kullanılmadığı zamanlardan kalma bir uygulama sanırım.

Tabanda ateş tuğlası ve şamot kullanılırsa tuz ve cama gerek var mı?

Eklenti 114031

Sn.Cemonun göçmen fırınını buraya eklememek olmaz, estetik olarak göze hoş gelen sanki doğadan bir parçaymış gibi duran bir fırın.

Diğer fırın sahipleri kusura bakmasın ama çatılar, şingıllar,yan duvarlar,duvarlarda tekrar tuğlalar...vs.vs. nin olduğu fırınlar bana apartman dairelerini hatırlatıyor :)

Göçmen fırını-tandırı

Eklenti 114033

Eskiden içinde pamuk dalları yakılarak ekmek pişirdiğimiz (3. resimde sağdaki) göçmen fırınlarının yerini artık göçmen tandırları aldı.Tandırlarımızın genel yapısı fırın ile aynı yapıda olup;tabanı yine tuğla ile döşelidir ve samanlı sarı toprak ile yapılır.Fırından tek farkı duvarlarının cok daha ince yapılmasıdır.Bunun sebebi ise tandır duvarı ile en üst bölgedeki kül arasında bulunan közün tandırın içini ısıtması için duvarları ince yapılır.Bu ateş günde 1 kez yenilenir ve gün boyu tandırın içi sıcak kalır.Her 2 fırında pişirilen ekmekte aynı tadı bulursunuz.Yani göçmen ekmeği, harikadır:)

http://gunlucekoyu.blogspot.com/2009...ve-ekmegi.html

Sayın DENİZAKVARYUMU,
Tandır yazınız çok güzel olmuş. Biz hala tandır ekmeği yiyoruz. Sekiz on güne yetecek ekmek pişiriyoruz. Tandır ekmeği bittiğinde aldığımız fırın ekmeğini kimse yemek istemiyor. Aldığımız un fabrika unu. Bir de değirmen unu alsaydık, kim bilir ne lezzetli olurdu.

Sn.Rabenek afiyet olsun.

Siz de tandır fırınınızı burada tanıtabilirsiniz.Nasıl yaptınız,şekli nasıl?

Göçmen tandırına benziyor mu yani küller fırının içinde değil de üstünde mi?

Eklenti 114035

http://www.superpoligon.com/foto/alb...043/tandir.jpg

Tandır: Tandır Tennur sözcüğünden türemektedir. Tennur sözlükte kapalı bir ocak, bir fırın olarak kullanılır. Dilimizde Tennur, tandır olarak kullanılır.



Tandır yapımı zor ve zahmetli, sanat gerektirmeyen fakat bilgi ve beceri gerektiren bir iştir. Önce özel yerlerden tandır için killi özel toprak getirilir, güzelce elenir, içerisine saman ve keçi kılı veya pamuk katılarak çamur yapılır. Bir gün bekletilip sonraki gün tekrar yoğrulur. Çamur 7-8 cm kalınlığında çapı dolanacak kalınlıkla silindir şekline getirilip örülür. Fakat burada hassas olan nokta, tandırın hepsi bir anda örülmez. Zaman zaman kurumaya bırakılır. Yamukluk ve çökmeyi engellemek için Peyder pey ve kurutulmaya bırakılarak örülür. Kışın tandırı yapmak veya örmek daha zordur. son olarak tandırın ağız kısmı yapılır ve kurumaya bırakılır. Tandır çamurunun iyi yoğurulmuş olması gerekmekir. Aksi taktirde çabuk bozulur ve istenilen randıman alınmaz. Tandırın kullanım ömrü 5 ile 10 yıl arasında değişir. Bir tandır yapımı ortalama bir hafta sürer.

Tandırı kurarken önce gömülecek yer seçilir. Buraya toprak seviyesinde gömülür. Yere kazılarak yapılan tandırların derinliği 130-150 cm olur. Çapları ise 50-65 cm civarındadır. Tandır ekmeği adını yapıldığı yerden alır. Ekmeğin en büyük özelliği uzun süre bozulmadan kalabilmesidir. Tandırın altında 20x20 ebadında küçük bir delik bulunur. Bu yanan ateşin hava alıp iyi yanmasını sağlar.

TANDIR EKMEĞİNİN YAPILIŞI

Tandır ekmeği yapmak için önce un elenir, tuz ve ekşi hamur veya maya eklenip iyice yoğrulur. Burada ekşi hamur maya görevini yapar. İyice yoğrulup kıvamını alan hamur üzeri kapatılarak ekşimeye yani mayalanmaya bırakılır.

Hamur mayalanınca tandır odun tezek ve çalılarla yakılır. İçi ısınmaya başlayan tandırın duvarları önce siyah sonra kor rengini alır. Bu renk tandırın iyice ısındığını ve ekmek pişirmeye hazır olduğunu gösterir. Ekmeği tandıra vurmak için mutlaka bu işten anlayan birine ihtiyaç duyulur. Çünkü tandıra ekmek vurmak, o ateşe dayanabilmek, ekmeği tandıra tutturabilmek tamamen beceri gerektirir. Bu görevi genelikle evin büyüğü olan anneler üstlenirler. Hamurların tandıra iyi yapışmaması ve mayasını tam olarak almamış olması ekmeğin tandırın iç duvarına yapışmadan ateşin içine düşmesine neden olur. Böyle bir durumda ekmek istenilen şekilde olmaz, biçimsiz ve kavruk olmasıyla sonuçlanır. Tandır başına sofra bezi, hamur tahtası, zeytinyağı, bir tabakta su ve kera (Refık) dediğimiz ekmeğin tandıra vurulmasını sağlayan malzemeler getirilir.


Tandırda pişen ekmeğin mis gibi kokusu uzaklardan insanımızın burnuna gelir. Köylümüzün gönlü geniştir, yüreği geniştir, misafirperverdir, ikram sever.Tandırda ekmek yaparken tandırın yanından geçen biri gönderilmez, mis gibi sıcacık tandır ekmeği ikram edilir. Tanıdık olsa da olmasa da… Hele birde tandırda katıklı dediğimiz, çökelekli ve ekmek varsa, veya tandırda çıkan ekmeğin kıtır tarafını tereyağıyla bir hevrişk yaptınmı değmeyin yiyenin keyfine. Gelen geçen konu komşu mutlaka pişirilen ekmeğin tadına bakar. Bu köylümüzün cömertliğininde bir sonucudur. Bütün her tarafı mis gibi katıklı ekmek kokusu alır. Konu komşunun, gelip geçenin göz hakkı olduğu düşünülerek ikramda bulunulur.

Kadınlarımız tandıra gündüz erken saatlerde çalı, odun, tezeğini bırakıp, sıraya girmiş olur. Kim erken çalısını bırakmışsa O ekmeğini önce yapar.Tandırlarda bazen komşular kendi aralarında sıralar yaparlar. Tandırlarımız sokaklarda bir yerde üstü kapalı herkesin faydalanacağı şekilde olduğu gibi, evlerin avlularında kişilere mahsus da olabilir, fakat herkese açıktır, herkes faydalanır.


Tandırda ekmeğini yapıp eve varan kişi, sıcacık ekmeğini bir sofra üzerine serer, bir iki saat bekletip iyice soğuduktan sonra toplayıp anbarına, dolabına koyar. Kuruyan tandır ekmekleri değerlendirilir, boşa gitmez. O çörek aşı dediğimiz, bol tereyağlı ve ekmek Hevrişki yapılır. Tabi ki bize de yiyenlere afiyet olsun demek düşer…

Tandırın kültürümüzde önemli bir yeri de, ramazan bayramlarında yapılan, kete (gılor) dediğimiz ramazana has çörektir. Şekerli ve şekersiz içli veya içsiz olarak yapılır. Kete denince daldığınızı eskilere doğru yol aldığınızı görür gibiyim. Nasıl gidilmez eskiler. O iplere saplanıp, tavana asılan kete veya kade veya (gılor). Seyretmesi bir güzel, yemesi bir başka güzel... Doğrusu o güzelim ketelerin özlediğimi itiraf etmek zorundayım. Çünkü bu güzel adet ve örfümüzde etkisini kaybetmekte, birçok evlerimizde o güzelim ramazan vaya diğer gönlerde Keteleri yapılmamaktadır artık…

Tandırda ekmeklerimiz piştikten sonra, tandırın altına bir çömlek içine birde keşke deninen yiyeceği koydunmu keşkenin ortasına bide bol tereyağı koydunmu hııım değmeyin yiyenin keyfine, taze tandır ekmeği ile bir güzel afiyetle yenir…


Tandır Köyümüzde bir gelenektir, bir adettir, bir örfümüzdür. Günümüzde birçok adet ve örfümüzde meydana gelen dejenere ve yozlaşmaya elimizden geldiğince imkan tanımayalım.Örf ve adetlerimizi yaşamaya ve yaşatmaya azami özen gösterelim. Çünkü eskisi güzel olmayanın, yenisi hiç güzel olmaz.

Yazıyı Hazırlayan: Hikmet TİMUREditör: Miyase GÜVENFotograflar: Hikmet TİMUR

http://m.domaindlx.com/dormeli/tandirekmegi.htm

Hazır Tandır Kurulumu - 1
 

Tandır kurulumu hakkında detaylı bir anlatım bulamadım. Ben elimden geldiği kadar fotoğraf destekli anlatmaya çalışacağım.

Bizimkiler 10 gün kadar önce Konya'nın tarihi Sille Mahallesini gezmeye gitmişlerdi. Orada gördükleri bir tandırcıya, 2 sıra ekmek yapılacak büyüklükte bir tandır siparişi vermişler. Tandırcı tandırı 80 liraya yapabileceğini söylemiş. Pazarlıkla 70 liraya anlaşmışlar. Tandırcı tandırı 1 hafta içinde bitirmiş. Cuma gün teslim aldık. Tandırın boyu 50 cm, alt çapı 67 cm, üst çapı 45 cm ve hava deliğinin çapı 10 cm.

Eklenti 286303

Eklenti 286304

Hazır Tandır Kurulumu - 2
 

Bahçede ağaçlardan dolayı yer sıkıntısı olduğu için nereye yapacağımızı epey bir düşündük. Bazı ağaçlarda sert budama yapacağımız bir alana yapmaya karar verdik. Tandır bittiği zaman bahçe kapısının yarısını kapatacağı için bahçe kapısınıda 1-2 metre kaydırmayı düşünüyoruz.

Nette gördüğüm bir çok tandırı tamamen yere gömmüşler. Biz bir kısmını yere gömeceğiz. Bugün yaklaşık 30 cm derinliğinde 80 cm çapında bir çukur kazdım.
Çukur mevsim gereği ıslak olduğu için birkaç gün kuruması için bekleyeceğiz. Çıkan toprağıda serdim. Çıkan toprağı daha sonra boş yerleri kapatmak için kullanacağız.

Eklenti 286316

Eklenti 286317

Eklenti 286318

Eklenti 286319

Eklenti 286320

Kolay gelsin....Bugün yorulmuş olmalısınız. Arkası yarın.

Teşekkürler. Kesinlikle yorucu bir iş. Tandırı kendimiz yapsak daha mı az yorulurduk bilmiyorum :) Kazdığım zeminin kuruması epey uzun sürdü. O yüzden bir kaç gün biraz uzadı.

Hazır Tandır Kurulumu - 3
 

Bugün zeminin kuruması üzerine tekrar çalışmalara devam ediyoruz.

Zeminine bir sıra 8 adet(bir de küçük bir parça) ot tuğlası döşedik. Sonra üstüne tandırı koyduk. Daha sonra tandırı kaldırıp samanla toprağı karıştırıp çamur yapacağız. Ot tuğlalarının aralarını kapayacağız.

Eklenti 288010

Havalandırma için 25 cm derinliğinde 30 cm genişliğinde 70 cm uzunluğunda bir çukur kazdım. Bu çukura yarın ekleceğim fotoğraflarda da göreceksiniz çıkma soba borusunu yerleştirdim.

Eklenti 288017

Tandırın tepe noktasına 50 cm uzaklığında yarı çap yapacak şekilde dairesel olarak pirket denemesi yaptık.

Eklenti 288022

Anlatıma devam edecektim. Ama hava karardığı için fotoğraf çekemedim.

Arkası yarın...

Hazır Tandır Kurulumu - 4
 

Tandırın tepe noktasına sıfır olacak şekilde biraz toprağı kazıp pirketleri 2 kat yapıp, birbirlerine çamurla tutturarak ördük.

Hava deliğine gelecek şekilde soba borusunu yaklaşık 20-25 derecelik yukarıya doğru bakacak şekilde yerleştirdik.

Eklenti 288192

Eklenti 288193

Bugün hava biraz kapalı. Yağmur yağacak gibi.

Devamı sonra...

Sn. limon_sever, elinize saglik. Bence cok güzel oldu simdiye kadari ile. Zannedersem briketlerin etrafi tandira kadar toprak ile doldurulacak! Havalandirma deligi, soba borusu köz olustugunda kapatilmiyacakmi ? Nasil? Dogrusu merak ettim... Lezetler dünyaniz hayirli ugurlu olsun...

Teşekkür ederim. Evet, biriketlerin etrafını tandırın tepe noktasına kadar toprak ile dolduracağız. Ama onun öncesinde tandırın hemen çevresine özel bir kum dökeceğiz. Şuan daha netleşmedi. Bu kum ısıyı muhafaza edecek. Havalandırma deliğinin mantığı aynı evlerdeki sobalardaki mantıktan. Soba yanarken alt deliği açıyoruz. Soba yanıp köz olunca kapatıyoruz. Öyle işte :)

limon_sever, elinize saglik. Azmi emek var orada. Alin teri her seyi güzel yapandir.
Gaz betonlarin cevresine yumurta büyüklügünde dere taslari yapistirilsa cok dogal ve cok güzel görüntü olurdu, diye düsünüyorum... Kolay gelsin...

Hazır Tandır Kurulumu - 5
 

Pazar gün yağmurdan sonra kaldığımız yerden devam ettik. Pazar gün olunca bahçe işleri epey fazla olduğu için fotoğraf çekmeyi bir an unuttum. O yüzden bugün toprağı kapatırken aklıma geldi.

Tandırın dış kısmının ot tuğlası ile birleştiği yer ile tandırla toprak arasına 5-10 cm yüksekliğinde arayı kapatacak şekilde çamur yaptık. Çamuru kum taneleri alta dökülmesin diye yaptık. Ayrıca soba borusunun tandırla birleşen yerini çamurla güzelce kapadık. Tandırın çevresine döktüğümüz çamurun üstüne yaklaşık 15-20 cm yüksekliğinde ince sıva kumu döktük. Sıva kumu üzerine dikdörtgen şeklindeki ev yalıtım malzemesini diklemesine gelecek şekilde tandırın etrafına döşedik. Daha sonra boş yerleri tamamen toprakla doldurmaya çalıştık. Ama çukurdan çıkan toprak yetmedi. Daha önce sebze bahçesi için hazırladığım topraktan kalan biraz yığın vardı. Onu da kullandık ama o da yetmedi. Bir de akşam olunca işi boşladık.

Eklenti 288907

Bugün bahçede kazı çalışması yaptım. Tandırın tepe hizasına kadar toprağı doldurdum. Toprak kapama işi bitti. Tabi bende bittim :)

Eklenti 288908

Eklenti 288909

Devamı daha sonra...