Köy yaşamı ve araç gereçleri

[Metin Y.]

Yemekler tüm aile bireyleriyle birarada yenir. Yere “sofra bezi” serilir, üstüne sofra (tahtadan yuvarlak ayaklı tabla-sini) konur ve genellikle aynı kaptan yenir.

[saim38]

Köylerimizde kullanılan Tarım araç ve gereçleri aletleri ile güzel bir antik tarih oluşturmuşsunuz emeği geçen tüm değerli arkadaşlarımıza tek tek teşekkür ederim emeğinize salık

[cemal.S]

Her şey o kadar güzel ve yerli yerindeki bir anda çocukluğumu bana yeniden yaşattınız. Zevkle takip ettiğim sayfaya girince insanın içi ısınıyor.Emeği geçen bütün arkadaşlarımın yüreklerine sağlık. Ellik oraktan yer sofrasına kadar her şey tam anlamı ile bir kültür. Biraz iddaalı olacak ama dünyanın neresine giderseniz gidin köy köydür. Yaptığınız çalışmada binek taşları ve kurdun kuşun su içmesi için oyulan taşların üzerindeki motifler kimbilir hangi duygularla yapılmış. Anadolu insanının tabiyata,doğaya ve insana saygısını yansıtan bu tür örneklerden bir demeti ağaçlar netin bu sayfasında görmek inanın beni çok mutlu etti. Bende söz düşünüp bir şeyler bulabilirsem aranızda olmak isterim. Aslında o kadar çok şey varki anlatılacak.

Saygıyla.

[cemal.S]

Bu arada *ellik* resmini bulursam en kısa sürede kızıma yükleteceğim. Veya arkadaşlardan eminim bilenlerimiz varsa yardımcı olurlar sanırım. Ben tarifini yapmaya çalışacağım.

Ellik: Köylerimizde imece ile yapılan buğday veya başka bir tahıl tarımında hasat sırasında orakla beraber parmakları, elleri dikenden ve aşınmadan korumak amacı ile kullanılan nakışlı süslü bir takı diyelim. İmeceye giden insanlar nereye diye soranlara ellik orak biçmeye diye karşılık verirlerdi benim çocukluğumda. Hatta ellik Tokat yöresinde oynanan ve aynı figürlerin yansıtıldığı foklorik bir oyunun adıdır. Manilerle oynanan bu oyunda her figürün ayrı bir anlamı vardır. Bir iki maniyi sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyarım. Umarım beğenirsiniz.

Hey ellikten ellikten
Su gelir mezellikten
Kızların benzi solmuş
Besbilli güzellikten

Mendilimin oyası
Etme güzel bu nazı
Yat kolumun üstüne
Yedireyin Kirazı.

Saygıyla.

[Metin Y.]

Köy evleri basit görünümlerine rağmen, ihtiyaçlar için kusursuz tasarlanmıştır. Aşağıdaki fotoğraf bir dolap. Ama bu dolabın kapakları açıldığında bugünkü anlamda bir banyo mevcuttur. Dışarıdan bakıldığında ahşap bir dolap görünümü vardır ve aynı odada benzer şekilde yüklükte[yatak,yorgan koymak için] yer alır.

[Metin Y.]

Ağaç köylünün her şeyidir. Yaşantısını ve işini kolaylaştıracak hemen her türlü gereç yapımında ağaç vazgeçilmezdir. Köylerde kullanılan araç ve gereçler ağaç, toprak,taş ve yakın dönemde de bakır-demir ağırlıklıdır. Resimdeki ağaç ,pratik zeka ve el becerisiyle yapılmış bir Rende.Tamamı ağaçtan yapılı, vidası bile ağaçtan.

[Hakan KINACI]

[ATTACH][/ATTACH]
Bunlarda genelde et karıştırmak için kullanılan karıştırıcı da adı aklıma gelmedi

[zenfree]

Sayın Hakan KINACI, benim sözünü ettiğim " kazıycak" bu. )

Bizim oralarda, tekneden hamuru almak ve tekneyi kazımak için kullanılır.

[Metin Y.]

Genye köylerde taşıma işinde kullanılır. Genye ile taşıma yapmak için 2 kişiye ihtiyaç vardır. Afrikalı bu 2 kardeş sanki bize konu mankenliği yapar gibi genye ile toprak taşıyorlar.

[Metin Y.]

Müjdat Gezen'in "Köyden İndim Şehire" filminde oynadığı köylü karakteri. Başındaki kasket,omzundaki yazma hadi neyse de; elindeki saz ve pikapın yanında koltuğunun altına tahta valizi de sıkıştırmayı başarmış...Bu bir komedi filmi olduğundan; filmdeki köylü karakteri gülmece unsurlarıyla donatılırken haliyle abartılmış ama burada benim vurgulamak istediğim Tahta Valiz. Eskiden gurbet yolculuğuna çıkanlar mutlaka tahta valizlerine şahsi eşyalarını koyarak, yanlarına alırlarmış. Zamanla bu tahta valizlere süsleme de yapılmış ve birbirinden renkli örnekler çıkmış ortaya. Eğer bu tür tahta valiz resmi olanlar eklerse, çok makbule geçer.

[Derya Özen]

Dedemin tahta valizi hala duruyor. Hafta sonu köydeydim ama fotoğrafını çekmek aklıma gelmedi, bir daha ki sefere mutlaka fotoğraflarım.

[Metin Y.]

Bu fotoğraf karesi, köy ekmeği konusuna daha net ışık tutuyor. Şimdi her tarfata gözleme yapılıyor ama köydeki gözlemeyi asla tutmaz.

[Derya Özen]

Bu da bizim köyün fırını. Ekemek yapanlar kim derseniz, Annem ve ben. Bizim yörenin somun ekmeği meşhurdur. Babam çok sevdiğinden köye her gidişimizde bizden ekmek ister.

Bu ise "insiran"

[Derya Özen]

Pek çok şeyi tanıttık sizlere, "Turan"ıda atlamayalım. Bu da bir yayık türü.
Tunarın içene boşaltılan yoğurt ve su sallanarak ayran yapılıyor. Turanın ağzına genelde karın zarı kapatılır; ama temiz ve sağlam bir bezle kapatıp çalkalamak da mümkündür.

[Metin Y.]

Genellikle bağ, bahçe işleriyle ilgilenen köylünün en önemli el aleti bıçkıdır. Bıçkı ile bilek kalınlığındaki bir dalı kesmek mümkündür. Budama işlerinde en çok bıçkı kullanilir.

BIÇKININ YAPILISI : Sap kısmı manda boynuzudur. Isıtiııp düzlendikten sonra keserle yontulur. Bileyi taşında keser izleri kaybedilir. Eyelenir. Bilezik yeri testere ile kesilir ve eye ile düzelti*lerek açılır. Paslanmaz çelikten ya*pılan bilezik düzenli bir şekilde yerleştirilir. Ortalanarak delinir. Taşta bileziğin ve kemiğin üst kısmının fazlalıklari alınır ve eye ile düzeltilir.

Bıçkı ve çakı yüzlerinin yatağı testere ile elde açılır. Paslanmaz çelikten bıçkı ve çakı yüzleri kesilir. (Dövme çelik de olabilir.) Yüzler örste dövülür. Taşta sapa göre düzeltilir. Yani çalımı yapılır. Yüz kısmının delikleri delinir ve ayarlanir. Yüzlerin çekiç izleri taşa tutularak kaybedilir. Her usta yüzlerin üstüne tırnak ve kendi amblemini vurur. Yüzler ocakta ısıtılarak yağa atılır. (Suyu verilir.) Eğrileri düzeltilir. Yüzler taşa, keçeye, yağlı keçeye ve fırçaya tutularak parlatılır. Saplarına pimle sabitlenir. Sapların kalın ve ince eyesi çalınır. Kazo denilen keskin bir aletle sap kazınır. Sıfır numara zımpara ile zımparalanır. Sapların işlemesi yapilarak fırçada parlatılır. Son olarak yüzler tekrar taştan ve keçeden geçirildikten sonra dişleri açılır, bileyi taşında kılavuzlari alınarak kullanmaya hazır hale getirilir. 2 cm den 20 cm ye kadar büyüklükte bıçkı yapılabilir.

[Derya Özen]

İki farklı Gaz lambası ve testi.

Testinin en bilinen özelliği, içine koyulan suyu uzun süre soğuk muhafaza etmesidir. O yüzdendir ki, tarlaya giden köylüler, içme sularını testiye koyarlar.

[Derya Özen]

Yün eğirme aracı.
Gerçek ismi nedir bilmiyorum. Rahmetli Babaannem "Fengire" derdi. Asıl ismini bilen varsa ve yazarsa memnun olurum.

[Metin Y.]

Yün eğirmek için kullanılan ağaçtan yapılı basit el aletine kirmen/kirman deniyor.

[mehtap gürbüz]

Orijinal Mesaj Sahibi Derya Özen

Eklenti 21857

Yün eğirme aracı.
Gerçek ismi nedir bilmiyorum. Rahmetli Babaannem "Fengire" derdi. Asıl ismini bilen varsa ve yazarsa memnun olurum.

Merhaba, resimde soldan sağa, 2. Mekik (dokumada kull.)

3-4-5. "TEŞİ" denir. Yünden iplik yapımında kullanılır. görevi bükmektir. (Bayburt, Erzurum)
1 numarayı bilmiyorum.

[cemal.S]

Çocukluğumdan hatırladığım Derya kızın resminde soldan sağa dördüncü sıradaki İĞ diye bizde isimlendiriliyor. Ucundaki ağaç yuvarlak ise AĞIRŞAH diye biliyorum. Diğerlerini bilemiyorum. Umarım faydalı olmuşumdur.

Saygıyla.

[zenfree]

En soldaki yün sarmak için kullanılıyor galiba. Ama adını bilmiyorum.

[Metin Y.]

Biley Taşı
Tezgâh pedalla çevrilen, kasnağa benzeyen, enli bir tahta çemberle işler. Bu çember ve pedal ağaç iskelete raptedilidir. Pedal kullanıldıkça kayış çemberi döndürür, çember döndükçe biley taşı çalışır. Bıçaklar buna sürttükçe kızışır ve ateş çıkar...Bu iş bir süre devam ettikten sonra bileytaşının yanında farklı bir taşa sürter bıçakları bileyci. Bu taş koyu ve daha dokuludur, bileyci bıçağı buraya sürmeden önce bu taşı, tezgâhında iple asılı şişesinden aldığı su ile ıslatır. Her seferinde de bıçağın keskinliğini dener.
Fotoğraf: Şule İşleyen

[Derya Özen]

İlginiz için teşekkürler dostlar. Yaptığım araştırma neticesinde, bizim yörede yün eğirme aracına "Kirman" denildiğini öğrendim. Yani Metin Bey'in söylediği gibi

[Metin Y.]

Mezopotamyalı Kadınlar el değirmeniyle öğütme işlemi yapıyor...

[Metin Y.]

Asma Güğüm

[Metin Y.]

Basit gibi görünen ama mevcut imkanlarla üretilen ağaç aletlerin her biri köylünün pratik zekasının bir ürünüdür. Bu aletlerin hemen hepsi tarihin akışında geçmişteki medeniyetlercede kullanılmıştır...Ev ya da müştemilat [Ahır,ağıl vs..] yapımında kullanılan kerpiç ya da biriket; samanla karıştırılan çamur bulamaçla elde edilerek işte bu ağaç kerpiç kalıplarına dökülür, kurutulduktan sonrada inşaatta kullanılırdı.
Kerpiç kalıbı, çıralı çamdan ve iç yüzü rendeli olarak yapılmalıdır. Kalıbın iç boyutları, belirlenen kerpiç boyutlarından büzülme oranında daha büyük tutulur. Kalıbın iç yüzeyleri, kerpiçin kolay çıkarılabilmesi için, ya yağlanır veya kumlandırılır.

[Metin Y.]

Çıkrık

[Metin Y.]

Bu resimdeki nine bir Alman köylüsü, resmi ilginç kılan önündeki çıkrık.

[Metin Y.]

Hamur Teknesi

[Metin Y.]

İşlenmemiş sığır derisinden yapılan ve deliklerine geçirilen şeritle sıkıca bağlanan ayakkabı olarak tarif edebileceğimiz ÇARIK, fedakar büyüklerimizin çektiği yokluklar karşısında ürettiği simge giyeceklerden birisidir. Kara sabanla çitf sürerkende, vatan için cepheye koşarkende köylünün ayağında çarık vardı.