Menengiç (Pistacia terebinthus)

[the_mc]

Menengiç (Pistacia terebinthus), sakız ağacıgiller (Anacardiaceae) familyasından Akdeniz bölgesine özgü yaprak döken bir çalı türü.


Morfolojik özellikleri

6-9 m'ye kadar boylanır. Karşılıklı dizilmiş bileşik yapraklar 5-11 parlak yaprakçıktan oluşur ve reçine kokusu verir. Kırmızımsı mor renkli çiçekler Mart ve Nisan aylarında görülür. Mürekkep meyve küçük, küre biçiminde olup olgunlaşınca yeşil ve maviye dönüşür. Tohumlar Eylül-Ekim aylarında olgunlaşır.

Ekolojik özellikleri

Drenajı iyi hafif, kuru ve sıcak toprakları tercih eder. En iyi gelişmeyi alkalli topraklarda yapar. Fazla boylanmaz; yavaş büyür. Işık isteği yüksektir. İki evciklidir.

Üretimi

Tohum ve çelikle üretilir. Çelikle üretimde; henüz olgunlaşmış yarı odunsu çelikler Temmuz ayında alınarak çoğaltılır.

Kullanımı

Meyveleri ya çerez ya da böreklerde iç malzemesi olarak tüketilir. Ayrıca meyvelerinden menengiç kahvesi, yağından sabun(bıttım sabunu) yapılır.

Dağılımı

Türkiye'nin Akdeniz bölgeleri'nin kırsal kesimlerinde yetişir.

İsimler

Menengiç yörelere göre çitlenbik, çedene, çıtlık, çitemik, bıttım farklı isimlerle anılır. Örneğin Adana'nın Kozan ilçesinde Çıtımık olarak söylenir.Antalya/Akseki ilçesi Kuyucak Beldesinde çöfre veya sakızlak olarak söylenir.

[metinata]

kaç senedir fidesini arıyorum bir türlü denk gelmedi.

[nariçi]

Çelikten menengiç köklendirebilirim. Ancak şunu öğrenmek istiyorum. Fıstıktan çıkan (fıstık ekilerek) fidanlar (sakızlar) menengiç mi? yoksa başka bir sakız mı oluyor.

[metinata]

farkını bilmiyorum bilen de yok gibi.

[the_mc]

Orijinal Mesaj Sahibi nariçi

Çelikten menengiç köklendirebilirim. Ancak şunu öğrenmek istiyorum. Fıstıktan çıkan (fıstık ekilerek) fidanlar (sakızlar) menengiç mi? yoksa başka bir sakız mı oluyor.

menegiç fidanını köylüler dağdan karşılıyor ve ortet ( klonlanacak birey) fıstık veren bi agaçtan seçilir, aşılanır. dediğim gibi yapanlar var yani bunu söyleyeyim.

[nariçi]

Bahçede ikisi de var, ancak ne fark var onu öğrenmek istiyorum.

[bahtiyar02]

Genelde bölgemizde yoğun olarak bulunur.Bende 5 adet fidan ormandan alıp tarlaya diktim.Şuan 3 kök tuttu gayet güzel durumdalar.Meyvelerini çiğ, kavrularak veya kahve olarak tüketilmektedir.
Saygılar

[nariçi]

Kırdan sökümler de zor tutar ama, hangi mevsimde yaptınız.

[the_mc]

Orijinal Mesaj Sahibi nariçi

Bahçede ikisi de var, ancak ne fark var onu öğrenmek istiyorum.

olaya soyuna bakarak çözelim. ilk önce Sakız ağacıgiller (Anacardiaceae), iki çenekli çiçekli bitkilere dahil bir bitki familyası imiş.

bu sülalenin diger üyeleri nelermiş?
http://tr.wikipedia.org/wiki/Anacardiaceae burda hepsi mevcut.

sorulan türlerde Pistacia cinsine dahildir.

bu cinsin içindeki türlede
Antep fıstığı (Pistacia vera)
Sakız ağacı (Pistacia lentiscus)
Menengiç (Pistacia terebinthus)

burda yazan 3 tür yakın akraba (bir nevi kardeş) oluyor.

dediğiniz soruda işte bir birine akraba iki ağaç olmasından aşı yapma metodunun uygulanmasını doguruyor. aslında farklı tür bu ağaçlar. kardeş çoçukların birbilerine organ naklinde organlarını vermesi gibi düşüne bilirsin.

[bahtiyar02]

Orijinal Mesaj Sahibi nariçi

Kırdan sökümler de zor tutar ama, hangi mevsimde yaptınız.

Yine geçen yıl bu aylarda dikmiştik.

[aygün]

Üzüm bağımızda hem siirt fıstığı hem de menegiç vardı ve babamın menengiç ağacının aşılanmasıyla fıstığa dönüştürüldüğünü söylediğini anımsıyorum.

Menengiçin (bizde bıttım derler) sabunu yapılır ve saç dökülmesine iyi geldiğini biliyorum.

[bettyycim]

Bende menegiç'in bir nevi yabani fıstık olduğunu biliyorum aşılama ile antep fıstığı oluyormuş ve kahvesi çok güzel, kahve deyince bildiğiniz kahve gelmesin aklınıza sütle pişirilip balla tatlandırıldığında soğuk algınlığı, öksürük vb. şeylere çok iyi gelip rahatlatıp yumuşatıyor insanı

[the_mc]

başka birşey ögrenirken sizin asıl sordunuzu bende ögrendim benide ziraatçi yaptınız

burda da aynısı sorulmuş Fıstık ektim, sakız bitti.

BİLGEN (1973)' e göre antep fıstığı kültür ve yabani türlerinin bulunduğu bölgeler aşağıdaki gibidir.
Güneydoğu Anadolu Bölgesi
Pistacia vera L. (Antepfıstığı)
Pistacia terebinthus L. (Melengiç)
Pistacia khinjuk Stocks (Buttum)
Pistacia hibritleri (yani melezleri)

Akdeniz ve Güneydoğu Ege Bölgesi
Pistacia vera L.(Antepfıstığı)
Pistacia mutica
Pistacia atlantica Desf. (Atlantik Sakızı)
Pistacia terebinthus L.
Pistacia lentiscus (Mezdeki Sakızı)
Pistacia palaestina Boiss (Filistin Sakızı)
Geçit Bölgeler (Kuzey Akdeniz-Orta Anadolu, İç Ege)
Pistacia vera L. (az miktarda)
Pistacia mutica
Pistacia terebinthus L.
Pistacia khinjuk Stocks (Buttum)

Not: Yukarıda belirtilen anaçlardan P. lentiscus L. hariç diğerlerinin hepsi Antepfıstığına anaç (üzerine aşı yapılacak ağaç) olarak değerlendirilebilmektedir. alıntı

[A.Hancilar]

Merhabalar,
Internet arastirmalarimdan ve forumda okuduklarimdan anladigima gore bittim ve menengic ayni agacin (asilanmamis fistik) meyvesine verilen iki farkli isim. Agacin adi da Latince “Pistacia terebinthus” ya da ingilizce “Turpentine tree”.
Piyasada Bittim , Menegic , Turpentine Oil diye satilan farkli sabunlar var. Bu durumda bunlar aslinda ayni meyveden yapilan sabunlar oluyor, dogru mu anlamisim acaba? Biz bu sabunlari yurt disinda pazarlamak istiyoruz.Konuyu ozunden biraz uzaklastirmis oldum umarim mazur gorursunuz. Bu konuda saglikli bir bilgiye ulasmaya calisiyorum ve biraz kafam karismis durumda. Tesekkur ederim.

[aygün]

Büyük ihtimalle dediğiniz gibidir. Çünkü menengiç, bıttımın ta kendisi.

[anzhi]

çoculuğumun cerezidir.ben hep çıtlık diye bilirdim.bizim yörede(Mut) bir kültürel simge gibidir.hatta bu isimde bir de kültür sanat dergisi çıkıyor ilçemizde.üzüldüğüm nokta bu yaz gittiğimde pazarlarda çok nadir gördüm ve olanlarda pahalıydı.pazarcılar sakızların hemen hepsinin antep fıstığına aşılandığını bu yüzden çok fazla bulunamadığını söyledi.insan ister istemez üzülüyor bu duruma

[feyziuslu]

Bizim yörede menengiç ağacına çitlenbik ağacı da derler.Antep fıstığı aşılanır.Çocukluk ve gençlik yıllarımda,zeytinyağı ve ayçiçek yağı yerine yemeklerde menengiç ağacı tohumlarından çıkarılan koyu kıvamlı ''çitlenbik yağı'' kullanılırdı.Bunun için kurulan yağhanelerin son temsilcisi rahmetli Taşkıran Himmet dayımız idi ve ölümünden onbeş sene önce,evvela ayçiçek yağına sonra da devletin zeytin üretimi kampanyaları sayesinde hızla artan zeytinyağına karşı duramamış ve havlu atarak atölyesini kapatmıştı.Çünkü insanların yağda tercihleri değişmişti.Ayrıca bazan on metreyi bulan ağaçlardan çitlenbik salkımlarını toplamak tehlikeli oluyordu.Bir defasında anneciğim yedi-sekiz metreden,tırmandığı dalla birlikte ,küçük olduğum için ağaca tırmanmama izin verilmeyen ama dolan sepetleri boşaltmak için yerde bekleyen benim hemen yanıma düşmüştü.Allahtan üzerinde olduğu dal öteki dallara çarparak hızını yavaşlatmış,hem de adeta amortisör görevini görmüştü de sakat kalmaktan ve belki de daha kötüsünden kurtulmuştu.Eklediğim fotoğraflardan birincisi menengiç ağacının yapraklarını,ikincisi menengiç ağacına aşılanmış bir Antep Fıstığının yeni gelişmekte olan meyve salkımı ve yapraklarını göstermektedir.

[feyziuslu]

Yöremizde(Manisa-Merkez-Yund Dağları-Osmancalı köyü) bol miktarda menengiç var.Kalorisi çok olduğu için artık yakacak olarak kullanıyorlar.Osmancalı mezarlığı içinde yüzelli yaşında olduğu söylenen menengiç ağaçları var.Ama ne yazık ki insanoğlu kıymetini bilmiyor.Birkaç kilogram bal için,hem arıların yuvasını tahrip etmekten hem de asırlık ağacı benzin motorlu testere ile parçalamaktan çekinmiyor.Eklediğim fotoğraf bunu gösteriyor.Mezarlığın dışında da aynı akibete uğramış daha yaşlı bir ağaç daha gördüm.

[iris41]

Sayın feyziuslu insanoglunun gözüde karnıda doyarmı? burda,da bir büyük agac var ici oyuk cer cöp atıyorlar

[maysan80]

antep fıstığından ürettiğimiz fideler menengiç mi olur yoksa başka birşey mi

[hakanersoz]

Menengiç ağacına benzettim.
Değilse bu ağacın türü nedir?

[Ozlem A]

Merhaba, aşağıdaki başlık türü öğrenilmek istenen ağaçlar için, sorunuza cevap alma ihtimaliniz daha yüksek.

Bu Ağacın Adı Nedir? (Sormadan önce ilk mesajı okuyun)

[İlknur44]

Türk kahvesine göre daha yumuşak bir tada sahip olan menengiç kahvesinin, antioksidan ve fenolik bileşenleri sayesinde vücudu kansere ve yaşlanmaya karşı koruyucu etkiye sahip olduğu bildirildi.

[sabunlar]

Selamlar

Bıttım sabunu olarak bilinen çoğu sabun gerçek bıttım sabunu değil, sahtedir; gerçek bıttım sabunu, doğal ve %100 olarak saf karışımsız menengiç yağına meşe külü ve tuz eklenerek yapılır.

Piyasada satılanların pek çoğunun içeriğinde; pamuk yağı, kostik, kalitesiz zeytin yağı, hayvansal yağ, yanık kızartmalık yağ ile pigment bulunmaktadır.

İşini dürüst yapanları tenzih ederim; elbet de gerçek bıttım sabun satıcıları da mevcutdur, mesela bizzat kendim güneydoğudan sedef rahatsızlığım için bıttım sabunu sipariş ediyorum, reklam olmasın diye burada firma ismi vermeyeceğim, aldığım sabunlar harika.

Gerçek saf bıttım sabunu, saç dökülmesi için bir iksirdir, eğer imkanlar var ise, üretimi yapılırken içine bir kaç damla saf gül yağı eklenirse, kuşkusuz muhteşem dünya birincisi bir sabun olur.

Konuya vakıf olabilmek için, evvela menengiç yağının ne olduğunu araştırmalısınız.

İsmini vermek istemiyorum, bir tanıdığım X satıcıdan bu sabunu satın almış, analiz ettirmiş, fakat bıttım sabunu çıkmamış, içerisinde sadece %10 menengiç yağı tespit edilmiş, satıcı üstelik yeminler ederek şöyle saf böyle doğal diyerek sabunları satmış...

Menengiç ile Bıttım aynı şeydir, sadece doğu anadoluda bıttım ismi ile anılır ve gerçek bıttım sabunu çok pahalıdır.

YouTube

[GuvBul06]

fidanından bulup dikmek gerek ama bizim buralarda yok ne yazıkki

[sаbunlar]

Orijinal Mesaj Sahibi GuvBul06

fidanından bulup dikmek gerek ama bizim buralarda yok ne yazıkki

FiDANl BOL.

[GuvBul06]

ankarada yok dostum keşke olsa... daha çok doğu şehirlerde var sanırım

[m.sanсаk]

Orijinal Mesaj Sahibi GuvBul06

ankarada yok dostum keşke olsa... daha çok doğu şehirlerde var sanırım

İçanadolun bazı yerlerindede yabani olarak yetişiyor, bozkır, ve ermeneğin yüksek kesimlerinde mevcut, fakat abartıldığı kadar mucize bir bitki değil, birkaç yıl önce reklamını yaptılar yok bıttım sabunu, yok bilmemnesi diye, hepsi gibi buda tırt çıktı. Her şeye mucize yakıştırması yapılıyor, oysa saç dökülmesi için o kadar yığınla bilgi kirliliği var ki çoğu da işe yaramaz.

[CornusMas]

Orijinal Mesaj Sahibi GuvBul06

ankarada yok dostum keşke olsa... daha çok doğu şehirlerde var sanırım

Marmara'da ve Ege'de de çok. Dağlarda bolca P.terebinthus ve P.atlantica bulabilirsiniz. Ayrıca İstanbul'un içerisindeki park ve mezarlıklarda da büyük P.atlantica ağaçları var.

İBB Park Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanlığı'nın Anıt Ağaçlar sitesini inceleyiniz:

https://www.avrupaanitagaclar.com/ba...r-agaclar.html

https://www.avrupaanitagaclar.com/ze...r-agaclar.html

https://www.anadoluanitagaclar.com/k...r-agaclar.html

[asmalı şato]

Orijinal Mesaj Sahibi sabunlar

Selamlar

Bıttım sabunu olarak bilinen çoğu sabun gerçek bıttım sabunu değil, sahtedir; gerçek bıttım sabunu, doğal ve %100 olarak saf karışımsız menengiç yağına meşe külü ve tuz eklenerek yapılır.

Piyasada satılanların pek çoğunun içeriğinde; pamuk yağı, kostik, kalitesiz zeytin yağı, hayvansal yağ, yanık kızartmalık yağ ile pigment bulunmaktadır.

İşini dürüst yapanları tenzih ederim; elbet de gerçek bıttım sabun satıcıları da mevcutdur, mesela bizzat kendim güneydoğudan sedef rahatsızlığım için bıttım sabunu sipariş ediyorum, reklam olmasın diye burada firma ismi vermeyeceğim, aldığım sabunlar harika.

Gerçek saf bıttım sabunu, saç dökülmesi için bir iksirdir, eğer imkanlar var ise, üretimi yapılırken içine bir kaç damla saf gül yağı eklenirse, kuşkusuz muhteşem dünya birincisi bir sabun olur.

Konuya vakıf olabilmek için, evvela menengiç yağının ne olduğunu araştırmalısınız.

İsmini vermek istemiyorum, bir tanıdığım X satıcıdan bu sabunu satın almış, analiz ettirmiş, fakat bıttım sabunu çıkmamış, içerisinde sadece %10 menengiç yağı tespit edilmiş, satıcı üstelik yeminler ederek şöyle saf böyle doğal diyerek sabunları satmış...

Menengiç ile Bıttım aynı şeydir, sadece doğu anadoluda bıttım ismi ile anılır ve gerçek bıttım sabunu çok pahalıdır.
https://www.youtube.com/watch?v=Udu4RN5qG8o

YAVV HE HEE
Birilerinin cebi dolacak diye, asılsız, araştırması yetersiz şeylere paranızı savurmayın, israf haramdır. Eşimle bu konuda çok tartışma yaşıyoruz, dolaplar, raflar, organik adı altında kozmetik, serum, sabun şampuanla dolu. Saç dökülmesinde kesin olarak henüz net çalışma içeren bir ürüne rastlamadım. Kelime oyunlarına kanmayın, yok organik, yok doğal, yok halis, yok efendim natürel diyerek algı operasyonu yapılıyor, işe yaramadıktan sonra istediği kadar natürel olsun neye yarar ki? Eğer bir ürün etkiliyse, işe yarıyorsa kimyasal olsa ne yazar doğrudan satın alabilirim.