21-05-2013, 16:29 | #271 | |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 13-05-2013
Şehir: KONYA
Mesajlar: 2
|
Alıntı:
|
|
01-04-2014, 12:45 | #272 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 01-04-2014
Şehir: Bursa
Mesajlar: 1
|
Merhabalar, ipekböceği yumurtası dağıtımım başlamıştır, bana ulaşabilirsiniz. |
05-04-2014, 20:22 | #273 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 05-04-2014
Şehir: Bursa
Mesajlar: 25
|
Merhaba, evde çocuklarında sorumluluk alarak bakabilmesi için ipekböceği bakmak istiyorum. Nasıl yardımcı olabilirsiniz acaba? Bu arada istediğim sayı 5-10 adet olarak. Üretici olarak uğraşmayı düşünmüyorum. |
15-04-2014, 20:57 | #274 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 15-04-2014
Şehir: istanbul
Mesajlar: 1
|
merhaba ben doktorum bir kızım var. bizim 3 adet ipek böceğimiz var ama koza örmüyorlar neden |
23-04-2014, 10:15 | #275 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 30-05-2012
Şehir: İzmir
Mesajlar: 12
|
sabredin, mutlaka öreceklerdir. |
24-04-2014, 06:55 | #276 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 05-04-2014
Şehir: Bursa
Mesajlar: 25
|
Koza öremeleri için henüz erken. Sabredin sırayla hepsi olacaktır. Yalnız örmeye başlarsa onu rahatsız etmeyin. |
02-05-2014, 21:18 | #277 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 02-05-2014
Şehir: adana
Mesajlar: 4
|
Alm. Seidenspinner (m), Seidenraupe (f), Fr. Ver à soi (m), İng. Silk-moth. Familyası: İpekböceğigiller (Bombycidae). Yaşadığı yerler: Evcil olarak evlerde dut yaprakları üstünde beslenir. Özellikleri: Bir çeşit gece kelebeği. Tırtılı ipek kozasını yapar ve dut yaprağı yer. Bir koza 800 metre uzunluğa varan bir tek ipek telinden örülür. Ömrü: İki ay kadar. Çeşitleri: Tek evcil türdür. Böcekler sınıfının pulkanatlılar takımından ipekböceği kelebeğinin tırtılı. Bu kelebeğin tırtılı ipek kozası yapar ve dut yaprağı yer. Kelebekler açık krem renginde tombul vücutlu ve yumuşak tüylüdür. Evcil olarak beslene beslene kelebek uçamaz hâle gelmiştir. Bir dişi 200-300 yumurta yumurtlar. Yumurtaları Bursa İpekböceği Fabrikasında satılır. Kutu içinde buzdolabında saklanabilir. Sıcaklık arttıkça yumurtalar gelişmeye başlar. 8-10 gün zarfında içlerinden 3 mm boyunda tırtıllar çıkar. Dut yaprağı yiyerek beslenirler. Önce siyah ve tüylüdür. Sonra beyazlaşırlar. Tırtılın vücudu 12 boğumdan ibârettir. Vücutların yanlarında hava delikleri vardır. Son boğumlarda yürümeyi sağlayan 5 çift ayak, ön boğumlarda ise tutunmaya yarayan 3 çift ayak bulunur. Çok obur olduklarından çabuk gelişirler. Bir ay (25-35 gün) içinde dört defa deri değiştirir ve 8-9 cm’ye ulaşarak koza örecek duruma gelirler. Bu zaman zarfında 100 tırtıl 40 kg dut yaprağı tüketir. Tırtıllar yemden kesilerek koza örmek için kendilerine uygun yer aramaya başlarlar. Bu zamanlarda tırtılların üzerine dallar ve çalılar konur. Pupa (koza içindeki devre) olmaya hazır tırtılların ağızlarında bulunan boru biçimli iki salgı bezi faaliyete geçerek ipek denen sıvı bir madde salgılamaya başlar. Protein yapılı bu sıvı havayla temas ettiğinde ince tel hâlinde sertleşir. Tırtıl 3 gün içinde, dıştan içe doğru ipekten bir koza örerek pupa dönemine geçer. Koza içindeki bu tırtıllara krizalit denir. Koza içinde de iki defa deri değiştirerek 18-20 gün içinde krizalitler kelebeğe dönüşür. Kozayı delerek dışarı çıkarlar. Dişi kelebekler salgıladıkları bir maddeyle erkekleri kendilerine çekerler. Döllenmeden hemen sonra yumurtlamaya başlarlar. Besin emme hortumları körelmiş olduğundan birşey yemezler. 3-4 gün sonra ölürler. İpekböceği yetiştiricileri kelebekler meydana gelmeden kozaları toplayarak güneş altında veya 75°C’lik sıcaklıkta pupa içindeki krizalitleri öldürürler. Yalnız dînimiz kelebeklerin güneş altında öldürülmelerine izin verdiği halde, ateşte ısıtarak, kaynar suya koyarak öldürmeyi uygun bulmaz, izin vermez. Bu kozalar daha sonra yumuşatılarak koza ipliğinin başlangıcı aranır. Bir kozadan 800 metre, bâzan da bir kilometreden uzun ipek tel iplik çözülür. Yarım kg ipek için yaklaşık olarak 2500-3000 koza gereklidir. Tohumluğa bırakılan kelebeklerin deldiği kozalar makbul değildir. Avrupa’da ipekböceklerinden yılda bir nesil alındığı halde, doğu memleketlerinde 6 döl alınabilmektedir. İpekböceğinin anavatanı Çin’dir. Diğer memleketlere buradan geçmiştir. İpekböceği çok faydalı bir böcek olup, birçok insanın önemli bir gelir kaynağıdır. En çok Japonya’da yetiştirilir. Türkiye’de Bursa başta olmak üzere Trakya ve Anadolu’nun birçok şehir ve kasabalarında ipekböcekçiliği yapılır. En büyük sun’î iplik fabrikalarının çeşitli modern makinalarla yaptığı ipeğin randımanı, küçük bir ipekböceğinin yaptığı ipek randımanının çok altındadır. |
02-05-2014, 21:20 | #278 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 02-05-2014
Şehir: adana
Mesajlar: 4
|
Bir Sene Bekleyebilen Yumurtalar İpek böceklerinin bir türü (univoltin ırk) sadece ilkbaharda yumurtlar ve bu türün verdiği yumurtalar diğer ilkbahara kadar bekler. Başka bir tür (bivoltin ırk) ise yumurtalar ikinci yumurtlama için beklemeye girmeden 11-12 günlük kuluçka devresi geçirerek yumurtadan çıkarlar. İkinci neslin verdiği yumurtalar ise bekleme dönemine girerek kışı geçirir ve ilkbaharda tekrar canlanırlar. Hindistan Tayland gibi yetiştirildiği bölgelerin sıcak olması nedeniyle multivoltin ırklardan bir yılda 7-8 nesil elde edilebilir. Burada ilk akla gelen soru kuşkusuz bir yumurtanın bir yıl nasıl canlı kalabildiğidir. Tıpkı tohumların toprağa ekilip nem sıcaklık karanlık gibi uygun koşullar sağlandığında filizlenerek bitki ağaç haline gelmesi ve bu ana kadar uykuda olması gibi ipek böceği yumurtaları da bir sonraki ilkbahar mevsimine kadar uykuda kalırlar. Vakti geldiğinde ise harekete geçerler. Bu durumu tuşuna basarak komut verilen bir cihazın çalışmaya başlamasına benzetebiliriz. İpek böceği yumurtaları da bir yılın sonunda onları yaratan Allah'ın emriyle canlanırlar. Yüce Rabbimiz Kuran'da ilminin herşeyi kuşattığını şu şekilde bildirmiştir: "Allah yedi göğü ve yerden de onların benzerini yarattı. Emir bunların arasında durmadan iner; sizin gerçekten Allah'ın herşeye güç yetirdiğini ve gerçekten Allah'ın ilmiyle herşeyi kuşattığını bilmeniz öğrenmeniz için." (Talak Suresi 12) |
02-05-2014, 21:23 | #279 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 02-05-2014
Şehir: adana
Mesajlar: 4
|
Deri Değiştiren Larvalar Yumurtadan çıkan larvalar, iklim ve hava şartlarına bağlı olarak süresi değişen larva döneminde 4 defa deri değiştirirler. Larvalar yem yeme safhasında çok iştahlıdırlar ve sürekli taze dut yaprağı yerler. Adeta yaşayacakları bir sonraki dönemde inzivaya çekileceklerini biliyor gibi karınlarını iyice doyururlar. Başları vücutlarına oranla küçük olan larvaların derilerinin parlaklığı ve gerginliği artar. Deri değiştirme (uyku) safhasının başlangıcında yemek yemeyi keserler ve durgunlaşırlar. Dinlenmek için yer ararlar. İpeğimsi bir madde salgılayarak yapraklar üzerine tutunurlar, başlarını yukarı kaldırarak hareketsiz bir şekilde dururlar. Deri değiştiren larvaların vücudu ise büyümüştür. Başları da vücutlarına oranla artık daha büyüktür. Yem yeme safhasında parlak ve gergin olan deri, deri değiştirme sonrası gevşer, buruşur ve solgunlaşır. 9–10 günlük bir ipek böceği hemen hemen yumurtadan çıkış ağırlığının 10.000 katına ulaşmıştır. Üstelik bu gelişme 20–25 gün gibi kısa bir süre içerisinde oluşmuştur. Bu mucizevi gelişmeyi anlamak için gözünüzde yeni doğmuş bir bebeği canlandırın. Yaklaşık 3 kg ağırlığında doğan bebek, 20–25 gün sonra devasa bir boyuta ulaşarak 30.000 kg haline gelse her halde bu mucize karşısında şaşkınlığımızı gizleyemezdik. Ancak milyonlarca yıldır bu dönemleri geçiren ipek böceği larvaları bu mucizenin canlı birer örneğidirler. Böcek erginleştiğinde genellikle 7.-9. günlerde yem yemeyi keser, tedirginleşir, başını yukarı kaldırarak sallamaya ve oldukça nemli bir sıvı salgılamaya başlar. Göğüs ve karın bölgesinin yarı şeffaf olması nedeniyle vücudunun hemen hemen %40'ını kaplayacak şekilde genişlemiş olan ipek bezleri deri altında fark edilebilir. Sindirim kanalının boşaldığı ve larvanın kehribar rengini aldığı bu aşamada ipekböcekleri artık koza örmeye hazırdır ve askıya alınmaları için toplanmaları gerekir. |
02-05-2014, 21:26 | #280 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 02-05-2014
Şehir: adana
Mesajlar: 4
|
Koza Örme Devresi Başlıyor Yumurtadan çıkan ipek böceği tırtılı; önce büyük bir titizlikle seçtiği "askı" olarak kullanacağı dallardan birine çıkarak kendini aynı iplikle oraya bağlar. Daha sonra salgıladığı ipeğe sarılmaya ve koza örmeye başlar. Multivoltin ırklarda 2–3 gün, uni ve bivoltin ırklarda 3–4 gün içerisinde koza örme işlemi biter. İpek böceği, ipliğini çıkardığı sürece, başını 8 çizer gibi sürekli oynatır, kozanın bir bölümünden diğer bölümüne geçerek örme işlemine devam eder. Başı dönmeden ve dengesini hiç kaybetmeden yaptığı bu hareketi, 3–4 gün süresince toplam yaklaşık 130.000 kez tekrarlamaktadır. Bu rutin hareketi yapan tırtılın boynunun ya tutulması, ya da işlevini yitirmesi gerekirken, o büyük bir çaba ile üretimine devam eder. İpek üretimi sona erdiğinde ve bezler boşaldığı zaman artık çok zayıflamış olan tırtılın ya ölmesi, ya da hastalanması gerekir ancak tırtıl başkalaşıma uğrayarak, bir iki gün içinde daha güçlü bir yapıda olan "krizalite" dönüşür. Koza örmenin 4. veya 5. gününde krizalit haline dönüşen ipekböceği, 8–14 gün süren krizalit devresinde metamorfoza uğrayarak kelebek haline dönüşür. Burada ise yine başka bir mucize gerçekleşmiştir. Bir tırtıl kendi salgıladığı maddeyle kendini sarmalayarak gözden kaybolur, saklanmadan önce yerde yürüyerek ilerleyen bu böcek iki hafta içinde ise uçabilen bir kelebek olarak dışarı çıkar. Kelebek alkali yapıdaki salyası yardımıyla kozayı delerek dışarı çıkar. Yani kelebek haline gelen tırtıl, bir kozada olduğunu, buradan çıkma vaktinin geldiğini, buradan çıkmak için özel bir sıvıya ihtiyacı olacağını, kozayı delmek için bu sıvının sahip olması gereken formülü ve bunu vücudunda nasıl üreteceğini de adeta "bilmektedir". Kuşkusuz bir kelebeğin tüm bu bilgileri bilmesi imkansızdır; ona, bu bilgileri alemleri yoktan var eden Yüce Rabbimiz ilham etmektedir. (Harun Yahya, Allah Akılla Bilinir) |
02-05-2014, 21:28 | #281 |
Ağaç Dostu
Giriş Tarihi: 08-09-2013
Şehir: İzmir
Mesajlar: 746
|
Ortaokula giderken beslerdim. Çok tatlı canlılar. =) Yavrularını da arkadaşlara satardım. =)) |
10-05-2014, 21:20 | #282 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 05-04-2014
Şehir: Bursa
Mesajlar: 25
|
Doğadostu86 (isminizi göremediğim için bu şekilde yamzka zorunda kaldım ),bilgi paylaşımınız için teşekkür ederim. Kısa ve ayrıntısı güzel bir paylaşım olmuş. Ellerinize sağlık. |
19-05-2014, 10:38 | #283 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 19-05-2014
Şehir: lefkoşa
Mesajlar: 1
|
selam ben kıbrıstan erk ipek böceklerim koza örmeye başladılar ve biri dün kozadan kelebek olarak çıktı bugün sarı yumurtalar yumurtlamaya başladı ama tek kelebek o ve erkek kelebek yok anlamadığım nasıl yumurtladı ve o yumurtalardan larva çıkar mı |
31-05-2014, 21:14 | #284 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 05-04-2014
Şehir: Bursa
Mesajlar: 25
|
Eğer ortamda erkek olmadığından eminseniz o yumurtalar malesef boştur. Tırtıl çıkmayacaktır. Erkek olmadan olmaz. Dişinin döllenmemiş yumurta yumurtlaması normaldir. |
09-06-2014, 13:51 | #285 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 09-06-2014
Şehir: adana
Mesajlar: 1
|
Arkadaslar Okadar i-bocek hakkinda yazmissiniz,amahepsi bosa gidiyor sununda. Bakin hep tirtil ve kelebek hakkinda yazmissiniz. Butunsitelerdede hep boyle Yumurtalarim cikti bu gidisle benim yumurtalar geberecek. Birazda yumurta doneminden bahsedin allah icin.. Bu yumurtalar nasil saklanacak, biriniz 5 derece demis biriniz 15 derece biriniz buzdolobina demis birinizde sakin koymayin demiz biriniz yatak odasi demis birinizde mahsendemis. Bakin millet neyi ogrenmek itiyor, sorulara bakin iyiokuyun ha. 1 -bu yumurtalar bende cikti hep zemine yapismis nasil toplicam, yikanacak mi, bir sitede asitle yikayin diyor ne bu ya H2SO4 olur mu. 2 -Neyin icine koyacagiz. 3 -Bu yumurtalar, biz hicbirsey yapmazsak sicaklik uygunsa hemen cikarmi yani hemen tirtil kelebek tekrar yumurta ve ayni ortam yine ayni periyod, hep oylemi olur. 4 -yoksa yumurtalari hemen sogutmamizmi lazim. 5 - Kac ay, nerede sakliyacagiz, unutmayin ev ortamindayiz. 6 - buz dolabinin sebzeligine koyarsam, bahcede dut agacinin filizlendigini gorunce birden mi cikaracagim yoksa yavas yavas isitarakmi. 7 -yumurtalar temmuz da veya agustosta cikarmi veya biz istedigimiz zaman. Bitki tohumu a benzetyorsunuzda, Yumurta surecinden bahsedin, temmuz agustosta yumurtalar haslanirmi, yoksa cikarmi. Allah icin yumurta donemini anlatin artik, hep tirtil hep kelebek diyorsunuz yumurtadan bahsedin yumurta yumurta, aaa bune ya tirtil olduk kanatlanip ucmayi ogrenecegiz neredeyse daha bu yumurtalara ne olacak ogrenemedik. Butun formu bosuna okudum tambir bucuk saatim bosa gitti. |
07-10-2014, 07:39 | #286 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 05-10-2014
Şehir: K.MARAŞ
Mesajlar: 1
|
Herkeze merhaba forumda yeniyim. İpek böceğinin bir diğer adıda zanzalak böceğimidir yardımcı olursanız çok sevinirim. |
21-05-2016, 13:20 | #287 |
Ağaçsever
Giriş Tarihi: 22-03-2016
Şehir: İzmir
Mesajlar: 37
|
Herkese Merhabalar, İpekböceği üretimi ve ticareti için bir yer kurmayı düşünüyorum. Bu konularda nereden dut yaprağı alımı, ortam şartları, üretim koşulları ve alınabilecek destekler konusunda profosyonel üretici durumunda bulunan var ise yardımcı olabilir misiniz? |
04-06-2016, 14:44 | #288 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 04-06-2016
Şehir: Antalya
Mesajlar: 1
|
Yardım :)
Ben 8. Sinif ogrencisiyim. Kermese gitmistik orada ipekten yapilmis esyalar vardi ve ipek bocekleri bedava canli ipek kozasi dagitiyorlardi 2 tane aldim. Tabi o heyecanla ciflestircem diye aldim ama cinsiyet aklima gelmedi -.- eve goturdum bi 10 gun falan sonra bi tanesi cikti ^^ krem rengi tahminen 3 cm bi kelebeek cikti hemen kucuk bi balik fanusuna dut yapraklari koydum. Digerinin cikmasini bekliyorum cinsiyetlerini ogrenmek istiyorum.. nasil ogrenebilirim bunlara nasil daha rahat ortam saglayabilirim digeri nasil cikicak ? Ortam soguk mu olmali sicak mi bilgi verirseniz sevinirimm!! |
08-06-2016, 10:09 | #289 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 08-06-2016
Şehir: Eskişehir
Mesajlar: 2
|
Güzel |
16-06-2016, 11:34 | #290 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
bak sana müjde koza örmek için yer arıyorlar hemen kutunun içerisine kürdan veya yaş dal at. |
16-06-2016, 11:38 | #291 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
merak etme 25 veya 27 gün içinde koza örmeye başlarlar başlarını havaya kaldırınca kutuya veya tuttuğun yere kürdan veya yaş dal at koza örecekler demektir. |
16-06-2016, 11:39 | #292 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
ılık ortamda yapsan daha iyi olur. |
16-06-2016, 11:41 | #293 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
ben sadece ipek böceği olarak biliyorum ama senin için araştıracağım işte bilgiler: Suni ipek viskos metodu ile elde edilir. Belirtilen ağaçlar önce levha haline getirilir. Sonra kurutulur ve makinelere konularak lif lif parçalanır. Selüloz lifleri sac kaplarda birkaç gün bekletildikten sonra kükürtleme makinalarında 100 kilogramına 33 kilogram karbonsülfür karıştıralarak, belirli sıcaklıkta 2½ saat bekletilir. Bu arada selüloz renklenmeye başlar istenilen beyaz renk elde edilince kükürtleme kesilir. Elde edilen madde kesilir. Sonra platin alaşımından yapılmış çok ince delikli gözlerden asitli bir banyo içine fışkırtılır. Böylece gözlerden çıkan madde iplik haline gelir ve makaralara sarılır. Asit kükürt ve serbest tuzdan temizlenen madde suni ipek olarak piyasaya sürülür. Suni ipek doğal ipek kadar dayanıklı değildir. |
16-06-2016, 11:42 | #294 | |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
Alıntı:
|
|
16-06-2016, 11:47 | #295 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
1 -bu yumurtalar bende cikti hep zemine yapismis nasil toplicam, yikanacak mi, bir sitede asitle yikayin diyor ne bu ya H2SO4 olur mu. cevap:zemine yapışmıssa ince bir kağıtla bacaklarını incitmeden özenle al 2 -Neyin icine koyacagiz. cevap: karton kutunun içine koy 3 -Bu yumurtalar, biz hicbirsey yapmazsak sicaklik uygunsa hemen cikarmi yani hemen tirtil kelebek tekrar yumurta ve ayni ortam yine ayni periyod, hep oylemi olur. cevap: genellikle öyle olur 4 -yoksa yumurtalari hemen sogutmamizmi lazim. cevap: hayır ılık ortamda tut aksi halde ölür 5 - Kac ay, nerede sakliyacagiz, unutmayin ev ortamindayiz. cevap kutuda hergün bol miktarda taze yapraklar koy senin başka birşey yapmana gerek yok. 6 - buz dolabinin sebzeligine koyarsam, bahcede dut agacinin filizlendigini gorunce birden mi cikaracagim yoksa yavas yavas isitarakmi. cevap:yavaş ısıtarak 7 -yumurtalar temmuz da veya agustosta cikarmi veya biz istedigimiz zaman. Bitki tohumu a benzetyorsunuzda, cevap:yumurtadan 25 veya 27 gün sonra |
16-06-2016, 11:49 | #296 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
bak yumurtadan çıktıktan sonra yarım mm den az ve saç kalınlığında olurlar larva olarak çıkmazlar ve oldukça küçüktürler. |
16-06-2016, 11:50 | #297 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 16-06-2016
Şehir: ankara
Mesajlar: 8
|
başlarını havaya kaldırınca kkoza örecekler ve kararınca ölmüş analımna gelir. |
17-03-2019, 08:35 | #298 |
Ağaçsever
Giriş Tarihi: 24-04-2009
Şehir: Adıyaman
Mesajlar: 32
|
Merhabalar. Yıllar sonra bir arkadaşım da öğrencileri için ipek böceği yetiştirmek istiyor. Yumurtaları nereden temin edebilir acaba? SM-G930F cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi |
05-11-2021, 13:39 | #299 |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 05-11-2021
Şehir: İstanbul
Mesajlar: 1
|
Şehirlerde sürdürülebilir ipek böceği bakımı
Herkese merhaba, İTÜ son sınıf tasarım öğrencisi olarak bitirme tezim kapsamında şehirde evlerde ipek böceği üretimine teşvik edecek bir cihaz tasarlamayı planlıyorum. Bu noktada araştırmama katkı sağlayacak fikirlerinizi merak etmekteyim. 5 dk'nızı alacak aşağıdaki anketi doldurarak bu süreçte bana çok yardımcı olabilirsiniz. Farklı önerileriniz varsa veya bu projede benimle yakından çalışmak ve yardımcı olmak isterseniz de lütfen belirtiniz. Teşekkürler şimdiden https://docs.google.com/forms/d/e/1F...rm?usp=sf_link |
26-03-2022, 22:02 | #300 | |
Yeni Üye
Giriş Tarihi: 26-03-2022
Şehir: Muğla
Mesajlar: 9
|
Alıntı:
Ne kadar güzel |
|
Konu Araçları | |
Mod Seç | |
|
|