Akşamsefası (Mirabilis jalapa)

[nicholai hel]

Burada sizlerin bu güzel paylaşımlarından habersiz, dün gittim ve eşimle kokusuna bayılıp öldüğümüz akşam sefasından bir fidan aldım peyzajcıdan. Yavaş yavaş botanik bahçe olma yolunda ilerleyen balkonumuzda çok güzel olacaktı.

Yan sürgünleri pek gelişmemiş ama ana gövde hayli uzamış, 1 metreye yakın boyda. Üzerinde kapalı çiçekleri de vardı, özenle seçtim diğerlerinin arasından. Sonra işe döndüm.
İki saat sonra iş çıkışı arabamda beni müthiş bir sürpriz bekliyordu. Hava kararmıştı ve arabanın kapısını açtığım anda yüzüme vuran o müthiş kokuyu sanırım asla unutamayacağım.

Eve yaptığım yolculuk boyunca yüzümdeki kocaman gülümsemeyi gören trafik arkadaşlarım eminim beni deli falan sanmışlardır. Aroma terapi yaptığımın farkında olmaları mümkün değildi elbet.

Gelelim merak ettiğim sorulara.
Açıkçası tek yıllık bir bitki olduğunu, ya da en azından her kış solduğunu bilmiyordum alırken. Çiçeklerini döküp solar ama gövdesi aynen kalır ve baharda yeniden canlanıp sürgünler patlatır diye tahmin ediyordum. Aldığım bitki hayli uzun ve ana gövde çapı 2 cm kadar. Antalya'nın ılıman iklimini ve kışın da sıcaklığın 10 derecenin altına pek düşmediğini düşünürsek yine de yumruya kadar solup uykuya geçecek midir dersiniz? Özellikle Antalyalı ve benzer iklimli, Akdeniz'li dostlar ne derler?

İçinde olduğu saksı boyutuna göre oldukça ufak kalan bir yetiştirme saksısı. Çok daha büyük bir saksıya alıp burada soğuklar başlayana kadar en azından biraz daha dallanmasını, baharda da yeni sürgünleriyle coşmasını, hatta ayırdığım köşeyi kaplamasını planlıyordum. Tabii bu bitkiyi begonvil gibi düşündüğümden kaynaklıydı. Eğer kışın topraküstü kısmını öldürüp uykuya geçecekse şimdi böyle bir uygulama yapmama gerek olmayacaktır, siz ne dersiniz?

İlgilenip cevap verecek dostlara şimdiden teşekkürler.
En güzel sefalar sizlerin olsun.

[gilan]

Akşam sefası tek yıllık ama bazen tek yıllık çiçeklerin 2-3 yıl hayatta kaldığı olabiliyor. O yüzden denemeye değer derim. Ama tabii ki 5-10 sene gibi bir zaman dayanmayacaktır.

Tohumdan çok kolay ürüyor. Her ihtimale karşı bitkinizden birkaç tohum alıp çimlendirmeye başlayın isterseniz.

[selis]

Orijinal Mesaj Sahibi nicholai hel

eşimle kokusuna bayılıp öldüğümüz akşam sefasından bir fidan aldım peyzajcıdan

Çok özür dileyerek sormak istiyorum. Aynı bitkiden bahsettiğinize emin misiniz?

Eğer eminseniz, sokak aralarında, neredeyse taşta bile çok kolay yetişen bu bitkinin seralarda satıldığını bilmiyordum..
Ha! ölüp bitilen bir kokusu olduğunu da yeni duydum..

Eğer halâ eminseniz ve bu bitki sizi bu kadar mutlu ettiyse, çok zor bulunan bir bitkiye sahip olduğunuzda neler hissedeceksiniz merak ediyorum

[sakdag]

Forumun geçmiş sayfalarında da tek yıllık mı yoksa çok yıllık mı olduğu konuşulmuştu.

Benim deneyimlerime göre de çok yıllık bir bitki, gelişkin bir akşam sefasının kökünde yumruya benzer ya da siyah havuç gibi bir oluşum var. Ve Edirne'deki evimizde şiddetli donlarda üst aksamın donmasına rağmen yıllar yıllar boyu aynı kökün baharda fışkırdığını söyleyebilirim.

[toprak]

Orijinal Mesaj Sahibi selis

Çok özür dileyerek sormak istiyorum. Aynı bitkiden bahsettiğinize emin misiniz?

Eğer eminseniz, sokak aralarında, neredeyse taşta bile çok kolay yetişen bu bitkinin seralarda satıldığını bilmiyordum..
Ha! ölüp bitilen bir kokusu olduğunu da yeni duydum..

Eğer halâ eminseniz ve bu bitki sizi bu kadar mutlu ettiyse, çok zor bulunan bir bitkiye sahip olduğunuzda neler hissedeceksiniz merak ediyorum

Demek ki orada başka Akşamsefaları varmış.

Siyah havuç-yerelması gibi bir kökü vardır. Bu kök Hazıran gibi zillenip çıkıyor İstanbul'da.
Beyaz, Kırmızı (ve tonları), Sarı ve bunların karışımlarını gördüm. Tohumları iri siyahtır. Kolay çimlenir. Bol su ister. Toprak derinse boyu da uzar. Kışa doğru üst gövde resmen parçalanıyor. Tavuk But kemiği gibi parçalara bölünüyor.
Benim gördüklirimde koku yoktu.
Acaba?
Bi daha bir koklayacağım?

[almira]

Bu bizim sitemizin bahçesinde olan akşam sefası. Tek kökte pembe ve sarı çiçek açıyor. Tohumlarından tohum takas etkinliğine göndereceğim. İsteyen oradan temin edebilir.

[almira]

Bu da kavuniçi rengi.

[üzüm]

Orijinal Mesaj Sahibi toprak

...
Benim gördüklirimde koku yoktu.
Acaba?
Bi daha bir koklayacağım?

Boşuna akşamsefası denmiyor.

Akşam üstü bu saatlerde koklayın. Tek tük olursa yaklaşıp koklamanız gerekiyor fakat bolca ekerseniz yanından geçerken harika kokuyu hemen alıyorsunuz.

[hira]

bugün akşam sefası tohumlarını ektim annemlerin kapısının önündeki agacın dibine, birde güzel suladım bakalım birdahaki gelişime dek yeşermiş olacaklarmı. kardeşim cok sever, onun icin oraya ektim gelip gecerken baksın diye

[YeniGine]

Sevgili hira iyi yapmışsınız ellerinize sağlık. Kolay, nazsız, uysal bir bitkidir görünüşü, renkleri ve kokusu çok güzel. İnşallah ben de ekeceğim bahçeye, tohumlarım hazır.

[hira]

sevgili YeniGine, bu dünyaya ne kadar yeşil katabilirsem o kadar mutlu oluyorum. mesela herkese çiçekleri sevdirmek için uğraşıyorum, mutlu oluyorum çünkü

[halil~58]

hira benim balkondada var ama cıkamazsınkii ))

[jojoba]

merhaba arkadaşlar, elimde karışık renkli akşam sefası tohumları var ekmek için çok mu geç bir tarih? eksem çimlenip çiçeklenirlermi?

[h_dogan]

Renk konusunda çok cömert bir çiçek.

[_Cihan]

Akşam sefasının bir yıllık bir bitki olduğu söylenir ama benim dışarıda gözlemlediğime göre dalları çok kalınlaşabiliyor. Buradaki birçok kişi köklerinin de odunumsu bir yapı aldığını söylüyor. Hatta sitede bir forumdaki arkadaşımız sumo yöntemi ile bonsai haline getirdiğini ve resimlerini eklemiş ilk defa böylesini gördüm. Bitki 5 yaşındaymış.

[_Cihan]

Bende sokaktan topladığım beyaz, sarı, kırmızısından ektim. Ektiğim tohumlar firesiz hepsi filizlendi.

[hira]

bunlarda benim yoluk bahçemin yoluk akşam sefaları

hani az bi toprak bulunca coşardı ya bu? anca bu kadar oldular neyse bunada şükür.. seneye daha güzel olacak.

kocaman kovalara ekeceğim inşaallah..

[Bilge Kerem]

Orijinal Mesaj Sahibi sebnemm

Selam,
maalesef olmadi arkadaslar.Yani ektigim Aksam sefasi tohumlari tutmadi vede topragin üstü kahverengi-sari noktalarla doldu,böyle minik mantar gibi. Ben nerde yanlis yaptim acaba?

ben tohumları aldım troprağın içine koydum 2 haftada bir çok az suluyorum kışın (çinlenmemiş o yüzden) ,lkbaharda tohumları çıkıyor

[jasminne]

Merhaba akşam sefasını 10 kiloluk bir saksıya kaç tohum dikmeliyim sizce

[hira]

Orijinal Mesaj Sahibi jasminne

Merhaba akşam sefasını 10 kiloluk bir saksıya kaç tohum dikmeliyim sizce

En fazla 3-4 adet bence. ayrıca erken sayılmaz mı?

[ankfantoma]

Merhaba, biraz bilgi istiyorum mümkünse..
Akşam sefası tohumlarını direk toprağa diksek yeterli olur mu?Şaşırtmaya gerek var mı acaba..Bu konuda bilgi verirseniz çok memnun olurum..
Bir de elinde fazla akşam sefası tohumu olan arkadaşlar gönderirler mi acaba,çünkü hiç bir seracıda akşam sefası tohumu bulamadım,satmıyorlar..Hele bir seracı "- Abi ne yapacaksın onu DEMODE oldu,modası geçti onun" demez mi..PES ARTIK.Çiçeğin modası geçer mi ya..Bu bir zevkdir.Gönül işidir bana göre.
Sorularıma cevap verirseniz sevinirim...Saygılarımla..

[hira]

Orijinal Mesaj Sahibi ankfantoma

Merhaba,
biraz bilgi
istiyorum mümkünse..
Akşam sefası tohumlarını direk toprağa diksek yeterli olur
mu?Şaşırtmaya gerek var mı acaba..Bu konuda bilgi verirseniz çok memnun
olurum..
Bir de elinde fazla akşam sefası tohumu olan arkadaşlar gönderirler mi
acaba,çünkü hiç bir seracıda akşam sefası tohumu
bulamadım,satmıyorlar..Hele bir seracı "- Abi ne yapacaksın onu DEMODE
oldu,modası geçti onun" demez mi..PES ARTIK.Çiçeğin modası geçer mi
ya..Bu bir zevkdir.Gönül işidir bana göre.
Sorularıma cevap verirseniz sevinirim...Saygılarımla..

Seralarda tohum satıldığına hiç şahit olmadım. Akşam sefasını dilerseniz
pet pardaklara ekip biraz büyüdüklerine bardağı keserek çıkarıp başka
bir yere alabilirsiniz. Doğrudan yetişeceği yere de ekim yapabilirsiniz.
Sokakta gezinirken etrafınıza bi göz atarsanız her tarafta akşam sefası
ve üzerinde bir sürü tohum görebilirsiniz. Sorunsuz çimlendirip,
kolayca yetiştirebilirsiniz. olmadı a101, bim ve diaSa'ların spot ürün
katalogunu takip ederseniz şu aralar çeşit çeşit tohum geliyor hemde
1.25 krş gibi cüzzi bir rakamla. Olmadı adresinizi özelden yazın, ben yollarım.

[seloş]

Ağrı'da hiç akşamsefası görmedim. Geçen yıl tatile gittiğimizde muhtelif yerlerde muhtelif renkler gördüm, adeta görmemiş gibi her renkten tohum topladım. Bu yıl birazını mart, birazını nisan, az bir kısmını da mayıs ayında ektim. (İklim olarak burada yaz geç başladığı ve kar yerden nisan başında kalktığı için) Apartmanın bahçesine, balkondaki saksıma ve okulun bahçe kısmına ektim. Nisan ayında saksıya ektiğimin yeşerdiğini farkettim(4-5cm.) Hemen apartmanın bahçesindekine baktım, yeşermişti ama 2-3cm. İl içi tayinim çıktığı için bundan önceki okulumdakine bakamadım. İlginç olan şu ki, 1 ay önce ektik lerimin boyu saksıdakinden kısa ama hepsi yeşermiş. Saksıdakilerden ise sadece biri yeşermiş. Ayrıca hangisi hangi renk bilmiyorum. Yeşerirse, nasipse göreceğiz artık.

[seloş]

Saksıdaki akşam sefasından ümidi kestiğim için 6 tane arpacık soğan ekmiştim. Onlarda yeşerdi. çevrede soğanlar, ortada akşam sefası bakalım ne olacak?

[seloş]

Orijinal Mesaj Sahibi ankfantoma

"- Abi ne yapacaksın onu DEMODE oldu,modası geçti onun" demez mi..PES ARTIK.Çiçeğin modası geçer mi ya..

O çiçekçinin modası geçmiş olmasın?

[seloş]

Apartmanın bahçesindeki akşam sefası sizlere ömür. Ne yaptılar kim bilir? Saksıdaki fena değil.

[hira]

Akşam sefalarım açmaya başladı. Geç kaldık ama olsun, ya hiç açmasalardı?

[duyguhan]

Orijinal Mesaj Sahibi VforVENDETTA

Aslında toprağa bağlı olarak da renk değiştiren çiçekler ****** var, sanırım bu bilgiye sahipsiniz ve bundan dolayı bu kanıya vardınız... Örneğin, ortancalar; bu çiçeklerin rengi tamamen topraktaki ph değerine yani asit oranına göre değişir. Bu açıdan bakınca ortancalar da tıpkı akşam sefaları gibi sürprizlerle karşılaşmamıza sebep olan çiçeklerdendir. Satın aldığımız ortancaları renklerine ve çiçeklerinin boyuna bakıp almak, bence aldanmaktan başka birşey değildir. Çünkü bir sene sonra, sizin kocaman mor çiçeklerine bakarak aldığınız ortancanızın, küçücük pembe çiçeklere dönüştüğünü görme ihtimaliniz yüksektir. Topraktaki kireç oranı arttıkça ortancaların rengi pembe beyaz; asit oranı arttıkça da mavi mor olur. Bunun dışında istenirse beyaz renkli ortancanın toprağına demir sülfat, paslı demir suyu ya da renklendirici çivit karıştırılarak, mavi ortanca elde edilebilir. Unutmadan ekleyeyim; funda toprağı, ince dere kumu ve çürümüş yapraktan oluşan bir toprak karışımı, ortancaların en sevdiği karışımdır.

Sonuç itibariyle, akşam sefalarının biyolojik bir takım özelliklerden dolayı rengi umulan gibi olmazken, ortanca, karanfil gibi bazı çiçeklerin renkleri ise toprağın özelliğine göre değişim göstermektedir.

Kesinlikle dogru bence bazı bitkilerin topraga göre renk değiştirdiklerini biliyorum. Zaten ph ile oynarsanız çok şaşırabilirsiniz.

[duyguhan]

Yine de bu yıl ekdigim akşam sefalarınin bazıları çiçeklenmedi. Seneye yeni tohumlarla tekrar deneyeceğim. Bu arada bazı bitkilere de gündüz sefası deniliyor. O da bu tür mü yoksa başka bitkiye verilen ad mı acaba?

[hira]

Rengarenk dökülen tohumlardan ilkbaharda çimlenirler umarım