Bağcılıkta yapraktan gübreleme

[Mine Pakkaner]

YAPRAKTAN GÜBRELEME

Bitki besin maddelerinin solüsyon şeklinde yapraklara püskürtülerek verilmesine yapraktan gübreleme denir. Bu şekilde bir besleme, temel gübreleme olmayıp kalıcı bir çözüm değildir. Yıl içerisinde görülen besin maddesi noksanlıklarının geçici olarak giderilmesi amacıyla yapılan bir gübreleme şeklidir.

Yaprak Örneği Ne Zaman ve Nasıl Alınır?

Yaprak analizi için yaprak örneği alımı çiçeklenme ve ben düşme dönemlerinde yapılmalıdır. Alınacak yapraklar sürgünlerdeki ilk salkımın karşısında bulunan yapraklar olmalıdır ve saplarıyla birlikte alınmalıdır.

Analiz İçin Alınacak Yaprak

Öncelikle alınacak yaprak örnekleri için bağcılık yapılan arazi içerisinde zig-zaglar çizerek veya köşegenler boyunca yürüyerek rastgele omcalar belirlenir. Omcanın 4 yönünden 1’er tane olmak üzere omca başına 4 yaprak alınır.

Yaprak Örneği Alınması

Bu şekilde 25 omcadan toplam 100 adet yaprak örneği alınarak, delikli naylon torbalara konulur. İki adet etiket hazırlanır ve üzerlerine kurşun kalemle üreticinin adı soyadı, örnek alınan yerin mevkii, örneğin alınma tarihi yazılır.

Etiket Hazırlanması

Etiketlerden biri torbanın içine yerleştirilir, diğeri torbanın ağzına bağlanır. Alınan örnekler mümkün olan en kısa zamanda laboratuvara ulaştırılmalı; örneğin alındığı gün getirilemeyecekse alınan yaprak örnekleri buzdolabının sebzelik kısmında kısa bir süre için muhafaza edilmeli ve ertesi gün laboratuvara teslim edilmelidir.

Yaprak Örneği Alınırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Örneklerin alındığı asmaların çeşidi ve anacı aynı olmalı, (Sultani Çekirdeksiz, Alphonse L. C. Sauvignon v.b.) farklı çeşit ve anaçların örnekleri birbiri ile karıştırılmamalı ayrı örnek kabul edilmelidir.
• Örnek alınan asmaların yaşı aynı olmalı, birbirine yakın olanlar birleştirilmeli (8-10 yaş, 13-14 yaş gibi ), çok farklı yaşlardaki asmalardan alınan yaprak örnekleri ayrı örnek olarak kabul edilmelidir (5 ile 25 yaş gibi).
• Bağdan alınan bir adet yaprak örneğinin (100 yaprak) temsil ettiği alan 20 dekardan fazla olmamalı, fazla olduğunda birden fazla ayrı ayrı örnek alınmalıdır.
• Toprak yapısı itibarıyla bağın bulunduğu arazinin bir bölümü arazinin genelinden farklılık gösteriyorsa ayrı parsel gibi kabul edilmeli ve ayrı ayrı örnekleme yapılmalıdır.
• Yapraklar mümkünse sabahın erken saatlerinde alınmalı ve yaprak örnekleri alındığı zaman ıslak olmamalıdır.
• Hastalık ve zararlı belirtisi olan, yanmış, kurumuş, kıvrılmış ya da herhangi bir böcek tarafından yenmiş ve yırtılmış olan yapraklar örnek olarak kullanılmamalıdır.

Yapraktan Gübrelemeyi Gerektiren Sebepler Nelerdir?

• Topraktan gübre uygulamaları tamamlandıktan sonra değişik faktörlerin etkisi ile oluşan besin elementlerinin noksanlıklarını gidermek amacıyla,
• Sulama döneminin sona ermesi ve yeterince yağmur yağmaması gibi sebeplerle topraktan gübre uygulama imkânı bulunmadığı durumlarda,
• Topraktan uygulanması durumunda verilen elementin alınmasını engelleyen faktörler bulunduğunda,
• Kısa sürede beklenen etkiyi görmek ve element noksanlıklarının giderilmesini sağlamak amacı ile yapraktan gübrelemeye gereksinim duyulmaktadır.

Yaprak gübrelerinde uygulama dozu etkili madde bazında mikro elementlerde %0,1’i, makro elementlerde ise %1’i geçmemelidir. Uygulama doz ve zamanları bitkinin gelişme dönemine, bitkinin yaprağındaki kütikula tabakası kalınlığına göre değişmektedir.

Yaprak Gübresi Uygularken Nelere Dikkat Edilmelidir?

• Yaprak gübreleri bitkide noksan olan elementler ile birlikte ilgili elementlerin fonksiyonuna yardım eden besin maddelerini içermelidir.
• Ambalajında belirtilen dozda kullanılmalıdır.
• Yapraktan gübreleme sabahın erken saatlerinde veya akşam üzeri (gece) yapılmalıdır. Gübre solüsyonu çok ince zerrecikler halinde ve yaprak yüzeyine püskürtülmelidir.
• Uygulanan yaprak gübrelerinin yaprakların hem alt, hem de üst yüzeylerine teması sağlanmalıdır.
• Püskürtülen solüsyonun yaprak yüzeyinden akıp gitmemesi, sabit kalması için yayıcı yapıştırıcı kullanılmalıdır.
• Kalsiyum içeren yaprak gübreleri sülfatlı ve fosforlu gübrelerle birlikte karıştırılarak uygulanmamalıdır.
• Yaprak gübreleri zirai ilaçlar veya farklı amaçlı sıvılarla karıştırılmadan kullanılmalı, kullanmak gerekirse herhangi bir fitotoksiteye yol açmamak için ön karışım yapılarak deneme yapılmalıdır.
• 15-20 günlük aralıklarla iki üç kez uygulama tekrarlanmalıdır.
• Yaprak gübreleri hazırlandıktan sonra solüsyonun pH’ı 7’ nin üzerinde olmamalı, yüksekse pH düşürücü kullanılmalıdır.

Gübre gereğinden az veya fazla kullanıldığında, verim ve kalite yetersiz olmaktadır. Dengeli ve zamanında gübreleme yapmanın en doğru yolu toprak ve yaprak analizinden geçmektedir. Bilinçli gübreleme için mutlaka yetkili laboratuvarlarda toprak ve yaprak analizi yaptırılması tavsiye edilmektedir.

Yazar :
Özen MERKEN
Sacit İNAN

KAYNAK APELASYON