Atık Mantar Kompostu Kullanımı

[Murat Uysal]

Sevgili Arkadaşlar. Bir çok organik gübrenin ve yetiştirme ortamının pahalı oluşu beni bu başlığı açmaya teşvik etti.

Dün akşam Mine Pakkaner ve Meyveli Tepe ile yaptığımız görüşme sonucu bir araştırma yapmak ve yapmış olduğum bu araştırmayı siz sevgili doğa dostu kardeşlerimle paylaşmak istedim.

Bizlerin bilmeyip de sizin bildiğiniz mutlaka bir çok katkı olacaktır. Şimdiden yaptığınız katkılar için teşekkür ederim.

[Murat Uysal]

Makale 1: (1. Kısım)

Mantar Kompostu Kullanımının Örtüaltı Domates
Yetiştiriciliğinde Bitkinin Potasyum ile Beslenmesi ve
Verim Üzerine Etkisi

GİRİŞ

Ülkemizdeki hızlı nüfus artışı karşısında tarım alanlarının da aynı oranda artırılması mümkün olmadığından, elimizdeki sınırlı arazilerden daha fazla ürün ve gelir elde etmek amacıyla bir takım kültürel önlemlerin alınması kaçınılmazdır. Tarımsal üretimde birim alanda verimi artırmak için alınması gereken en önemli kültürel önlemlerin başında gübre kullanımı gelmektedir.

Gübre olarak kullanılan materyaller kimyasal ve organik olmak üzere iki guruba ayrılmaktadır. Ülkemizde üreticilerin kullanmakta olduğu çeşitli kimyasal gübreler mevcuttur. Fakat organik gübre olarak kullanılan hemen hemen tek materyal çiftlik gübresidir. Çiftlik gübresi de yeterli miktarda
olgunlukta ve uygun periyotta uygulanamadığı gibi oldukça pahalı olması nedeniyle de yetiştiriciyi başka arayışlara yöneltmektedir. Bu durumda çiftlik gübresinin yerini tutabilecek organik atıkların kompostlaştırılarak tarım topraklarına kazandırılması sağlanmalıdır.

....................Söz konusu tesislerde mantar kompostu, parçalanmış samana genellikle tavuk ve at gübresi, su, jips ve gerekli gübreler ilave edilerek kompostlaştırılmasıyla elde edilmektedir. Söz konusu materyale misel aşılandıktan sonra üzerine genellikle belirli ölçüde kireçlenmiş peat tabakası serilerek üretim yapılmaktadır. Mantar yetiştiriciliğinde üretim sonrası mantar kompostu atığı açığa çıkmaktadır.
Bu materyalin yani Mantarkompostunun yüksek organik madde kapsamı ve zengin mineral bileşimi nedeniyle toprak fiziksel özelliklerinin gelişimine ve bitki beslenmesine önemli katkılar sağlayabilecek nitelikte olduğu da yapılan çalışmalarla tespit edilmiştir

Bu çalışmada, bitki besin elementlerince oldukça zengin mantar kompostunun tarımda kullanılabilirliğini araştırmak amacıyla örtüaltı domates yetiştiriciliğinde bitkinin potasyum ile beslenmesi ve verim
üzerine etkileri araştırılmıştır.

MATERYAL ve YÖNTEM

....... üretim tesisinin üretim sonrası oluşturduğu mantar kompostu materyal olarak kullanılmıştır. Söz konusu mantar kompostu farklı dozlarda (0-2-4-6-8-10ton/da) 2003-2005 yılları tek ürün domates yetiştirme döneminde tesadüf blokları deneme desenine göre dört tekerrürlü olarak parsellere uygulanmıştır. Denemenin başlangıcında ve sonunda toprak örnekleri, deneme süresince yaprak ve meyve örnekleri alınarak, Batem (Batı Akdeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitüsü Müdürlüğü) Bitki Besleme laboratuarında fiziksel ve kimyasal analizler yapılmıştır.

Deneme süresince hasat edilen meyvelerin verimleri alınarak, meyve büyüklükleri en, boy (mm) olarak ölçülmüştür. Meyve örneklerinden elde edilen meyve suyunda ise titre edilebilir asitlik (% ) ve suda çözünebilir kuru madde (%) analizleri yapılmıştır. Denemede elde edilen verilere varyans analizi uygulanmış ve uygulamalar arası farklılık Duncan testi ile belirlenmiştir.

[Murat Uysal]

Makale 1: (1. Kısım)

BULGULAR ve TARTIŞMA

Araştırmada materyal olarak kullanılacak mantar kompostuna ait analiz sonuçları Çizelge 1’de verilmiştir. Analiz sonuçlarından da anlaşılacağı gibi organik madde ve besin elementlerince oldukça zengin mantar kompostunun tuz değeri yüksektir.

Fakat söz konusu materyal direk yetiştirme ortamı değil de toprak ile karıştırılarak, organik gübre kapsamında kullanıldığından yetiştiricilik açısından problem oluşturmamıştır.
Topçuoğlu ve ark, (2004) tarımsal kullanım yönünden pH ‘sı uygun aralıkta görülen Korkuteli yöresi mantar kompostlarında mineral maddelerin bitkisel gelişimi olumsuz etkileyecek düzeyde olmadığı, yüksek tuzluluğun uygun bir işleme ile tolere edilebilecek
düzeye getirilebileceğini belirtmişlerdir.

202144

[

[Murat Uysal]

.................................................. ...........
.................................................. ...........


SONUÇ ve ÖNERİLER

Mantar kompostu, yüksek organik madde kapsamı ve başta potasyum olmak üzere zengin mineral bileşimi nedeniyle toprağın fiziksel kimyasal özelliklerini olumlu yönde etkilemiş ve bitki beslenmesine önemli katkılar sağlamıştır.

[nalan dayıoğlu]

Arkadaşların dikkatine
İzmir Menderes de bulunan mantar fabrikamızın atık kompostlarını almak isteyen, yakın çevrede bulunan arkadaşlar ücretsiz alabilirler.

[bakierman]

Genelde mantar kompostu at gübresinden oldugundan eskisi bile cok degerli gübredir zaten

[Wallnut]

Selamlar.
Geçen sene komşumuz bahçesine mantar kompostu atarak belledi.Mısır,fasulye ve bazı sebzeler ekti.Mısırlar yetiştiğinde görmeliydiniz.Her fidanda 2 -3 koçan vardı ve 4-5 metreye yakın boy yapmışlardı.Biberler ve patlıcanlar da şahane oldular.Şimdilerde artıkları almak için sıraya girdiler görenler.

[Murat Uysal]

Arkadaşlar Karabükte bulunuyorum. Yakın çevremde ve yakın çevre illerde bulunan mantar tesisi var mı bildiğiniz. Atıkları alacam..
para bile veririrm

[Murat Uysal]

Bu çalışmanın amacı yanmış çiftlik gübresinin çok pahalı olmasından dolayı çilek yetiştiriciliğinde mantar kompostu atığının çiftlik gübresine alternatif olarak kullanılıp kullanılamayacağını araştırmaktır. Deneme Douglas çilek çeşidiyle, yaz dikim sisteminde frigo bitkiler ile kurulmuş ve hem mantar kompostu atığı (test materyali) hem de yanmış çiftlik gübresi (kontrol) kullanılmıştır. Mantar kompost atığı ve yanmış çiftlik gübresi hektara 10, 20 ve 40 ton dozlarında kullanılmıştır. Deneme 3 yinelemeli Tesadüf Bloklarına göre yapılmıştır. Yetiştirme periyodu boyunca erkencilik, bitki başına verim ve meyve kaliteleri incelenmiştir. İki yıllık denemenin sonuçlarına göre çilek yetiştiriciliğinde mantar kompostu atığının yanmış çiftlik gübresine alternatif olarak kullanılabileceği saptanmıştır.


Kaynak: zms Meyveler Sitesine Hosgeldiniz (http://www.uzumsu.com)

[Murat Uysal]

Hastalık ve zararlılarla bulaşmış olmaları yanında yüksek pH ( 7’ den büyük) değeri
ve aşırı tuzluluk sık rastlanan sorunlardır. Kullanılmış mantar kompostunda K ve P fazlalılığı
sık görülür. Kompostların 9-12 ay sonrasında kullanımı iyi sonuçlar verir. Ayrıca pH
değerini düşürmek için S (kükürt) katılması tavsiye edilir.


Kaynak: http://hbogm.meb.gov.tr/modulerprogramlar/kursprogramlari/bahcecilik/moduller/topraksiz_tarima_hazirlik.pdf

[burakadgzl]

Arkadaşlar merhaba;

Bursa bölgesinde yeralan tesisimizin atık kompostlarını isteyen arkadaşlara ücretsiz verebiliriz.

İlgili arkadaşlar mail atabilirler.

burakadgzl@gmail.com

[Murat Uysal]

Yaa bana yollasanız ne iyi olur.. 20 m3 400 tl verdim ben burda..

[burakadgzl]

Murat bey merhaba;

Bahsettiğim kompost istidirye mantarı kompostu doğrumudur.

[burakadgzl]

Kayın Mantarı Hasad sonrasi Torbalarin Organik Degerlendirmesi - YouTube (http://www.youtube.com/watch?v=_5dtALigTS0)

incelemenizde fayda var.

[mete49]

mantar kompost atığı içeriğinde toprağın PH ını yükselten maddeler bulunmaktadır. kompost atığının PH ını düşürmenin yollar varmıdır. birde nematot bakımından bulaşıksa yarardan çok zarar görebiliriz. PH ı 7 nin üzerinde olan topraklarda nasıl bir kullanım önerirsiniz.

[Murat Uysal]

Sayın mete49. Mantar kompostunu 1 sene yağmurun altında beklettikten sonra TÜBİTAK projesi hazırladık. Ankara'da sunum yaptık. Mantar kompostu azot açısından beslenirse şayet çok güzel bir organik madde. ****** sterilize edilmesi gerekiyor. İçerisinde kırmızı örümcek vs. gibi haşaratlar ile hastalık yapıcı etmenlerin olması mümkün.

Şu an iki sene oldu malzeme geleli. Tamamen olgunlaştı. Ph değeri 6,3. mis gibi humus kokusu var. Bu sene sebze yatağı uygulamasında ana malzeme olarak kullanmayı düşünüyoruz. Yaptığım çalışmları bu sezon resimleyerek paylaşırım..

[birnefestoprak]

Ticari uretim olan mantar kompostlarini kullanmadan once, icinde herbisit kalintisi olmadigina emin olunmasinda yarar var. Bazi ureticiler, urunlerinin ardisik kullanimini engellemek icin, kompost tamamlandiktan sonra paketleme asamasinda kompostu herbisitle "sterilize" ediyorlar.

[Murat Uysal]

organik üretim yapan bir mantar firmasının kompostunu kullanıyorum...

[Aspire07]

organik üretim yapan bir mantar firmasının kompostunu kullanıyorum...

Murat bey bahsettiğiniz atık kompostlar istiridye mantarı kompostu ise organiktirler ama kültür mantarı kompostu ise kesinlikle organik olmayacağı kanaatindeyim. Çünkü kültür mantarı üretiminde özellikle üretim periyodunda bir çok ilaç kulllanılıyor ama istiridye mantarı üretiminde kullananda ver kullanmayanda bilginize

[mimoza3]

forumda konu hakkinda tum yazılanları okudum, ama net bir sonuca varamadim.
Zeytin agaclarimin bulundugu bahcemin yıllardır sadece kimyasal gubre ile beslenmesi (?!) sonucu topragin organik madde oranını arttırmak icin mantar kompost atıgı alıp bunu bir sene bekletip topraga atayim mi? Yoksa hic girme bu atık isine mi dersiniz ?

[Khan]

Yanmış hayvan gübresi ararken, seralarda kullandıkları "mantar atığı-torf" adıyla içinde hayvan gübreleri de bulunan daha uygun fiyatlı ürün önerildi. Genel toprak ıslahında veya fidan toprağında tercih edilmeli mi, dönüme veya fidana ne kadar kullanılmalı?

[sabriunal57]

Merhaba Murat bey.Biz kastamonudayiz.üniversitede istiridye mantari ar-ge calismalarindan arta kalan kompost artiklarını alabilirmisiniz acaba.selamlar.

[KeMaLHaN]

Hertürlü Kompost alınır ( bitkisel , hayvansal , evsel ) Balıkesir çevresi mümkünse
Özel mesaj atabilir **** mail atabilirsiniz.
kemalplus@hotmail.com

[Rasimunal]

Karabük ve çevresine üretim öncesi ve sonrası kompost satabilirim rrasimunall@gmail.com ulasabirisiniz.

[erfeser]

...

[kuzey5555]

3 tane 100 metrekarelik mantarhane kurucaz yakında. yanına 300-500 tavukluk bir kümes yapmayı planlıyorum. atık kompostları bir süre bekletip dönem dönem kümes önüne ufalanmış şekilde sersem tavuklar bundan faydalabilir mi? toprağa serdiğinizde içerisinde böcek solucan gibi canlılar oluyor mu? mantar sporlarını tavuklar yer mi? ve en önemli soru kompost atığının üzerinde gezen avuklarda mantar hastalığı gibi hastalıklar olabilir mi? sonuçta mantar protein oranı yüksek bir besin. burdaki amaç tavuk yemi maliyetinden tamamen kurtulmak değil tabii ki, bir nebze olsa düşürse yeterli olacaktır. tahimi değil de bilgisi olan arkadaşlar cevaplarsa sevinirim. ve profesyonel yumurtacılar gibi 500 tavuktan günde 400 yumurta beklemiyoruz zaten. 100 tane yumurta alsak bile yeterlidir bizim için.

[Doku_Kültürcü]

3 tane 100 metrekarelik mantarhane kurucaz yakında. yanına 300-500 tavukluk bir kümes yapmayı planlıyorum. atık kompostları bir süre bekletip dönem dönem kümes önüne ufalanmış şekilde sersem tavuklar bundan faydalabilir mi? toprağa serdiğinizde içerisinde böcek solucan gibi canlılar oluyor mu? mantar sporlarını tavuklar yer mi? ve en önemli soru kompost atığının üzerinde gezen avuklarda mantar hastalığı gibi hastalıklar olabilir mi? sonuçta mantar protein oranı yüksek bir besin. burdaki amaç tavuk yemi maliyetinden tamamen kurtulmak değil tabii ki, bir nebze olsa düşürse yeterli olacaktır. tahimi değil de bilgisi olan arkadaşlar cevaplarsa sevinirim. ve profesyonel yumurtacılar gibi 500 tavuktan günde 400 yumurta beklemiyoruz zaten. 100 tane yumurta alsak bile yeterlidir bizim için.
Mantar kompostu, en az 1ton buğday samanı + melas + tavuk gübresi karışımının kızışması (bakteri ve küf lerin enzim faaliyeti neticesinde) neticesinde sıcaklık 70-80°C ye çıkar. Bu sıcaklıkta solucan ya da böcek yaşamaz. Kompost fermantasyon işleminin sonunda ise 60-65°C sıcaklıkta kompost pastörize edilir. Bunun sonunda oluşan kompost, mikrobiyolojik olarak mantarın kullanabileceği nitelikte olur. Tavuklar, kompost üzerinde kalan mantar misellerini yemezler (mantar sporları ise çok küçüktür ve ancak mikroskopta gözlenebilirler ve dolayısı ile tavukların sporları tüketmesi de söz konusu değildir).

[kuzey5555]

Mantar kompostu, en az 1ton buğday samanı + melas + tavuk gübresi karışımının kızışması (bakteri ve küf lerin enzim faaliyeti neticesinde) neticesinde sıcaklık 70-80°C ye çıkar. Bu sıcaklıkta solucan ya da böcek yaşamaz. Kompost fermantasyon işleminin sonunda ise 60-65°C sıcaklıkta kompost pastörize edilir. Bunun sonunda oluşan kompost, mikrobiyolojik olarak mantarın kullanabileceği nitelikte olur. Tavuklar, kompost üzerinde kalan mantar misellerini yemezler (mantar sporları ise çok küçüktür ve ancak mikroskopta gözlenebilirler ve dolayısı ile tavukların sporları tüketmesi de söz konusu değildir).

Yazdığımı tam olarak okumadınız galiba. ben mantar üretimindeki bir süreçten ya da oluşabilecek sıkıntıdan bahsetmedim. mantar toplandıktan sonra kalacak atık kompostu toprağa serersek oluşabilicek durumları sordum. tavuklar köy hayatında normal toprakta bile kendilerine yetecek besini bi şekilde buluyor. ben kompost atığını seresem böcek solucan gibi oluşumlar daha hızlanmaz mı? sopr olarak tabir ettiğim de mantar üretiminden sonra kompost bembeyaz sarılı halde oluyor bu beyazlıkta sonuçta bir besin maddesi ve tavuklar hemen hemen her besini tüketen canlılar. bir faydası olur mu acaba bunları merak ettim. yinede cevap için teşekkürler..

[Erdem 01]

Şöyle yapabilirsiniz. Toprakta bitki yetiştirerek yemlemeden gezer tavuk yaparak yararlanırsınız. Bahçenin üzerine toprakları serin. Üzerine çeşitli tohumlar çim, yonca, mercimek, buğday gibi serpin. 20-30 cm büyüyünce tavukları yerleştirin. Bitkisi azalan yerlerde Emniyet Alan Perdesi yerleştirip bitki gelişen yerleri kapatın. Uğraşırsanız ucuz ince inşaat Naylonu üzerine kare çerçeve yapıp ince toprak serin. Üzerine tohumları atın. Çimlenen kareleri bitkisiz alanlara naylonu ile götürüp naylonu çekerek yerleştirin. Halı saha yapar gibi. Ayrıca yumrulu soğanlı bitkiler yumuşak toprağı çok sever. Tatlı patates, patates, soğan sarımsak soğanlı çiçekleri deneyebilirsiniz.

[evandevan5]

mantar miseli aldım ama hic çıkma eğilim göstermedi yaklışık 5 litre naylon torbada.