PDA

View Full Version : ağaçların yaşı nasıl hesaplanır




malina
13-06-2006, 18:05
selam..ben de bir kaç aydır sitenize üyeyim ama foruma nasıl katılacağım hakkında bi bilgim yok malesef. ziraat mühendisiyim. belediyede çalışıyorum. ****** tecrübem çok fazla olmadığından çoğu zaman yardıma ihtiyacım oluyor ama neyi nerde arayacağımı bilemiyorum.

birkaç gün önce doğadaki ağaçların yaşını nasıl hesaplayabileceğimizi sordum ama cevap veren olmadı. kambiyumuna bakıyoruz da ağacı kesmemiz gerekmiyo di mi:rolleyes: :rolleyes:

herkese çok teşekkür ediyorum. çalışmalarınız çok güzel. tebrik ediyorum.

Arkadaş gidip konuyla ilgisiz bir yerde sormuş, buraya taşıdım :)




Selahattin Yılmaz
14-06-2006, 07:59
AĞAÇLARIN YAŞI NASIL BELİRLENİR?


Kesilmiş bir ağaç gövdesi üzerindeki halkaları çoğumuz biliyoruz. Bir ağacın yaşını belirlemek için öncelikle bu halkalardan yararlanırız. Aslında bu halkalar ağacın yaşı yanında daha birçok önemli bilgi barındırır.

Ağaç halkalarının varlığı mevsimlerle yakından ilişkilidir. Mevsimsel farklılıkların bulunduğu kuzey yarıkürede büyüme sürekli olmayıp, ilkbaharla birlikte hızlanır, yazın azalır. İşte bu büyüme hızı farklılğından dolayı ilkbaharda oluşan odun dokuları açık renkli, yazın oluşan odun dokuları ise koyu renkli halkalar şeklinde görülür. Bu durumda bir açık ve bir koyu renkli halka bir yıllık bir büyümeye karşılık gelir. Yıllık halkalar diye bilinen bu halkaların sayısı ağacın yaşını vermektedir.

http://www.ogm.gov.tr/bilgi/yashalka.gif

Yıllık halkaların bize sunduğu bilgiler ağacın yaşı ile sınırlı değildir. Bu halkalar yardımıyla;


* Arkeolojik kalıntıların tarihlenmesi
* Geçmişte oluşan erozyon ve çökelim hızının belirlenmesi
* Radyoaktif karbon yoluyla saptanan yaşların doğrulanması
* Önemli orman zararlarının veya yangınların gerçekleştiği tarihlerin anlaşılması
* Geçmişte yaşanan iklim değişikliklerinin ortaya konması mümkün olur...


Çok genel olarak yıllık büyüme halkalarının yardımıyla geçmişte yaşanmış tüm bu olayları belirlemeye çalışan bilim dalına Dendrokronoloji denmektedir.
Yaşayan dikili haldeki bir ağacın yaşı Artım Burgusu denilen bir alet yardımıyla bulunur. Ormancılık çalışmalarındaki mühendislik esasları çerçevesinde yapılan ölçüm işlemlerinde bu alet çok işimize yaramaktadır. Bu artım burgusu; yaşı ölçülecek ağacın gövdesinin yerden 1.30 m yüksekliğindeki bölgesinde, ağacın gövdesine çevirmek suretiyle sokulur. Daha sonra halka kaşığı yardımı ile ağaca zarar vermeden bir yaş halkası çubuğu dışarıya çıkarılır. Ve bu çubuk üzerinden ağacın yıllık halkaları kolayca sayılır. Tabi bu işlemin daha birçok teknik ayrıntıları bulunmakta olup, burada kısaca anlatmaya çalıştık... Alt ta bir artım burgusu bölümleri ile birlikte gösterilmiştir.

http://www.ogm.gov.tr/bilgi/artimburgu.gif

Bazı ağaç türlerinin çok uzun yıllar yaşayabildiğini biliyor musunuz? Dünyanın saptanmış en yaşlı ağacı Sierra-Nevada'nın (Kaliforniya-ABD) kuzeybatı yamaçlarında denizden 3275 m. yüksekte yetişmiş bir çam ağacıdır. (Pinus longaeva) 1963-1964 yıllarında yapılan tespitlerle bu ağacın yaklaşık 4900 yıllık olduğu anlaşılmıştı. Bu ağaç günümüzde ne yazık ki yaşamıyor, insanoğlu'nun acımasız testeresinden kurtulmayı başaramadı...

Kaynak: OGM (http://www.ogm.gov.tr/bilgi/agac_02.htm)

malina
14-06-2006, 09:20
Her ağaç türünde farklı bir kalınlaşma vardır ama bir türle ilgili bir genelleme yapılabilir mi?

Mesela; çınar ağacının yerden 1.30 m. yükseklikten genişliği x.xx m ise, yaşı yaklaşık olarak xx yıldır gibi...

Selahattin Yılmaz
14-06-2006, 11:07
Aslında kanımca bir bitki hakkında uzmanlaşmış bir kişi uzamanlaştığı iklim ve toprak şartlarında yetişen bitkilerin yaşını tahmin etme yetisine sahiptir diye düşünüyorum. Yine aynı bitkinin çok farklı yörelerde yetiştiğini bilen ve dikkatli gözlemlemiş birisi de yaş tahmininde bulunabilir ancak tahmin gerçeği veremez. Gerçek ise daha net sonuçlarla ortaya çıkar. Elbette tahmini yaş istiyorsanız bunu yapabilecek iyi gözlemciler bulabilirsiniz, gerçek yaş için ise bitkiyle görüşmelisiniz.

malina
14-06-2006, 14:07
tahmini yaş istiyorsanız bunu yapabilecek iyi gözlemciler bulabilirsiniz, gerçek yaş için ise bitkiyle görüşmelisiniz

Dişi ağaçsa, bundan da şüpheliyim :)

gundolay
20-06-2006, 17:36
teşekkürler malina.

gundolay
20-06-2006, 17:48
çok teşekkür ediyorum klimanjaro.bende bir ziraat mühendisiyim ama ne yazıkki bu bilgiye sahip değildim.ama hep merak ediyodum.halkaları görmek için ağacı mı kesmek gerek diye..belediyede çalışıyorum ve belediye başkanım çok çalışkan ve de her konuda meraklı.tecrübeli de ayrıca.bikeresinde sormuştu da cevap verememiştim...hemen çıkıp bilgilendireceğim...
gerçekten sağol :)

bonsaireef
18-07-2006, 21:37
Her ağaç türünde farklı bir kalınlaşma vardır ama bir türle ilgili bir genelleme yapılabilir mi?
Mesela; çınar ağacının yerden 1.30 m. yükseklikten genişliği x.xx m ise, yaşı yaklaşık olarak xx yıldır gibi...
Elbette tahmini yaş istiyorsanız bunu yapabilecek iyi gözlemciler bulabilirsiniz, gerçek yaş için ise bitkiyle görüşmelisiniz.
Ben bu konuda bilgi sahibi değilim ama bonsaici olarak bişeyler söylemeden geçemedim.:p
Bonsaide bitkiye sormazsanız çok yanıltıcı olurlar.:rolleyes:
Biz ağaçların yükseklik ve genişliklerini aynı yaştaki diğerlerine göre biraz küçük tutuyoruz da.:cool: :D

Bonsai dişiyse malinanın dediği gibi ağaca sormakta çözüm değil :D

Selahattin Yılmaz
19-07-2006, 09:11
Forumdaki incir bonsaileri dışında bu sorunu yaşayabileceğiniz başka bir ağaç daha biliyormusunuz?

:)

kürekçi
05-10-2006, 22:56
Dikotillerde yaş halkalarına göre tayin yapılıyor fakat monokotillerde sekonder gelişme gözlenmediği için nasıl yaş tayini yapılabileceği uzun zamandır kafama takılan bir soru. C14 metodu kullanalım desek onun da sonucu çok yanıltıcı olur diye düşünüyorum çünkü çok daha yaşlı bitkilerin daha doğrusu fosillerin yaş tayininde kullanılan bu yöntem onlara göre hayatının baharında olan:dilli: bu bitkiler için sonuç veremez kanımca.

Sizlerin fikri nedir acaba?

sezinci
06-10-2006, 09:36
C 14 metodu daha çok tarihçilerin işine yarar.

Ağaç yaşını tespit için kullanmak hem gereksiz hem masraftır.

En iyisi yine atadan kalma yöntemi kullanarak dallarını veya yıllık halkalarını saymak.:)

cello
06-10-2006, 11:16
Yaşayan dikili haldeki bir ağacın yaşı Artım Burgusu denilen bir alet yardımıyla bulunur. Ormancılık çalışmalarındaki mühendislik esasları çerçevesinde yapılan ölçüm işlemlerinde bu alet çok işimize yaramaktadır. Bu artım burgusu; yaşı ölçülecek ağacın gövdesinin yerden 1.30 m yüksekliğindeki bölgesinde, ağacın gövdesine çevirmek suretiyle sokulur. Daha sonra halka kaşığı yardımı ile ağaca zarar vermeden bir yaş halkası çubuğu dışarıya çıkarılır. Ve bu çubuk üzerinden ağacın yıllık halkaları kolayca sayılır. Tabi bu işlemin daha birçok teknik ayrıntıları bulunmakta olup, burada kısaca anlatmaya çalıştık... Alt ta bir artım burgusu bölümleri ile birlikte gösterilmiştir.
Ağacın gövdesine o burgu zarar vermeden nasıl sokuluyor ya da anladığım kadarıyla gövdeden çıta gibi bir çubuk çıktığında ağaç zedelenmiş olmuyormu ?
Yaşını öğrenelim derken ağacı kurutma riskide varmı ?

Saygılar,

sezinci
06-10-2006, 16:54
Diş çektirmek gibi bir şey.

Diş çıkarılır. Yeri önceleri boştur ama sonra kendiliğinden yara kapanır.
Artım burgusu salınan gövdede oluşan yara da kısa sürede kaybolur. Ağaç için bir zararı yoktur.

Erguvan Muhibbi
06-10-2006, 21:26
Hocam bu ağaçlara çivi çakıyorlar diye kıyameti koparıyorum ben.
Yani çiviler falan zarar vermiyorlar mı?

kürekçi
06-10-2006, 22:16
C 14 metodu daha çok tarihçilerin işine yarar.

Ağaç yaşını tespit için kullanmak hem gereksiz hem masraftır.

En iyisi yine atadan kalma yöntemi kullanarak dallarını veya yıllık halkalarını saymak.:)

Hocam öyle tabi ki ama monokotillerde yani tek çeneklilerde (örneğin; palmiyeler) o halkalardan yok :) sorun da orada başlıyor zaten...

kürekçi
26-10-2006, 13:53
Benim soru unutulmuş:(

Selahattin Yılmaz
26-10-2006, 16:03
Hocam bu ağaçlara çivi çakıyorlar diye kıyameti koparıyorum ben.
Yani çiviler falan zarar vermiyorlar mı?


Bu iş biraz doktor hasta ilişkisi olarak algılanırsa çivi çakma açısından sorun yok ancak zarar olsun diye o çivi çakılırsa işte o çivi bizimde kıyameti koparmamız gereken bir durumdur. Tarımsal uygulamalarda çivi çakma işlemi özellikle demir çivi çakmak suretiyle demir noksanlığında kullanılıyor ama pratikte eski kişiler hariç kullanımı çok az. Çivi çakmanın en büyük sorunu çivinin açtığı yaraya göre bitki bu yarayı kapatıncaya kadar oluşan yaradan özsuyu akması olayı ve iletim demetlerinin zarar görmesidir. Yani kısaca bitkiye faydalı bir uygulama için çiviye evet ama zaralı bir uygulama için hayır diyoruz.





Ağacın gövdesine o burgu zarar vermeden nasıl sokuluyor ya da anladığım kadarıyla gövdeden çıta gibi bir çubuk çıktığında ağaç zedelenmiş olmuyormu ?
Yaşını öğrenelim derken ağacı kurutma riskide varmı ?

Saygılar,

Atım burgusu malum burgu şeklindedir ve bitkinin belli bir bölümüne girmek suretiyle oradan parça almaya dayanır ki çıkan parça incelensin yaş hesabı yapılabilsin. Oluşan boşlukta ****** bitki tarafından onarılmak veya o kısma ekstra aşı macunu gibi bir şeyler sürmek gereği var. Tıpkı bizde kanın yara üstünde kabuk bağlaması gibi bitkininde kendine göre mekanizmaları zaman içerisinde yarayı kapatacaktır, kaldı ki bu burguyu aleti tecrübeli eller kullanıyor ve heryerde de bulunmuyor. Daha da ötesi her ağaca her zaman uygulanmaz sadece yaş hesabı gerektiğinde ve hatta ölüme sebep olacak ağaçlara elbette uygulanmıyordur.





Bu doku sorunlarıyla ilgili sanırım Almanya'da idi bir kişinin bitki dokularını yenilemesine yardım eden ve hatta ağır doku yaralarında bile iyi sonuç veren bir macun yapıldığını ve hatta bu macunu bulan kişinin patentini satlığa çıkardığını duymuştu ama sadece duyduğum yerde kaldı hiç araştıramadım...

lastmoon
18-04-2008, 11:17
konuya geç katıldım ama şunu söylemek istiyorum , çalıştığım yerdeki peyzaj mimarı arkadaşım hocalarının onlara ,ibreliler için dallarını sayarak ağacın yaşını bulabileceklerini söylediklerini söylemişti.

Oğuz Karsan
18-09-2008, 10:56
Merhaba,

Benim, Sn. yılmaz'a bir sorum var. Ağaçların yaşı zarar vermeden tam olarak belirlenebilir mi? Benim için çok önemli

Neden önemli anlatayım. 2001 yılında tapuya ve ormana sorarak aldığımız arazi için içinde ağaçlar var bahanesiyle orman tarafından hazineye dava açtırıldı. Bilirkişi ağaçlar 15-20 yaşında burası ormandır diye raporunu verdi.

Ancak araziden orman kadastrosu 1992 yılında geçmiş. Yani arazide bulunan ağaçlar eğer 15 yaşında ise 2007-15=1992 bu demektir ki ağaçlar orman kadastrosundan sonra yani yanlışlık sonucu dikildi

Ağaçlar eğer 20 yaşında ise 2007-20=1987 o zaman da orman kadastrosu esnasında ağaçlar sahiden arazideymiş yani hatayı orman kadastro komisyonunun yapmış olduğu sonucu çıkacak.

Ağaçların tam yaşı bundan dolayı önemli.


Saygılar.

meadowsons
19-10-2008, 15:10
Diğer arkadaşlarımın da dediği gibi, Artım burgusu yardımıyla tropik bölge ağaçları haricindeki ağaçların yaşı bulunabilir.

Emre Kuzu
06-10-2010, 21:39
AĞAÇLARIN YAŞI NASIL BELİRLENİR?


Kesilmiş bir ağaç gövdesi üzerindeki halkaları çoğumuz biliyoruz. Bir ağacın yaşını belirlemek için öncelikle bu halkalardan yararlanırız. Aslında bu halkalar ağacın yaşı yanında daha birçok önemli bilgi barındırır.

Ağaç halkalarının varlığı mevsimlerle yakından ilişkilidir. Mevsimsel farklılıkların bulunduğu kuzey yarıkürede büyüme sürekli olmayıp, ilkbaharla birlikte hızlanır, yazın azalır. İşte bu büyüme hızı farklılğından dolayı ilkbaharda oluşan odun dokuları açık renkli, yazın oluşan odun dokuları ise koyu renkli halkalar şeklinde görülür. Bu durumda bir açık ve bir koyu renkli halka bir yıllık bir büyümeye karşılık gelir. Yıllık halkalar diye bilinen bu halkaların sayısı ağacın yaşını vermektedir.

http://www.ogm.gov.tr/bilgi/yashalka.gif

Yıllık halkaların bize sunduğu bilgiler ağacın yaşı ile sınırlı değildir. Bu halkalar yardımıyla;


* Arkeolojik kalıntıların tarihlenmesi
* Geçmişte oluşan erozyon ve çökelim hızının belirlenmesi
* Radyoaktif karbon yoluyla saptanan yaşların doğrulanması
* Önemli orman zararlarının veya yangınların gerçekleştiği tarihlerin anlaşılması
* Geçmişte yaşanan iklim değişikliklerinin ortaya konması mümkün olur...


Çok genel olarak yıllık büyüme halkalarının yardımıyla geçmişte yaşanmış tüm bu olayları belirlemeye çalışan bilim dalına Dendrokronoloji denmektedir.
Yaşayan dikili haldeki bir ağacın yaşı Artım Burgusu denilen bir alet yardımıyla bulunur. Ormancılık çalışmalarındaki mühendislik esasları çerçevesinde yapılan ölçüm işlemlerinde bu alet çok işimize yaramaktadır. Bu artım burgusu; yaşı ölçülecek ağacın gövdesinin yerden 1.30 m yüksekliğindeki bölgesinde, ağacın gövdesine çevirmek suretiyle sokulur. Daha sonra halka kaşığı yardımı ile ağaca zarar vermeden bir yaş halkası çubuğu dışarıya çıkarılır. Ve bu çubuk üzerinden ağacın yıllık halkaları kolayca sayılır. Tabi bu işlemin daha birçok teknik ayrıntıları bulunmakta olup, burada kısaca anlatmaya çalıştık... Alt ta bir artım burgusu bölümleri ile birlikte gösterilmiştir.

http://www.ogm.gov.tr/bilgi/artimburgu.gif

Bazı ağaç türlerinin çok uzun yıllar yaşayabildiğini biliyor musunuz? Dünyanın saptanmış en yaşlı ağacı Sierra-Nevada'nın (Kaliforniya-ABD) kuzeybatı yamaçlarında denizden 3275 m. yüksekte yetişmiş bir çam ağacıdır. (Pinus longaeva) 1963-1964 yıllarında yapılan tespitlerle bu ağacın yaklaşık 4900 yıllık olduğu anlaşılmıştı. Bu ağaç günümüzde ne yazık ki yaşamıyor, insanoğlu'nun acımasız testeresinden kurtulmayı başaramadı...

Kaynak: OGM (http://www.ogm.gov.tr/bilgi/agac_02.htm)

Bu bilgide yanlışlık var bu ağaçlar hala yaşıyorlar hatta tohumları ve fideleri Yabancı internet sitelerinde satışta.
Bir diğer adı da Bristlecone Pine ' dır

gkhnaltay
11-09-2012, 10:25
Halka sayarak hesaplamayı biliyordum da Artım Burgusu yöntemini yeni duyuyorum.Teşekkürler.

Volkankuru22
31-01-2018, 21:43
Merhaba Arkadaşlar,

Resimde gördüğünüz Meşe ağacının ortalama yaşını söyleyebilecek gözlemcilerden bilgi rica ederim.

https://i.hizliresim.com/9moV9Z.png

https://i.hizliresim.com/Mdp6PM.png

YeşimM
01-02-2018, 17:37
Bir ağacın kesiti ne kadar bilgi taşıyormuş, özellikle arkeoloji ve geçmiş dönem iklim koşulları konusunda veri oluşturması çok etkileyici.

ali ekber
01-02-2018, 18:46
İbrelilerin(çamgiller) yaşı yıllık olarak oluşturduğu çember sayılarakta bulunabilir. Bildiğiniz gibi ibreliler her yıl bir çember boy atar. Bu çemberin sayılması için burgu yönteminede ağacın gövdesindeki halkaların sayılmasına da gerek yoktur. Doğrudan ağacın boyuna bakıldığında, ağacın boyunda oluşan çemberler sayıldığında ağacın yaşı(kaç yıllık olduğu) bulunabilir.

ebabiller
04-12-2019, 09:46
Merhaba Arkadaşlar,

Resimde gördüğünüz Meşe ağacının ortalama yaşını söyleyebilecek gözlemcilerden bilgi rica ederim.

https://i.hizliresim.com/9moV9Z.png

https://i.hizliresim.com/Mdp6PM.png
Merhaba buna cevap veren oldu mu bilmiyorum ama en az 500 diyorum bu meşenin yaşı için.

Doku_Kültürcü
04-12-2019, 13:05
Yaklaşık olarak şöyle hesaplayabiliriz. Ağacın çevresini ölçeriz. Çevre uzunluğundan Ç=2.Pi.r' den yarıçapa (r) ulaşırız. Ağaçlar her sene iki halka oluşturur, her bir halkayı 2mm kabul edersek toplamda 4mm çap genişlemesi olur. Bulduğumuz yarıçapı mm'ye çevirip bu 4mm değerine böleriz. Çıkan sonuç yaşı verir.