Kent merkezlerine uygun ağaçlar

[hassoman]

İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi öğretim üyesi Prof. Hüseyin Dirik, kent merkezlerine uygun ağaçları anlattı:

Geniş yapraklılar iyi: Kent merkezinde neyin nereye dikildiği önemli. Ana caddelerde, sıra sıra dikilen ağaçların geniş yapraklı olması iyi çünkü yapraklarını dökmedikleri için mevsimle değişmezler.

Tarihi bitki dokusu: Konu İstanbul ise özellikle tarihi yarımada ve Boğaz'da mimari peyzaj kadar bitkisel peyzaja da kurallar konmalı, tarihi bitki dokusu korunmalı. İthal ağaçlar yerine, şehrin tarihi ve mimarisiyle özdeşleşmiş bitkilere yer verilmeli: Erguvan, fıstık çamı, servi, çınar, morsalkım, ıhlamur, sedir, şimşir, dışbudak, meşe, atkestanesi, manolya...
diğer
Kavaklar kirletiyor: Kentlerde önemli olan uzun ömürlü bitkileri kullanmak. Selvi kavaklar hariç, şehirdeki kavak sökümleri doğru çünkü ömürleri 30-40 sene, hem kirletiyorlar hem de devrilme tehlikesi var. Hele odun üretmek için yetiştirilen Kanada kavaklarının ömrü 12 yıl. Hızlı büyüyor diye zamanında şehre dikildiler. Bunlar gecekondu ağacı, kent ağacı değil.

Akasyalar istilacı: Akasyalar konusunda da titiz düşünülmesi lazım çünkü bunlar istilacı türler. 40-50 yıl sonra tüm alanı çalılığa dönüştürebiliyorlar.

Yol ağaçlandırmalarında bitki dikilirken en az 20 yıllık ihtiyaçları önceden verilir. Fidan, sığacağı kadar değil, 7-8 metreküplük geniş bir çukura yerleştirilmeli. Caddenin genişliği o ağacın dikimine uygun olmalı.

İthal ağaçlar nerede: 1993'te 4. Levent-Maslak arasına İtalya'dan getirilen top akasyalar dikilmişti. 15 yıl takip ettim, kazı yapıldı, refüjler kaldırıldı, sarhoş sürücüler çarptı ve yüzde 90'ı yok oldu.

Bu haber 14 Nisan 2008 tarihli Radikal Gazetesi'nden alınmıştır.
Son yıllarda özellikle büyük şehirlerimizin ana artellerine, park ve bahçelerine ithal ağaç dikme çılgınlığının sürdüğünü görmekteyim. Çoğu kuruduğunu halde inatla aynı tür ağaçların dikimi sürüyor. Oysa her şehrin bünyesine uygun düşen ağaçların hangilerinin olduğu basit bir gözlemleme ile bile ortaya çıkabilir. Örneğin Ankara atkestanesini çok sevmektedir. Bunun için yıllardır salaş halde olan Gençlik Parkı ile Saraçoğlu Mahallesi'ne bakmak yeterlidir. Kumrular sokaktaki anıt ağaçların çoğu atkestanesidir. Ama nedense şehrin ağaçlandırmasında esas olarak atkestanesi tercih edilmiyor...

Biz emeklilerin birer fahri şehir müfettişleri gibi çalışarak yaşadıkları şehirlerdeki diğer sorunların yanı sıra ithal ağaçların durumunu izleyerek elde ettiğimiz sonuçları ilgili kurum ve kuruluşlarla paylaşmamız gerekiyor diye düşünüyorum.