|
Topraksız Tarımda aydınlatma
Yaz aylarında yapılan topraksız tarım denemeleri kışın gelmesi ile sona erdi derken yabancı sitelerdeki bu konu dikkatimi çekti ve tekrar yazın gelmesi gerekmediğini farkettim.
Çok kısa bir tercüme şöyle;
Kış aylarında azalan gün ışığı bitkilerin fotosentez için gereksinimi olan miktarı karşılayamaz. Bu nedenle üreticiler yapay ışıklandırma ile gereken ışığı sağlamaya çalışırlar. Doğal ışığın her dalga boyu ( burada kastedilen prizmadan kırılan ışığın 7 rengi ) bitkide değişik bir fiziksel karşılık bulur.
Işığın % 10 azalması bitkinin normal büyümesinin % 10 azalması demektir.
Özellikle kışın ışığın % 60 a varan oranlarda azalması bitkinin büyüme evresinin neredeyse durmasına hatta ölmesine kadar varan sonuçlara neden olur.
Tam spektrum içeren lambalar ( gün ışığı kastediliyor ) vejetatif dönemde kullanılabilir Bu amaçla kullanılan HID Metal Halide lambalar geniş alanların özellikle parklar, bahçeler ve geniş alanlı seralar için idealdir.
Floresant lambalar fide ve gelişme dönemi için idealdir. Özellikle T5 tipler ( mavi ve turuncu ışık floresant ) yakın mesafeden merkezleme gerektirmeden geniş alanda kullanılırlar ( burada kastedilen geniş alanın en fazla 10 m2 olduğunu sanıyorum çünkü beyaz ışık için her m2 ye 1 adet floresant lamba tavsiye edilyor. )
T5 lambalarda turuncu/ kırmızı 3500 kelvin lambalar tomurcuklanma veya fide döneminde tercih edilir. T5 mavi ise vejetatif dönem için kullanılır. ( Kafa karışıklığını önlemek için not: T5 lambalar özellikle akvaryum severlerin favorisidir. Balıkların renginin parlak görünmesi için T5 kırmızı/ turuncular kullanılır. Alışveriş ettiğiniz büyük marketlerde sebzelerin parlak yeşil görünmesi için de aydınlatma T5 lerle yapılır. Eve gittiğinizde aldığınız sebzenin aslında o kadar yeşil olmadığını anlarsınız )
Bizim gibi ev üreticileri metal halide ( yol aydınlatma lambaları ) tipte lambaları kullanamayacağına göre floresant veya yeni teknoloji LED aydınlatma üzerinde durmakta fayda var.
Burada söz konusu olan ev kullanıcısı için, ekonomi ve yüksek verimdir. LED lambalar bu konuda tartışmasız bir şekilde birinciliği kazanır. Elektrik tüketiminin azlığının yanında ısı salınımının fazla olmaması tercih edilme nedenidir.
LED ( light emitting diode ) ler çeşitli renklerde ışık verebilirler. Mavi renkle fide döneminin ışık ihtiyacını karşılarken kırmızı diyotlarla vejetatif dönem ışığı sağlanabilir.
LED ler üzerindeki gerilime göre farklı renkler verebilirler. Basit bir kontrol devresi ( Buradaki satış fiyatı 25 - 50 TL cıvarında ) renk değişimlerini sağlayabilir. Yani her seferinde tesisatı değiştirmek gerekmez. Bir adet renk değiştiren LED in fiyatı en fazla 60 kuruş cıvarındadır. ( İnternetten 100 adet alınırsa beşte bir fiyat ) 1 m2 lik alan için 100 LED fazlasıyla yeterlidir.
LED lerin aydınlatma alanı 60 derece ile 120 derece arasında değişir. Tercih tamamen yapılacak olan aydınlatma ile ilgilidir.
Basit lise fizik bilgisi ve biraz el becerisi ile LED montajı yapılabilir. Gerekenler montaja hazır baskılı devre LED , havya , lehim ve cesarettir. Bunlar yoksa en yakın televizyon tamircisine uğrayın ve ne istediğinizi söyleyin. Fiyatlar hakkında bilginiz olduğunu anladığında uçuş modundan çıkıp yere inecek ve akılcı fiyat verecektir.
Gereken aydınlatma montaj maliyetinin 30 veya 40 TL yi geçmemesi tavsiyedir.
bu konu ile en iyi aydınlatma tavsiyeleri malesef medikal marihuana sitelerindedir. ( Bizim yasak kenevir ekimi olayıÖzellikle Avrupa ülkelerinin bazılarında serbest bırakılması ile geniş bir pazar bulan bu meret geniş bilgi paylaşımını da birlikte getirdi bize faydalı olan kısmını alalım gerisini onlara bırakalım )
.................................................. ............
Tam da bunu deniyoruz şu sıralar. Fakat umutlu değilim. Yani mantar üretir gibi domates üretmenin mümkün olmayacağını düşünüyorum.
Yapmaya çalıştığımız ucuz malzemelerle sağlıklı kullanışlı bir akan su sistemi yapmak. Buradaki bitkiyi led ışıkla aydınlatmak. Epeyce bir led aldım ama gene de bitkinin güneşte yaptığı fotosenteze ulşabileceğinden çok şüpheliyim. Denemeden bilemeyeceğimizden, yapmaya koyulduk. Domatesle değilde biberle düşünüyorum.
Eğer enerji sarfiyatı az bir aydınlatma ile bitki kalkışa geçerse izalasyonlu çadıra, seraya ihtiyaç kalmaz ki. Kapalı yapıların içinde, atıl vaziyetteki depolarda üretim mümkün olur.
Agrobayın perlite domatesleri gündüz güneş gece arklı lambalarla aydınlatılıp 24 saat ışıklandırma yapılıyor. Fiyatı kurtarmasa böyle bir sarfiyata gitmezler.
Arklı bir lamba 15 metre yüksekliği olan serada etrafındaki en çok 10 - 15 bitkinin ışığını sağlayabilir. Hesaplayın. Günde 12 saat 1000 watlık lamba yanarsa 12 Kw elektrik yakmış olurlar.
8 - 10 günde bir meyve toplarlar. Yani özetle 10 bitkiden aldıkları domates için 120 Kw yaklaşık 25 liralık elektrik harcamış olurlar. Kilo başına 1 liradan az bir maliyet biniyor ve fiyatını fazla fazla çıkarıyor. Üstelik arklı lamba ile.
Led aydınlatmanın ilk malyeti çok yüksek ama daha sonra enerji harcaması düşük. Fakat yapraklara yakın durması lazım yani pratikliği biraz az. Kaba sera şartlarında henüz uygun bir şekli yok.
kaynaklar:Rakun ,hakan bey ibreliler.com
kaynak:Akin selçuk ,ağaçlar.net
|