[Odeh]

Mavi Sertifikayı şöyle açıklayayım dilim döndüğünce.

Aşılı fidanlar iki kısımdan oluşmakta. Anaç ve Aşı Kalemi.

Anaçlar genetik olarak klonlanabilen ya da tohumdan üretilebilen aksamlar. Genetik olarak kopyalanabilen ve/veya çoğaltılan bu anaçlar yeterlilik bakımından sertifikalandırılan üreticiler tarafından üretilebilmektedir. Üretilen anaç, türü ve hastalıklardan arındırılması açısından süreç boyunca denetlenmekte, bu bu denetlemeler bilimsel olarak belgelenmekte sonuçta da hastalıklardan arî bir ürün elde edilebilmektedir.

Aşı kalemlerinde konu biraz tartışmalı. Elde edilen bu anaçlara yapılacak aşılarda kullanılacak olan aşı kalemlerinin temin edilmesinde ülkemizde sıkıntılar vardır. İlk sorun aşı kaleminin alınacağı ağacın sağlıklı, hastalıklardan arındırılmış, türünün bilimsel yöntemlerle belirlenebildiği ve damızlık olarak tesis edilmiş bahçelerden çıkamaması.

Aşı kalemindeki bir diğer sorun da patentli türlerin ülkemizde kullanılması için yasal olarak gerekli ticari ve yasal izinlerin alınmamış olmasıdır. Fransız ya da Amerikan menşeli bir türün aşı kalemini üretmek için o tür ile ilgili yasalarımızın ve o türün ticari sahibinin izninini almak, bunu belgelemek, damızlık bahçesini kurmak bunun yanısıra sağlıklı olduklarını da belgelemek gerekmektedir.

Mevcut sistemde ise sertifikalı anaç üzerine, fidancının, "bildiğim bahçedir", "biz kurduk orayı", "garantisi biziz" dediği bahçelerden kalem alınmakta, bu anaç ve kalemlerle elde edilen fidanlara da Standart Sertifika verilebilmektedir.

Gerekli yatırımlar yapılmadığından ötürü küçük yatırımcılar bu nedenle bazen kumar oynanmaktadır. Büyük yatırımcılar yurt dışından temin etmektedirler.

Desteklemelerde %100 e varan farklar vardır.

Konuştuğum, bildiğim, anladığım, budur.