[Serpent]

Arkadaşlar,

Sebze ve meyve kurutma teknikleri ile ilgili epey görüş yazılmış. Bazıları yararlı bilgiler içeriyor. Ancak bazı bilgiler için aynı şeyi söyleyemeyeceğim.

Her şeyin doğal olarak yapılması arzu edilir. Ama bazen buna imkan bulunamaz. Örneğin nemli bir yerde yaşıyorsanız, güneşte sebze-meyve kurutacağım derken, epey bir gıdayı heba edersiniz veya sağlığınızı tehlikeye atarsınız. Dolayısıyla bazen doğaya yardımcı olacak ilave önlemler alınması gerekebilir.

Bu konuda eşimin talebiyle oldukça geniş bir araştırma yaptım. Bununla ilgili olarak elde ettiğim bilgileri paylaşmak istiyorum. Evde sebze meyve kurutma teknikleri olarak şunlar sayılabilir.


1 – Doğrudan güneşte kurutma:

Avantajları: hiçbir özel donanım gerektirmemesi

Dezavantajları: Kurutma süresinin uzunluğu, nemli yerlerde sonuç vermemesi, sinek, diğer böcekler ve toz toprağa karşı savunmasız oluşu (Kurutma tepsisinin üstüne tülbent örtseniz bile sinek yumurtasını tülbentin gözeneklerinden aşağıya bırakabiliyor). Her türlü gıda kurutmaya uygun olmaması.

2 – Evde fırında kurutma:

Avantajları: Evdeki cihazın kullanılması. Ancak bunun için fırının 50-70 derece C ye ayarlanabilir termostatının olması gerekiyor. Eğer fırınınız bu sıcaklıklara ayarlanamıyorsa denemeyin. Ayrıca fırının bir fanının olması da etkin kurutma için avantaj. Temiz bir kurutma yapması.

Dezavantajları: Çok elektrik yakması değil. Çünkü termostat nedeniyle dur kalk olarak çalışacağı için öyle sanıldığı kadar elektrik yakmayacaktır. Toplam 100 -200 W ampül kadar elektrik çekecektir 10 saat çalıştırdığınızda 1 – 2 kWh elektrik harcayacaktır ki bunun maliyeti 50 krş mertebesindedir. Çok küçük miktarlarda kurutma yapabilirsiniz. Eğer 5 kg eriği kurutmak isterseniz bu minimum 5 gün sürecektir. Bu arada fırını kullanamıyor olacaksınız.

3 – Mikrodalga fırında kurutma:

Avantajları: çok hızlı kurutma yapabilmesi, temiz bir kurutma yapabilmesi

Dezavantajları: Sadece nane, maydonoz gibi yapraklı bitkileri kurutmaya elverişlidir. Diğer sebze ve meyveleri kurutmaya kalkışmayın. Kurutamadığınız gibi onların pişmesine neden olursunuz. Yapraklı bitkileri de son derece cüzi miktarda (birkaç dal) havlu kağıt arasına koyup önce 3 dakika sonra istenilen kuruma elde edilinceye kadar 30 saniye sürelerle fırın çalıştırılarak kurutma yapılabilir.

4 – Elektrikli sebze-meyve kurutma makinesi:

Avantajları: Hızlı kurutma yapabilmesi (7-10 saat), temiz bir kurutma yapabilmesi. Kapasitesi normal fırına göre daha fazla. 3 veya 4 tepsi kurutmayı aynı anda yapabiliyor.

Dezavantajları: İlk yatırım maliyeti. Çünkü bu cihazın fiyatı 200 – 500 TL arasında. En önemlisi de ben bulamadım. Fırında olduğu gibi elektrik tüketmesi.

5 - Güneş enerjili kurutma sandığı:

Avantajları: Nemli ortamlarda da kullanılabilmesi. Bir seferde 3-4 kilo malzemeyi kurutabilmesi. Temiz bir kurutma yapabilmesi. Bir kere yaptıktan sonra her istediğinizde bir yaz boyu ve hatta sonbaharın ilk aylarında kulanılabilmesi.

Dezavantajları: Hazır satılmıyor, kendiniz yapacaksınız. Gerekli malzemeleri bulacağım diye göbeğiniz yarılacak. Pek ucuza da mal olmuyor. Benimki yaklaşık 400 TL ye mal olacak. Ayrıca kendi işçiliğinizden de epey katmanız gerekecek.

Yöntemleri yazdım. Kısmetse yarın kendi güneş enerjili kurutma sandığımı yapmaya başlayacağım. Tasarım orijinal olarak bana ait değil. Apalacian Mountain State University’nin tasarımı; ama ben epey değişiklik yaptım. Aklımca ucuzlatacak değişiklikler uyguladım. Bazı malzemeleri de tümüyle değiştirdim.

Tek sorunum kurutma mevsiminin geçmiş olması. Yine de inşa edeceğim. Hasat mevsimi başladığında hazır olur. İmalata ait fotoğrafları yeri geldikçe ekleyeceğim.

Kurutma teknikleriyle ilgili yazacağım başka şeyler de var. Bandırma teknikleri, kurutma sıcaklıkları ve kurulmuş gıdaların saklama koşulları gibi.

Selamlar, saygılar..


Arkadaşlar,

Önemli bir bilgilendirmeyi gerekli görüyorum.

Yukarıdaki ve daha önceki mesajlarımda verdiğim bilgilerin çoğu Amerikan Üniversitelerinin Tarımsal Yayımcılık (Agricultural Extention Services) dökümanlarından derlenmekte olup şahsi görüşlerim veya sağdan soldan duyduğum bilgiler değildir. Bunu bir sorumluluktan kaçınmak için değil, doğrudan bilimsel yayınları esas aldığımı belirtmek için açıklamak istedim.

Selamlar,