[Müjgan]

Anavatanı, Güney Afrika ve Akdeniz Bölgeleri olan göl soğanının Avrupa ve Batı Asya’da geniş alanlarda kullanımı bulunmaktadır. Ülkemizde ise Trakya, Kuzey Anadolu Bölgesi ve Beyşehir civarında doğal olarak bulunur ve deniz seviyesi ile 1100 m yükseklikler arasındaki nemli, bataklık ve sulak alanlarda yarı gölge yerlerde yetişir.

Mart-Nisan aylarında çiçek açan göl soğanının çan şeklindeki çiçeklerinin sayısı genellikle bir ile beş arasında değişir. 10 civarında türü olan Leucojum’un ülkemizde sadece Leucojum aestivum türü yetişir. Bu türün en bol bulunduğu yöreler ise Samsun ve Beyşehir’dir. Samsun, Bafra ve Terme’de bitkinin çiçekleri sapları ile toplanarak, çiçekçi dükkanlarında kesme çiçek olarak satılmaktadır.

Aynı zamanda içerdiği galanthamin adlı alkoloid nedeniyle tıbbi amaçlı olarak da kullanılan soğanlı bitkilerin başında gelmektedir. Bu amaçla 1996 yılında yerli bir firma 22 tır dolusu yeşil aksam ve 7 milyon adet çiçek soğanını Çatalca’dan Bulgaristan’a yasal olmayan yollardan ihraç etmiştir.

Bu bakımdan hem süs bitkisi hem de tıbbi bakımdan ekonomik önem taşıyan bu bitkinin doğal populasyonlarının korunması büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle üretiminin mutlaka başarılması gerekmektedir.Ülkemizde firmalar tarafından gerçekleştirilen üretimi tohumlar ve yavru soğanlardır. 2004 yılında ülkemizden ihraç edilen Leucojum aestivum miktarları, doğadan 2 milyon, büyütme 1 milyon ve üretim de 1 milyon olmak üzere toplam 4 milyon adet soğandır.

Leucojum aestivum’un doğadan sökümünün tamamen önüne geçilmesi ve sürdürülebilir üretiminin sağlanması amacıyla üretim ve yetiştirme tekniklerinin geliştirilmesine yönelik ve gelecekte yapılacak ıslah çalışmaları için gen havuzu oluşturulmasına yönelik enstitümüzde çalışmalar başlatılmıştır.


Kaynak