Arkadaşlardan gelen sorular üzerine, bir konuya ayrıntılı açıklama getirmek istiyorum. Toprağınızdaki organik madde miktarı oranı düşükse topraktan uyguladığınız kompost çayı veya diğer mikrobiyal gübrelerin etkisi daha düşük olacaktır. Çünkü bu tür topraklarda sizin dışarıdan eklediğiniz bakteri ve mantar türü mikroorganizmalar yeterli besini bulamayacak ve beklenen olumlu etki daha düşük seviyelerde olacaktır. Dışarıdan eklemiş olduğunuz bu küçük yaratıklar ölmeden ayakta kalmalılarki toprağınızda besin işçiliği rolünü üstlenebilsinler. Bu yüzden mikrobiyal gübre uygulaması öncesi, toprak tahlili kesinlikle yaptırılmş olmalıdır. Toprağın organik madde miktarı, pH seviyesi
vb. kesinlikle bilinmelidir.
Üstelik Türkiye topraklarının büyük çoğunluğunda organik madde miktarı azdır. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümünden Prof. Dr. Cahit Küçük ve Prof. Gökhan Çaycı, Tavuk Dışkılarının Organik Gübreye Dönüştülme Sistemleri isimli sunumlarında tarım alanlarımızın çoğunda organik maddenin yetersiz ve yaklaşık %1.5 civarında olduğunu belirtmekteler.
Sıralama | Organik Madde Oranı | Tarım Yapılabilir Topraklar İçindeki Yüzdesi |
---|
Çok Az | %1’den düşük | %19.2 |
Az | %1-2 | %49.8 |
Orta | %2-3 | %22.4 |
İyi | %3-4 | %5.6 |
Yüksek | %4’ten fazla | %3 |
Toplam | | %91.4 yetersiz |
Bölgelerdeki durum ise aşağıdaki tabloda görülmektedir.
Bölgeler | Değerlendirme |
---|
Trakya-Marmara | %93.8’inde yetersiz |
Karadeniz | %85.5’inde yetersiz |
Orta Anadolu | %97’sinde yetersiz |
Güneydoğu | %95.8’ inde yetersiz |
Ege | %89.3’ünde yetersiz |
Doğu Anadolu | %94.4’ ünde yetersiz |
Göller | %95’inde yetersiz |
Akdeniz | %93.1’inde yetersiz |
Buradan yola çıkarak, ortalama tarım yapılabilir toprak derinliğini 25 cm olarak alırsak 1 ha toprağa %0.25 lik organik madde artışı için yaklaşık 10 ton organik gübre gerekiyor. Bu organik madde gerekisinimini karşıladıktan sonra veya organik madde ile birlikte toprağa mikrobiyal gübre uygulaması daha etkili olacaktır.
Gübre seçimindeyse aşağıdaki tablo size yararlı olacaktır. Çünkü her bitkinin gereksinim duyduğu, kök bölgesi mikroorganizma çeşitliliği farklıdır. Bu konuda Soil Food WEB tarafından kullanılan ölçüt
mantar:bakteri oranı şeklindedir. Aşağıdaki tabloda bazı bitkiler için yaklaşık oranlar bulunmaktadır. (Kaynak:
www.soilfoodweb.com)
Bitki | Mantar:Bakteri Oranı |
---|
Bakteri başat bitkiler | |
Çim (ince saplı, lawn grass) | 0.5 - 1.0 |
Çim (kalın saplı, turf) | 0.9 - 1.5 |
Brokoli | 0.3 - 0.7 |
Lahana | 0.5 - 0.8 |
Havuç | 0.5 - 0.8 |
Mısır | 0.8 - 1.0 |
Buğday | 0.8 - 1.0 |
Marul | 0.5 - 0.8 |
Domates | 0.8 - 1.0 |
Tütün | 1 .0 - 3.0 |
Mantar başat bitkiler | |
Üzüm | 3 - 5 |
Yaprağını döken ağaçlar | 10 - 100 |
Akçaağaç | 5 - 100 |
Elma (bahçe) | 10 - 50 |
Çam | 50 - 100 |
Kozalaklılar | 100 - 1000 |