Yaş meyvelerden sirke yapılması
Aynur Çetinkaya
Ev Ekonomisi Tek.
Değerli çiftçiler,
Üzüm, elma, armut, dut, kayısı, erik gibi meyveler özelliklerine göre ezilerek sıkıştırılır, şıraları elde edilir. Şıraları arzu edilen maksada göre kullanılır. Geriye kalan posaları küp veya fıcı içine yarıya kadar doldurulur. Yarısı kadar da su ilave edilir, üstü hafifçe örtülür. Birkaç gün içinde posa içindeki şeker alkole dönüşür. Böylece sıcakta kendi kendine sirkeleşme olur. Fakat bazen alkol derecesi az olması nedeniyle sirkeleşmeden evvel çiçeklenme olarak bozulabilir. Çiçeklenmeyi önlemek için ihtimar bittikten sonra 5-6 kg. kadar sirke ilave edilir. Böylece hem çiçeklenmenin önüne geçilmiş olunur, hem de sirkeleşme daha çabuk olur. Bu usül köylerde çok kullanılır. Elde edilen sirke de kuvvetli ve nefis olmaz. Şırada yabancı mayalar bulunduğundan ihtimar her zaman iyi olmaz. En iyisi saf maya katmaktır.
Kuru meyvelerden sirke yapılması:
Kuru üzüm, incir, dut
vb. Sirke imaline çok elverişlidir. Satışa gelmeyen meyveler seçilir. Sirke imali hepsinde aynıdır. Hammedde incir gibi iri ve kalın ise parçalanır ve ezilir.
Kuru üzümden sirke yapmak:
Kuru üzümler, bir tarafı açık fıçıya konur. Üzerine üç misli kaynar su ilave edilir. Üzüm taneleri bu suyu emerek yumuşar ve şişer. 1-2 gün içinde taze üzüm halini alır. Üzümün içindeki şeker suya geçer. Üzümler şekerli su ile beraber presten geçirilerek şırası alınır. Preste kalana biraz daha su ilave edilerek kalan şekerin de suya geçmesi sağlanır. Elde edilen şıralar birbirine karıştırılarak 5 dakika kadar kaynatılır. 10-20 dereceye kadar soğuduktan sonra %1-2 nispetinde şarap mayası ile mayalanır. 10-15 gün içinde ihtimar devam eder. Elde edilen kuru üzüm şarabı dinlendirildikten sonra kaşıkla sirke mayası katılarak sirke kurulur.
Cibreden sirke yapmak:
Yaş üzüm ve meyvelerden şarap, pekmez, şıra yapıldıktan sonra, geride kalan posalara ılık su ilave edilir. Ağzına bir örtü veya kapak kapatılır. Kendi haline bırakılır. Posadaki şeker suya geçer. Mayalar şekeri parçalayarak alkol meydana gelir. İhtimar bittikten sonra posaları ayırmadan kabın ağzı açılarak kaptaki sıvının 1/5’i nisbetinde iyi kalitede sirke ilave edilir. İyice karıştırılarak üzeri örtülür. Arasıra küp veya fıçının içindeki sıvıya, çiçeklenme olup olmadığına bakılarak muayene edilir. 3-4 haftada sirkeleşme olur. Presten geçirilerek iyice sıkılır. Elde edilen sirke şişe, damacana ve fıçılara doldurularak serin yerlerde dinlendirilir. Bu şekilde cibreden sirke yapma posaların yardımı ile kısa zamanda posa ve çekirdeklerden sirkeye bir miktar tanen geçtiğinden lezzeti çabuk bozulur. Bunu önlemek için alkol ihtimarı biter bitmez, posalar presten ve torbalardan geçirilerek süzülür. Elde edilen alkollü sıvı sirke ile karıştırılarak sirkeleşmeye terk edilir. Sirkeleşme daha uzun zamanda olur. Fakat burukluk olmaz.
Kaynak