|
Literati ilkeleri
Bir yabancı bonsai sitesinde literati ile ilgili bulduğum bilgileri burada paylaşayım.
Literatide dallarla ilgili bir kural yok fakat az dallı zayıf ağaçları literati stiline çevirmenin, felsefi ve estetik açıdan yanlış olduğu söyleniyor. Literatinin belirli kurallarının olmamasının, felsefi anlamının diğer tarzlara göre daha yoğun olduğu belirtiliyor.
Her ne kadar kurallar olmasa da Shao Hai Zhong'un (Çinli bir penjing ustası) tanımladığı bazı ilkeler var. Bu ilkeler aşağıdaki gibi (Çince olan kısımları çeviremedim, olduğu gibi yazdım)
"Zhong xin bing yun"
Nebariyi yani temeli sabit ve sağlam tutmak için üst kısımdaki asimetride bir denge kuruludur. Gövdedeki dinamik hareketin sağlam bir dayanak noktası vardır.
“Dou zhong qiu zhen”
Bu ilke görsel denge ilkesidir. Bu stilde gövdenin hareketi enerjik ve dramatik harmoni göstermelidir.
“Shang mi xia xu”
Literati stili Çin kaligrafisine benzer. Zirve yapılanmıştır, çıplak gövde ise zerafet ve inceliğini kutlarcasına aşağı doğru çökmüş, eğilmiştir. Bu tarzdaki zerafet ve incelik bazen zayıflık, acı çeken ve çaresiz olarak yanlış anlaşılabilmektedir.
“Xu mi de yu”
Bu stildeki fiziksel kompozisyon, ağırlığın ve hiçliğin yalın dengesini ifade eder. Ağacın görselindeki ağır ve dolu bölgeler, boşluklarla dengelenmelidir. Bu Çin kaligrafisindeki sıradışılığı çağrıştırır.
“Qan qa bian hua”
Ağacın hatları ritmik ve dinamik olmalıdır. Bunun yanında karışıklık veya monotonluk göstermemelidir. Literati, bonsai sanatında kökten zirveye uzanan ana hatlardan oluşmayan tek tarzdır. Bu tarzda birden çok ana hattın birleştirilmesi daha iyi sonuçlar verebilmektedir.
“Qi jou zhe gang”
Ağacın gövdesi kalın bir başlangıç ve zarif, ince bir bitiş göstermelidir. Fakat gövdenin en zarif ve narin yeri en güçlü enerjiyi göstermelidir.
|