[sevilla]

İstanbul bahçıvanlarının Kana adını verdikleri Teşbih Çiçeği, bahçelerimizde pek eskiden beri tanınırdı. Tohumlarının siyah renkli, pek sert ve şekil bakımından tespih tanesine benzemesi, bu adı almasına neden olmuştur. Yeşil ve gösterişli yaprak ve çiçeklerinin pek büyük ve şirin olması, bahçelerde çoğalmasına yardım etmiştir. Çeşitli ve değişik cinsleri ve birçok çeşitleri vardır. Bunların hepsi ilkbaharın ilk sıcaklarında, bulundukları yerden yaprak sürmeye başlayarak Haziran ve Temmuz’dan Kasım’a kadar çiçeklenmeye devam ederler.

Tohumlar Ekim ve Kasım’da olgunlaşır ve arkasından kırağı ve don başlar başlamaz, fidanların yaprak ve dalları tamamen donarlar. Elliye aşkın olan Teşbih Çiçeği çeşitlerinin en güzel ve makbul olanları, biri yaprakları yeşil, diğeri yaprakları erguvani kırmızısı renginde olan çeşitleridir.
Teşbih çiçeği bahçelerde göbekli bölmelerin ortalarına, çimenlerin üzerine yapılacak bölmelere, kenar bölmelerin köşelerine, kısaca göze çarpan yerlerden, çeşitli cinslerden ayrı ayrı göbekler düzenlenmesine elverişlidir. Gübreli ve kuvvetli topraklardan hoşlanır. Sıcak ve güneşli durumlarda iyi yetişir. Yazın sık sık sulanmaya gereksinim duyar. Saksıda ancak bodur çeşitleri yetiştirilmektedir.
Teşbih Çiçeği tohum ve Rizom denilen soğanından çoğaltılır. Tohumu önce ince bir törpü ile göze yakın olan bir tarafından 1-2 mm. derinlikte törpüledikten sonra, ılık su içine koyarak dört – beş gün öylece bırakmalıdır. Bu tohumlar yumuşayınca Mart başında (6) sayılı toprak harcını taşıyan küçük saksılara birer tane tohum ekilerek, fazla güneş gören ve sıcak bir köşeye ya da camekânlara yerleştirilir. Saksı içinde tohumlar çimleninceye dek, haftada iki kez sulanmasına dikkat etmelidir.
Meydana gelen fideler 8-10 cm. olunca, kökleri zedelemeksizin saksıları değiştirerek daha büyük saksılara doldurulmuş (5) sayılı toprak harcına fidanları dikmelidir. Bu zamana kadar havalar ısınmaya başlamış olacağından bu saksıları açıkta, güneşli bir yere sıralayarak bırakmalı ve haftada 2-3 kez sulanmasına dikkat etmelidir. Mayıs sonunda fidanlar 3 – 5 yapraklı olur. Bu hale gelince bunları, saksılardan çıkararak bolca gübre ile gübrelenmiş bölme ve göbeklere dikmelidir. Soğanına gelince: Teşbih Çiçeği’nin her biri üzerinde bir – iki göz kalmak koşuluyla parçalanır. Bu parçalar, aynı tohum ekilir gibi saksılara dikilerek yetiştirilir. Esasen ana Rizom’un yanında küçük Rizom’lar meydana geldiğinden, bunları kullanmak daha kolaydır. Bu ayırma işlemi sonbaharda bunları topraktan çıkarırken, hem de Mart’ta yapılır. Mart’ta yapılırsa ayrıçlar saksılara, anaçlar da saksılara dikilir. Donları izleyen günlerde soğanları topraktan çıkarmak ve serin, nemsiz bir yerde saklamak gerekir.