YÜZLERCE YIL ÖNCESİNDEN BERİ EKİLEN ,AMA SON YILLARDA KAYBOLAN
TOHUMLARI BULDUK...
Amacımız ve Hedefimiz
Biz Ayaşlı Grup olarak,
orjinal tohumlarından AYAŞ domateslerİ yetiştirmekle başlayıp, önümüzdeki dönemlerde orjinal tohumlarından üreteceğimiz diğer ürünleride sizlere sunmayı hedefliyoruz.
Ayaş Domatesi
AYAŞ DOMATESİ VE TOHUMUNU TANIYALIM
1960 yıllardan 1990lı yıllara kadar Ayaş ve çevre köylerinde ekimi yapılarak yöre çiftçisine yüksek kazanç sağlayan Ayaş domatesi hem lezzetiyle hem de doğal şartlarda yetiştirilmesi nedeniyle ün kazanmış yerel bir üründür.
Özellikle iç anadoluda,Mersin,Adana ve Antalyada o dönemlerde tüketicinin ısrarla tercih ettiği ve ismiyle istediği bu ürün zaman içinde çiftçimizin yanlış uygulamaları ve aracıların daha fazla para kazanma isteği nedeniyle ne yazıkki ülkemizin birçok yerel tohum çeşidi gibi kaybolarak ekilemez duruma gelmiştir.
O günlerin yetiştiricilerinden şimdilerde yaşları yetmişleri aşmış dedelerimizin ballandırarak anlattıklarından en çok dikkat çeken konuşmalarından birisi “biz o zaman Ayaş domatesini bir fideden bir kasa toplardık”demeleridir.Bu söylemin bu günki açılımı şudur;Tek bir yetişkin Ayaş domatesi fidanından 15 ila 18 kilo ürün almak”yani dekardan
8.000 ila10.000 kg domates hasatı.
Yıllarca aynı tarlalara yapılan ekimler,toprak isteği olan gübrelemenin bilinçsizce yapılması,alınan tohumların anaç tohumluklardan alınmaması Ayaş domatesinde şekil ve lezzet farklılıklarına yol açarken, verim düşüşüne ve fiziksel bozulmalar nedeniylede raf ömrü kısalmasına neden olmuştur.
Bu süreçte ortaya çıkan hibrit tohumlar çiftçimize yenilik olarak sunulduğundan ve daha yüksek verim,kabuk kalınlığı nedeniyle raf ömrü uzunluğu sebebiyle aracılar tarafındanda tercih edilmesi,tüketici talebinin önüne geçmiştir.
Zaten özelliklerini kaybetmeye başlayan Ayaş domatesi ve tohumları hibrit çeşitlerle yan yana ekilmeye başladığında birbirlerinden tozlanmaya başlayarak ana hat tohumlar olma özelliklerini iyice yitirmişlerdir.
Bütün bunlar yaşanırken çiftçimizin elinde kalan en son Ayaş domatesi tohumları bir kenara atılmış ve zamanla ya farelere yem olmuş **** çimlenme özelliklerini kaybetmişlerdir.
Sizlerinde şu anda “evet ,bizim tohumlarda böyle kayboldu” dediğinizi duyar gibiyim.
Anadolu insanının kültüründe,köylü kadınlarımızın toplayıcı saklayıcı özelliği sayesinde yıllarca ekimi yapılmış endemik ( yerel ) tohumlarımız ne yazıkki bilinçsizce yok edilmiştir
Ayaşlı Grup büyük uğraşlar sonucunda bir “çeyiz sandığından”çıkardığı Ayaş domatesi tohumlarını dört yıllık uğraşlar sonunda seleksiyondan (ana hat tohumların seçilmesi) geçirerek orijinal tohumları elde etmiştir.
Ülkemizdeki yerel tohumların büyük bir bölümünün buna benzer nedenlerle kaybolduğunu fark ettiğimizde biz Ayaşlı Grup olarak büyük bir sosyal sorumluluk projesine imza atmak istedik.bu projenin ismini “YEREL TOHUMLARIMIZIN YENİDEN HAYATA GEÇİRİLMESİ “projesi olarak belirledik.
Şimdi bu proje kapsamında Ayaş domatesi tohumlarıyla birlikte çalışmalarını sürdürdüğümüz yine yerel çeşitlerden ;Yuva kavunu,köy biberi,sivri biber,patlıcan,fasulye,
Hıyar gibi çeşitlerle yolumuza devam edeceğiz.
Amacımız ülkemizin yerel ürünlerini sağlıklı yetiştirip,o lezzetleri bilmeyen çocuklarımıza tattırırken,tohumlarımıza sahip çıkmaktır.
Bu hedefimizi yerine getirmeye çalışırken sizlerin manevi desteklerine her zaman ihtiyacımız olacaktır.Saygılarımızla
Ayaşlı Grup adına, genel koordinatör
Selami BAŞER
http://ayasligrup.com
.