[Sebahattin]

http://www.meteoroloji.gov.tr/2006/z...r.aspx?subPg=f

Burada farklı konularla ilgili Coğrafi bilgi sistemlerine dayalı çalışmlar yapılıyor.
Serhat ŞENSOY (Ziraat Mühendisi)
Lisede bizim Hidrometeoroloji dersine gelmişti. Belki kurumdan temasa geçilirse o konuda çalışma yapabilir. Bu konunun farkında olduğunu pek sanmıyorum.


Sanırım Plant Hardines Zone Map meteorolojistlerin ilgi duymadıkları bir alan. Kurum da da o konuda çalışma yapan birileri de bildiğim kadarı ile yok (ben hariç )

Bu konu 3 yıl öncesinde benim de düşündüğüm bir şeydi ama niyetten öte geçmedim, geçmekte istemedim. Bunun için bir proje hazırlamak , meteorolojik veri tabanınan ulaşabilmek gereki,yor ve bu da taşradan mümkün değil. Ankara da genel müdürlükte olmak lazım.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü Zirai Meteorolojide de böyle bir haritanın ya da ihtiyacın farkında olan ya da çalışma yapmak arzusunda olan birisinin olduğunu sanmıyorum. Eğer meteorolojide çalışmaya devam edersem ki bu önümüzdeki 1 yıl içinde belli olacak bu haritanın hazırlanması için proje sunmayı düşünüyorum. Belki başkaları da uyandırılırsa yapabilirler. Bundan daha önemli olan başka bir projemi malesef kendime saklıyorum . Ama ileride belki burda paylaşabillir ya da uzman arkadaşlarla olgunlaştırabiliriz.


Bu arada işi, fazla kişiselleştirmeden bu haritalar ile ilgili, şunları söyleyeyim;

- Kuzey yarımkürede bitkilerin doğal yayılım alanları o bitkilerin dayanabildikleri en düşük sıcaklık değerleri ile sınırlanmıştır. Yani -35 C'de zarar gören bir tür doğal olarak -35 C'nin ve daha aşağı sıcaklık değerinin görüldüğü alanlarda yetiştirilemezler. Yani Söz konusu olan Bitki Soğuğa Dayanıklılık Haritası olunca
en kritik sıcaklık değeri en süşük sıcaklık değeridir.

- Bitkilerin dayanabildikleri en düşük sıcaklık değerleri, türler ve türler içindeki genetik farklılıklara bağlı olarak değişmektedir. Örneğin;İ Farklı çeşitlerin dayanım değerleri de birbirinden farklıdır.

-Bitkilerin yetiştirileceği alanların seçiminde öncelikle bir yörede görülmüş en düşük sıcaklık değerini bilmek gerekir.


-Bitki ıslahında soğuklara dayanıklılık oldukça önemli bir konudur. Soğuğa dayanımla ilgili ilk ve önemli çalışmalar Rus bilim adamları tarafından yapılmıştır.

-Bu konuda yazılan diğer mesajlarda da gösterildiği gibi; Gelişmiş ülkelerde en düşük sıcaklık değerlerine göre zone lar belirlenmiştir. Herhangi bir türü ya da çeşidi yetiştirecek kişi öncelikle bu haritalara bakarak karar verir. Burada esas alınan modele bağlı olarak farklılıklar olabilir ama bu o kadar da önemli değil. Önemli olan bu haritalamanın doğru yapılması, zone lar için belirlenmiş sıcaklık aralıklarının kullanışlı olması ve ihtiyaçlara cevap verecek derecede ayrıntılı ve kullanışlı omasıdır.


Haritayı Türkiye'de kullanmanın ya da hazırlamanın zorlukları;

Türkiye kısa mesafelerdeki (Yeryüzü şekilleri, topoğrafik yapı vd.) büyük sıcaklık değişimleri nedeni basit haritalama ile tanımlamayacak bir ülkedir.

Verilerin kullanılması ve hazırlanması için gerekli veri tabanları (meteorolojik ) daha yeni bilgisayar ortamına aktarılmıştır ya da aktarılmaya devam edilmektedir.

Bununla ilgili kurumsal, yönetimsel ya da kişisel engellerin ortadan kaldırılması ya da yönetim anlayışının ve insan kaynaklarının belli bir yeterlilik düzeyine gelmesi gerekmektedir. Burada hemen şunu belirteyim bunu olmsuz anlamda söylemeiyorum. Kurum çoğu yönetim anlayışı, yeniliklerin uygulanması, araştırma yapma bakımından eskisne göre çok daha iyi durumda. Ama öncelikler başka konulara verilmiş durumda.



Günümüz de aşağıdaki örneklerde verildiği gibi basit haritalalar yerine Coğrafi bilgi Sistemi tabanlı bir çalışmanın yapılması daha uygun olacaktır. Öyle bir çalışmanın sonucunda zaten bu haritalar kolaylıkla hazırlşanabilir.
Bu tarz haritalar mesajlar da da ifade edildiği gibi kullanıma uygun değildir.
Yani bulunduğunuz noktanın koordinatları ve rakım değerlerini girdiğiniz de sizin için kritik değerleri verecek bir sistem daha kullanışlıdır.


Bu işin bir başka boyutu da sadece en düşük değeri bilmenin yanında elinizdeki tür ya da çeşidin dayanabildiği en düşük sıcaklık değerinin bilinmesidir. Bunun için elinize türler ve çeşitler için onların dayanabildiği en düşük sıcaklık değerini gösteren bir anahtar olması gerektiğidir.
Amerika da yeni geliştirilen bir çeşit içi,n (örneğin yeni ıslah edilmiş bir meyve çeşidi) hangi zone lar da yetiştirilebileceği ya da dayanabildiği en düşük sıcaklık değeri ile birlikte piyasaya sürülür.

Askerlik arifesinde bu kadar, konuya ilerleyen dönemde katkıda bulunmak isterim. Tam olarak ne yapılmak istendiği netleşir ya da netleştirilirse kurum ile gönüllü arkadaşlar arasında köprü de olabilirim.