Lisianthus (Eustoma rusellianum) a. Lisianthus Türkiyede ve dünyada yeni bir çiçek türü. Tohumla çoğaltılır. Tohumları çok minik olup bu nedenle badem şekeri gibi kaplanarak irileştirilir ve tane ile satılır. Toz halindeki tohumları tuz tanasi kadardır, tuzlukla serpilir!
Tohumlar 21-22Co da yaklaşık 1 ayda çimlenir , çimlenen bitkicikler 16-18Co da 3 ay büyümeden genişlerler genişleme süresinin ardından sürgünlerini uzatarak çiçeklenirler.
Fide oluncaya kadar 3 ay geçer.Çimlendikten sonra sıcaklığı 15-17 Co düşürülür. Ancak bazı çeşitler farklı reaksiyon gösteriyor. Örneğin yazın gelişen kışın gelişmeyen
vb. çeşitler ıslah ediliyor. Bol ışık hafif hafif gübreleme ve hastalıklara karşı zaman zaman ilaçlama gerektirir. Ortam nemi % 75 civarında olmalıdır.Sulamada dikkatli olmalı, ortam kurutulmamalı aynı zamanda çok ıslak da olmamalıdır. Kısaca sabır ve ilgi ister.
3-4 yaprak çifti oluştuğu zaman bitkide 2 yaprak çifti kalıcak şekilde tepeleri kopartılırsa bir kökte 3-5 dal çiçek olur.
İlk çiçekler Haziran temmuz da olursa (Fideleri Nisanda ekilirse) ikinci el çiçekleri Eylül Ekim aylarında açar.
Lisi yi tohumdan üretmek oldukça zahmetlidir bu nedenle fide dikmenizi öneririm. Açık bahçeye dikeceğinize göre Mayıs ayında fideler hazır olurlar. Şu anda 22 Co da tohumları ekip mayısa kadar özen göstermeniz gerekir ve zor iştir. Mayıs da dikilen fideler dikildikten yaklaşık 20-30 gün sonra tepeleri kırılarak
dipten kardeşlenmesi sağlanır bunlar da temmuz-ağustos gibi çiçeklerini verirler tepeleri kırılmayanlar daha erken fakat tek dal çiçek verir. Çıkan çiçek dallarını diplerine saplanacak 50-60 cm lik bir çubuk parçasına bağlanarak destek verilirse devrilmez, yıkılmaz. Çünkü bunlar kesme çiçek amaçlı çeşitlerdir ve uzun boy yaparlar. Çiçekler açtıktan sonra dipten saplarını keserek vazonuza koyabilirsiniz. Havalar uygun giderse dipten koparılan yerden tekrar filiz (çiçek sapı) verir ve Eylül- Ekim de tekrar çiçek açar.
***dipten kardeşlenme toprak seviyesindeki yaprakların dibinden sürgün ve çiçek vermesidir.
Sürgünler uzadığı zaman isterseniz uç alma yapabilirsiniz. Böylece kardeş sayısı artar tabi çiçek dalı da artar. Uç almazsanız çiçekler açtıkları zaman tarih temmuz ise, çiçekler en dipten koparılırsa tekrar 2. el çiçekler verebilir. Yani çiçekler dalında Temmuz sonunda geçince dipten koparın yeniden gelsin.
Aşırı sıcakta yetişen lisianthus fideleri ROZETLEŞME yapar. Fidelerin ortasından sürgün uzatması lazım. Sıcak bölgelerde lisianthusun en önemli sorunu rozetleşmedir. Yapraklar rozet şeklinde gelişir fakat sürgün uzatmazlar.
Kışın soğuktan ziyade hastalık nedeniyle kuruyor. Kışın çalışmayan fideye hastalık etmenleri kolay giriyor. Sanırım Rizoctonia ve Mildiyö hastalıkları zarar yapıyor. Yaz aylarında Midilyö hastalığı görülme olasılığı pek olmuyor ama sonbaharda ve kış aylarında görülebiliyor. Tabi fideler iyi kök yapmış ise, güzel çalışıyorlarsa mildiyö biraz zor çalışıyor. Fide kendini kurtarabiliyor. Ertesi yıla da kalabiliyor.