[Mine Pakkaner]

"MİLLETVEKİLLERİNE AÇIK MEKTUP



20 Ekim 2006 tarihli gazetelerde yer alan haberlere göre, TBMM Tarım ve Köyişleri Komisyonu, tarım arazileri üzerinde izin alınmadan kurulan tesislere, işlemlerini tamamlamaları için ek süre verilmesi teklifini kabul etmiştir. Bunun nedeni ise, Cargill hakkında Danıştay 10. Daire tarafından verilen yürütmenin durdurulması kararıdır.

Sayın Milletvekili,

Yürütmenin, yasalara ve yargı kararlarına aykırı olarak üzerinde sanayi tesisi kurulmasına ve işletilmesine göz yumduğu bir konunun, yargı denetimi dışına çıkarılması için yasama işlemi yapması, demokrasinin dayanağı olan kuvvetler ayrılığı ilkesine, Anayasa’nın 2. maddesindeki “hukuk devleti” ilkesine ve Anayasa’nın 138. maddesine aykırıdır.

Hukuk devletinden ne anlaşılacağı konusunda Anayasa Mahkemesi’nce 06.07.1995 günlü, 1994/80 Esas, 1995/27 sayılı kararda “Hukuk devleti, tüm işlem ve eylemlerinin hukuk kurallarına uygunluğunu başlıca geçerlik koşulu bilen, her alanda adaletli bir hukuk düzeni kurmayı amaçlayan ve bunu geliştirerek sürdüren, hukuku tüm devlet organlarına egemen kılan, Anayasa’ya aykırı durum ve tutumlardan kaçınan, insan haklarına saygı duyarak bu hak ve özgürlükleri koruyup güçlendiren, Anayasa ve hukuk kurallarına bağlılığa özen gösteren, yargı denetimine açık olan, yasaların üstünde yasa koyucunun da bozamayacağı temel hukuk ilkeleri ile Anayasa’nın bulunduğu bilincinden uzaklaşmayan devlettir…” biçiminde tanımlanmıştır. Bu belirlemeler karşısında hukuk devletinin gerçekleştirilmesi yalnızca idari yargı kararlarıyla sağlanamaz, yasama organının da bu gereklere uygun hareket etmesi gerekeceği açıktır.

Anayasa’nın 138. maddesinin son fıkrası, “yasama ve yürütme organları ile idare, mahkeme kararlarına uymak zorundadır; bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez” hükmü, yargı kararlarına aynı zamanda yasama organının da uyması gerektiğini emretmektedir. TBMM Tarım ve Köyişleri Komisyonu’nun teklifinin yasalaşması halinde, yasama organı, yargı kararının uygulanmasını önlemiş olacaktır.


Yürütmenin yargı kararlarına uyması ve bu kararların gereklerine göre işlem ya da eylemde bulunmak zorunda olması aynı zamanda “hukuk devleti” ilkesinin de bir gereğidir. Anayasa’nın 2. maddesinde yer alan bu ilke karşısında idarenin mahkeme kararlarını “aynen” ve “gecikmeksizin” uygulamaktan başka bir seçeneği bulunmamaktadır.

Anayasa ve yasal düzenlemeler karşısında, yasama ve yürütme organının yargı kararlarını uygulamama gibi bir yetkisi olmamasına karşın, yetkili yargı merciince verilmiş olan yargı kararını ortadan kaldırıcı bir yasanın kabulü halinde fonksiyon gaspına neden olunacaktır.

Cargill firmasının sorununun çözümü için, ABD Başkanı’nın ve IMF’nin devreye girmesi kamu yararı açısından ve hukuk devletinde kabul edilebilecek bir durum değildir.

Bir sermaye şirketi lehine, yargı kararlarına karşın özel bir düzenleme yapmanın, her şeyden önce hukuk devletine ve yasama organının saygınlığına zarar vereceği açıktır. TBMM’nin saygın bir vekili olarak Milletvekili sorumluluğuyla hareket edeceğinizden kuşku duymak istemediğimizi bilginize sunmak istedik.

Saygılarımızla,

Mehmet SOĞANCI
TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı "