|
Yapay Sulak Sistemlerinin Kirlilik Giderim Verimleri
Amerika %90 larda organik madde, %99 bakteri ve %10-15 azot fosfor giderimi
Avrupa %85 – 95 organik madde, %99 bakteri, %35 azot ve %25 fosfor giderimi
Genel olarak evsel atıksuların giderim verimleri
%88 – 99 organik madde ve bakteri giderimi, %92-95 askıda katı madde giderimi, %30-80 toplam azot giderimi ve %20-70 toplam fosfor giderimi
Bu değerleri karşılaştırdığınızda yapay sulak sistemlerin, klasik arıtma sistemlerinden aşağı kalmadığını rahatlıkla görebilirsiniz. Bunun yanı sıra yukarıda saydığım pek çok avantajı da cabası…
Dünyada Çeşitli Sulak Alan Uygulama Örnekleri mevcuttur. Bunlar: Avusturya (310 adet), Çekoslovakya (62 adet), Danimarka (134 adet), Almanya (10 farklı tip), Norveç (15-20 adet tam boyutlu sistem deneysel olarak çalıştırılmaktadır), Kuzey Amerika (257 bölgede 367 sistem ve 831 hücrede sulak alan arıtımı vardır. Bunlarda 160 evsel atık su kaynağı, 12 endüstriyel atık su kaynağı, 68 sistem çiftlik faaliyetleri kaynaklı atıksuları ve 17 sistem de diğer tipteki atıksuları arıtmaktadır.), Bunlar dışında Nepal, Mexico City, İtalya, Polonya,Portekiz,İsveç,İsviçre,Hollanda, Belçika, İngiltere,ABD,Avusturalya,Hindistan ve Japonya’da yapay sulak alan çalışmaları yürütülmektedir.
Bu sulak alanlardan çıkan arıtılmış sular, özelliklerine göre ya doğrudan ya da ek bazı işlemler sonunda tarım alanlarının sulanmasında, golf sahaları gibi turistik amaçlı alanların sulanmasında, endüstriyel su kullanımında hatta yer altı sularına takviye olarak vs kullanılabilmektedir. Atık suların geri kazanımı konusunda çığırlar açan ülke Fransa’dır. Bu konuda oldukça yüksek yüzde ile atık su geri kazanımı mevcuttur.
Yapay sulak alanların oluşturulması tamamen teknik konulardır. Çeşitli tipleri mevcuttur. Doğayı taklit ederek çeşitli şekillendirmeleri vardır. (yüzeysel akışlı vs). Tipi ve inşası ve kullanılacak malzeme arıtılacak suyun özelliğine, bulunduğu yere göre çeşitlilik gösterir. Havuzlar su geçirmeyecek şekilde, örn polyester malzeme kullanarak inşa edilirler ve kullanılacak bitkiler alanın bulunduğu iklim koşullarına uygun olmalıdır. [Örneğin bir su kamışı (Phragmites australis) bitkisinin yetiştiği sıcaklık 12-30°C’dir] Bitki için uygun sıcaklık, pH, tuzluluk vs koşulları sağlanmalıdır. Sulak alanın büyüklüğü ve bitki sayısı arıtılması planlanan atık su miktarına göre tasarlanır. Gene atık suyun cinsine, miktarına, iklime, topoğrafyaya göre artıma tesisinin büyüklüğü, kullanılacak bitki miktarı / çeşidi, kullanılacak toprak özellikleri, ön arıtma gerekli mi değil mi gibisinden pek çok parametre incelenerek yapay sulak alanın etkin çalışması için optimum koşullar sağlanır.
|