[Yalnız Çınar]

Türkiye’de yılda 270 bin ton siyanür kullanılıyor

Siyanürün sadece büyük tartışmalara yol açan Bergama Ovacık’taki altın madeninde değil, başta tekstil, lastik ve plastik olmak üzere birçok sektörde kullanıldığı ortaya çıktı. Türkiye bu siyanürün 177 bin 600 tonunu her yıl yaklaşık 210 trilyon lira ödeyerek ithal ediyor. 90 tonu ise İzmir’deki tesislerde üretiliyor.

Türkiye, her yıl 177 bin 600 ton çeşitli siyanür bileşikleri ithal ediyor. PETKİM Aliağa tesislerinde de yılda 90 bin ton siyanür üretimi yapıyor. Toplam 267 bin 600 ton siyanür, başta tekstil, lastik ve plastik olmak üzere, ülkemizdeki ana sanayi sektörlerinin çoğunda kullanılıyor. Bergama Ovacık’taki altın madeninde kullanılıyor olması sebebiyle yıllardır tartışmalara ve eylemlere sebep olan siyanürün, günlük hayatta ihtiyaç duyulan ürünlerin büyük bölümünün üretiminde kullanıldığı ortaya çıktı. Devlet İstatistik Enstitüsü(DİE) verilerine göre, 2000 yılında sanayide kullanılmak üzere 177 bin 600 ton çeşitli siyanür bileşikleri ithal edildi. Bu ithalatın 175 bin 843 ton gibi büyük bir kısmını ‘akrilonitril’ denen ve kanser yapıcı özelliğe sahip olan siyanür bileşiği çeşidinin oluşturduğu öğrenildi. DİE raporlarında, maden sektörü de dahil olmak üzere çeşitli sanayi kuruluşlarında kullanılan sodyum ve potasyum siyanürün ithalatının ise 2000 yılında 1150 ton olduğu belirtildi. Raporda, Bergama Ovacık’taki altın madeninde bu tip siyanür kullanıldığı ve bir yıllık deneme üretimi süresince tüketilen miktarın, ithal edilen sodyum siyanürün yaklaşık yüzde 10’u kadar (120 ton) olduğu bildirildi. Kütahya Gümüşköy’deki maden işletmelerinde de 1100 ton sodyum siyanür kullanıldığı; ancak bu siyanür çeşidinin kanserojen olmadığı vurgulandı. DİE, yurtdışından ithal edilen 21 çeşit siyanüre, yaklaşık 152 milyon 48 bin dolar ödeme yapıldığını da kaydetti.

Özcan Yağmur / Ankara

Bu da siyanürün ülkemizde kullanım perspektifine bir açılım getirebilir.