Convallaria Majalis yani müge…
Evet bu kış bana gönderilen istisnasız 15 - 20 faksta ve e - mail’de bu bitki soruluyordu. Ben de mevsimi değil diye gazetede yazamadım, zamanını bekledim. Tam unutmuştum ki annem benden müge kokulu sabun (Lily of the Vally) istedi. Hatırladım. Parfüme, sabuna meraklı olanlar bu kokuyu iyi bilirler. 1960 - 70′li yıllarda evlenen kadınlar galiba gelin buketini mügeyle yapmışlar. Bu nedenle de anısı varmış.
Müge eskiden tüm bahçelerde modaymış. Çok hızlı yer örtücü oluşu (20 cm), çiçekleri (kokulu), çiçekten sonraki meyveleri güzel ama müge aynı zamanda bahçede büyük bir tehlike! Çünkü dikildiği alanda çoğalırken etrafında ot dahil hiçbir soğanlı ya da mevsimlik bitki gelişimine izin vermiyor, her yeri kaplıyor.
İngiltere ve Amerika’da soğanlı bitki olan müge, gelenek olarak ince ve uzun beton - tahta setlerde tek başına dikiliyor. Ancak sınırlandırılırsa kontrol edilebiliyor. Saksılar için de uygun. Gölgeli, rutubetli alanlar esas tercihi. Yaprağını döken ağaçların altında bol yaprak çürüğü, humus içinde çok mutlu oluyormuş. Satın aldığınız ya da söktüğünüz soğanları dikim ve üretim için ağustos - eylül aylarında toprak yüzeyinden 5 cm derine, toprağa paralel bir şekilde yerleştirin.
Soğanları Türkiye’de bulmanız zor. Yurtdışından isteyin. Kışın üst gövde yok olacak, korkmayın. İlkbaharda daha fazla bir şekilde ortaya çıkacak. Yaprakları dolu dolu ve yeşil. Beyaz çan şeklinde bir sap üzerinde dizili çiçekleri; ‘Plena’ katmerli, ‘Rosea’ pembe, ‘Fortin’s giant’ iri çiçekli olabileceği gibi ‘Variegata’ türü de altın renkli çizgili yapraklıdır.
Çiçekten sonra oluşan kırmızı, turuncu meyveleri zehirlidir. Bitki kozmetik sanayii dışında ilaçlarda da bolca kullanılmakta. Kan basıncını ve akışını düzenleyici etkisi var. Bahçenizde çok gelişmiş müge grupları varsa her 3 - 4 senede bir ayırıp azaltın. Doğal gelişsin, ama kontrol etmeliyim derseniz glyphosate içeren tohum öldürücü ilaç kullanmalısınız. (Fazla varsa bana yazın, bitkiyi arayan çok insan var.)
Murat Pilevneli.
http://bahcevan.com/tehlikeli-guzell...illiyet-vitrin