|
Yaycılık ile ilgili uzun süredir araştırıyorum ve yay yapıyorum şu an üzerinde çalıştığım orjinal Türk/Osmanlı yayları ve geleneksel okçulukta işin zirvesi yine bizim ecdadın elindedir.
Tamtutulmanın sözlerine katılıyorum.
Yalnız bu iş büyük sabır ve aynı zamanda beceri ve teknik bilgi gerektiriyor. Özellikle Türk-Osmanlı yayı yapımını hiç sormayın çünkü hem uzun bir konu hemde ben henüz çırak sayılırım bu alanda fakat diğer iptidai yay yapımı hakkında söyleyecek birkaç sözüm vardır elbette.
Yay yapımında meşe ağacı kullanılırmı: kullanılır fakat 150 civarında çeşidi olan meşe ağacında çok kırılgan ve esnek sayılabilecek özellikte ağaçlar var bildiğim en iyisi ise kızıl meşedir yalnız bunun iyi cinsinden tanıyıp bulmak biraz zor ve pekte gerek yok. Kızıl meşe daha çok ahşap kompoziti yayların karın kısmında yeğ tutulur.
Bunun dışında ceviz, dişbudak, akçağaç, ardıç, kiraz, karağaç, akasya, özellikle yalancı akasya, bambu, kızılcık, kayın(sarı kayın veya normal gürgen cinsi), dut, limon, porsuk ağaçlarından yay olur yalnız bunlardan porsuk ağacını tr de bulmanız zor ve ingiliz yayı usulü büyüme halkalarının belli katmanlarını kullanarak yapılması daha iyi olur, karağaç porsuğa en yakın alternatiftir.
Fikrimi soracak olursanız bu alana girecekseniz evvela birkaç kitap devirmeniz veya bulursanız video izlemeniz hatta bir hocaya tabi olmanız gerek. Bu işe kendinizi adamanız ve sabırlı olmanız gerek ilk başlarda birkaç yay kırabilirsiniz belki ilk çalışmalarınız düşük kalite olacak.
Herneyse diğer birçok husus var hangi birinden başlasam bilemiyorum yapacağınız yayların formu ve çeşidi ne olacak basit tek kavisli yay veya ingiliz uzun yayı veya kızlderili yayı gibi birşeymi yapacaksınız yoksa uçbükümlü (ingilizce recurve bow) denen cinsmi? Farklı özellikte ağaçların ince lamineler halinde yapıştırılarak yapılan ahşap kompoziti dediğimiz cinsmi yoksa sırtı tendon, deri, ipek, keten ile kaplanarak güçlendirilmiş yaylarmı. Yoksa sırt kısmından önce karın kısmı boynuz plaka ile yapıştırılmış kısa, güçlü ve hızlı Asya tipi kalite yaylarmı?
Şimdi en önemli husus ağacın su yolunun boyuna tam paralel olması ve damarlarının yani büyüme halkaları kesitinin kesintisiz cetvelle çizilmiş gibi olması, bundan daha önemlisi üzerinde iğne ucu kadar bile budak, yumru vs olmaması. Daha sonra ağacın en az 6 ay kadar dinlendirilmesi, bu süre ne kadar uzun olursa yayın çalışması o kadar az olur(çalışma: bükülü kalma diyelim). Yani bu babta ağacı karpuz dilimler gibi parçalar çıkartarıp sırt kısmının mümkün mertebe tek bir büyüme halkasından oluşmasına dikkat etmek gerek ayrıca yaş ağacı yarıp dilimler çıkartınca hemen bir burgu şeklinde dönme yapması, kuru ağaca uçbüküm vermenin zorluğu gibi paradokslar var yani bu iş biraz karışık.
|