Kuruyan barajlardan tonlarca çöp çıktı
İstanbul'da barajlardaki suların çekilmesi çevre felaketini gözler önüne serdi. Sadece Elmalı, Ömerli ve Alibeyköy'den 200 ton çöp çıkarıldı. Lastikten koltuğa kadar birçok eşyanın bulunduğu çöpün kaynağı ise içme suyu havzasında piknik yapan vatandaşlar.
Küresel ısınma son yıllarda bütün dünyanın ilk gündem maddelerinden biri. Türkiye'de de başta büyük şehirler olmak üzere birçok yerde su sıkıntısı yaşanıyor. Barajlar ve nehirlerin kuruduğuna ilişkin haberler neredeyse her gün gazete sayfalarına yansıyor.
Ankara'da su kesintileri başladı, İstanbul'da ise tasarruf çağrıları artıyor. Barajlardaki suların çekilmesi önemli bir çevre sorununu da ortaya çıkardı. Sadece İstanbul'daki barajlardan 200 ton çöp çıktı. Su seviyesinin düşmesi sebebiyle baraj havzalarında temizlik çalışması başlatan İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İSKİ, içler acısı durumla karşılaştı. Şehrin içme suyu ihtiyacını karşılayan göllerde araba lastiğinden kanepeye, bisiklet parçalarından pet şişelere kadar birçok eşya bulundu. Söz konusu çalışma için Büyükşehir Belediyesi'nin görevlendirdiği 50 personel bir aydır barajlardaki çöpü topluyor. Bunlar Katı Atık Yönetim Müdürlüğü'ne bağlı depolama alanlarına gönderilerek yakılıyor.
İSKİ yetkilileri, barajlarda sağlığı tehdit eden çöplerin büyük bir kısmının göl kenarlarında piknik yapan vatandaşların kalıntıları olduğuna dikkat çekiyor. Göllerin boşalmasını çöpün temizlenmesi için fırsat olarak gören uzmanlar, bu sayede barajlarda su tutulacak alanın genişleyeceğinin altını çiziyor. Yürütülen çalışma sayesinde şehire verilen suyun kalitesi de yükselecek.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı Katı Atık Yönetim Müdürlüğü ve İSKİ Havza Koruma Müdürlüğü temmuz ayından beri hummalı bir çalışma yürütüyor. Küresel ısınma sebebiyle suları büyük oranda çekilen barajlar temizleniyor. Elmalı, Ömerli ve Alibeyköy Baraj Havzası'nda temizlik çalışmaları tamamlandı. Büyükçekmece Barajı'nda ise çalışmalar halen devam ediyor. Şu ana kadar 200 ton katı atık toplandı. Su seviyesinin düşmesi, Alibeyköy Barajı'nda Mimar Sinan'ın önemli eserlerinden biri olan Mağlova Kemeri'ni, Ömerli Barajı'nda ise tarihî Osmanlı mezarlarını da gün yüzüne çıkardı. Suların 30 metre çekildiği Ömerli'de ortaya çıkan 900 yıllık mezar taşları 1972 yılında sular altında kalmış. Eski bir yerleşim birimine ait olan mezarlık, Ömerli Barajı'nın Ballıca mevkiinde bulunuyor.
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Biyofizik AnaBilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Ali Körpınar, barajlardaki su çekilmelerinin önemli bir fırsat olduğunu belirtiyor. Kökpınar, "Her barajın ve gölün bir ömrü var. Normalde 100 yıl olarak verilen barajların ömrü, çevrelerindeki erozyonun önlenememesi yüzünden 60 yıla kadar düşmektedir. Barajın, gölün ve göletin ömrünü artırmak için barajların boşaltılarak içerisindeki dolgu malzemesini çıkartmak gerek." diye konuştu. Barajlarda biriken malzemelerini çıkarılarak çiftçilere satılabileceğini anlatan Kökpınar şunları söyledi: "Baraj, göl ve göletler içinde biriken toprak ve diğer dolum malzemelerini temizleyelim. Gerçekleştirilecek bu işlem sonunda çevresel ve toplumsal birçok avantajımız olacak. Nehir ve derelerin getirdiği verimli toprakları içeren bu dolgu malzemesi, pek çok çiftçiye de satılabilir. Çünkü bu topraklar çok verimli."
Çöp, tarihî güzelliği gölgeledi
Kuruyan barajlarda 1 aydır temizlik çalışması yürüten belediye ekipleri, şoke edici görüntülerle karşılaştı. Göl yatağından traktör lastiği bile çıktı. Suların çekilmesi, Alibeyköy Barajı'nda Mimar Sinan'ın önemli eserlerinden Mağlova Kemeri'ni, Ömerli Barajı'nda ise tarihî Osmanlı mezarlarını da gün yüzüne çıkardı. Ancak çevre felaketi tarihî güzelliğe gölge düşürdü.
Ankara'nın barajlarında çalışma yapılmıyor
Ankara'da da barajlardaki su seviyesi azaldı. Toplam 1 milyar 40 milyon metreküp kapasitesine sahip Ankara'nın barajlarında 63 milyon metreküplük su kaldı. Başkentlilerin su ihtiyacını karşılayan 11 barajda az da olsa su bulunması Ankara Büyükşehir Belediyesi yetkililerini buralardaki katı atık çalışmalarına yöneltmedi. Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, barajların kuruma noktasına geldiğinde birtakım katı atıkların ortaya çıkacağı tahmininde bulunarak gerekli çalışmaları ilerleyen tarihlerde yürüteceklerini açıkladı. Barajların bulunduğu bölgelerin aynı zamanda piknik alanları olarak da kullanıldığına işaret eden yetkililer, katı atık ve çöp çıkma olasılığını göz ardı etmiyor.
Kaynak