Sulama ve Gübreleme Uygulamaları
Sulama; diğer tarımsal faaliyetlerde olduğu gibi etkinliği artıran ve günümüz iklim koşullarında mutlaka gerekli olan bir uygulamadır. Sulama uygulamasının önemi kadar bir sulamada verilmesi gerekli olan su miktarı ve sulama zamanının iyi belirlenmesi gerekir. Meyve yetiştiriciliğinde kontrollü su uygulanması meyve verim ve kalitesine büyük ölçüde etki eder.
Kontrollü su uygulamaları modern sulama yöntemleri ile mümkündür. Bu yöntemlerin başında damla ve mini yağmurlama sulama yöntemleri gelmektedir. Damla sulama yönteminde her ağaç sırasına yerleştirilen ve lateral adı verilen, üzerinde damlatıcıların yer aldığı borularla sulama yapılmaktadır. Mini yağmurlama sulama yönteminde de damla sulama yöntemine benzer biçimde ağaç sırasına yerleştirilen lateral borular üzerine konulan her ağaç için bir adet mini yağmurlama başlığı ile sulama yapılabilmektedir.
Bodur kiraz yetiştiriciliğinde yöntemlerden her ikisi de kullanılabilir. Ancak yöntem seçiminde bitkinin sıra üzerindeki aralığı, su kaynağının debisi, içindeki çözünmüş maddelerin miktarı ve toprağın bünyesi(hafif toprak,ağır toprak) etkilidir. Unutulmaması gereken en önemli koşul ağacın gölgelediği alanın yani kök bölgesinin tamamına yakının ıslatılmasıdır. Hangi sistem kurulursa kurulsun bitkinin su ihtiyacı ilk 1-2 yıl tam karşılanması tavsiye edilir.
Damla ya da mini yağmurlama sulama yöntemiyle sulama yaparken özellikle aşırı sulamalardan kaçınmak gerekir. Aşırı sulamalarda besin maddeleri kök bölgesinden yıkandığı gibi sürgün gelişimi de fazla olur ve meyve gözü oluşumları azalır. Dolayısıyla üreticilerimizin sulama yaparken bitkide oluşan durumları iyi incelemesi buna uygun sulama programını oluşturması tavsiye edilir. Bunun yanında unutulmaması gereken ağır bünyeli toprakların su tutma kapasiteleri hafif bünyelilere göre daha fazla olacağından çok geçirgen topraklarda sulama aralıkları ve uygulanan su miktarları fazla olabilir. Ayrıca yapılan araştırmalara göre özellikle çiçek döneminde sulama yapılmaması ve meyve bağlamanın ardından bitkiye su verilmesi önerilmektedir. Meyve bağlamanın ardından yaratılacak su stresi sonucunda meyve kalitesi büyük ölçüde azalır ve ebadı küçük kalır. Ancak meyvede istenen tat ve aromanın korunması amacıyla hasada yakın zamanda sulamalara ara verilmelidir.
Klasik yöntemde yapılan gübrelemelerde arazide yapılan toprak analizlerine bağlı kalmak kaydı ile gübreleme programı genel olarak aşağıdaki gibi uygulanabilir. Bu program içerisine bitkiye vejetasyon dönemi içerisinde 2 kez mikro elementleri içeren bir yaprak gübresi ile uygulama yapmak uygun olmaktadır.
Dikimden Sonraki İlk Yıl(Dekara) : * 3-5 kg N/da, 2-4 kg P2O5/da, 3-5 kg K2O/da
* 12-14 kg 15-15-15 kompoze gübre
* 5-6 kg Amonyum Sülfat
* 2-3 kg Potasyum Sülfat
Normal Verimdeki Bir Bahçe İçin(Dekara) * 8-10 kg N/da, 4-8 kg P2O5/da, 6-10 kg K2O/da
* 35-40 kg 15-15-15 kompoze gübre
* 14-18 kg Amonyum Sülfat
* 2-8 kg Potasyum Sülfat
Dikimden İtibaren Fidanda Yapılacak Budama
BİRİNCİ YIL BUDAMA
Şekil-4.1 İlk dikimden sonra kamçı halindeki fidanın kesim yapılırken aşı yerinden itibaren 70 cm'den tepe kesimi yapılır lider olarak bırakılacak gözün hakim rüzgara karşı gelmesine dekkit edilmelidir.
Şekil-4.2 Gözler kabarmaya başladıktan ve tercihen 2-3 cm sürgün oluştuktan sonra lidere rakip olabilcek 1,2,3. sıradaki gözler koparılır. Ayrıca aşı noktasından 40 cm yüksekliğe kadar bulunan gözler ve sürgünler koparılır. Böylece dallanma şekilde gösterilen (A) yere paralel olarak gelişmesi sağlanır.
Şekil-5. İlk 40-60 cm'de oluşan dal grubundaki sürgünler 10-15 cm boya geldiklerinde değişik istikametlere yönelmiş en az 3-4 dal mandal ile geniş açılı olacak şekilde yatırılır. Bu sayede dal üzerinde erken meyve oluşumu temin edilmiş olur.
BİRİNCİ YIL BUDAMA
Şekil-6. İkinci yaşında dalların terbiyesine devam edilir. İlk yıl oluşturulan dal grubu en üst dalından itibaren lider üstünde 80-90 cm'den tepe kesimi yapılır. Lider 80 cm'den kısa gelişmiş ise herhangi bir tepe kesimi yapılmaz. Bu arada ağacın içine güneş ışınları'nın girişimi sağlamak amacyla gereken dallar seyredilir. Dallanmanın değişiik istikamette oluşturulması esastır.
Şekil-7. Yan dallarda ertesi yıl gerekli olanların uzaklaştırılması ve kuvvetli gelişenlerde ise üzerinde tek sürgün bırakarak toprağa bakan göz üzerinden uç kesimi yapılır.
Şekil-8. Ağacı bir çam ağacına benzer şekilde büyütebilmek ve içeri daha fazla güneş girişini sağlamak amacıyla gövdenin yarısı kadar kalınlığa ulaşmış dallar budak şeklinde 2/3 oranında kesilir. Kesimler toprağa bakan göz üzerinden yapılmalıdır. Bu yolla genç meyve daları'nın gelişimi teşvik edilmiş olur. İlk çıkarılacak olanlar aşağı eğilmişler olmalıdır