Hayalbağ'da tabiatla baş başa beşinci yılımızı idrak ettik. Aslında "idrak" kelimesini, ulaşmak manasında kullandığımdan doğru bir seçim olmuş gibiyse de, yanlış çağrışımlara açık.
Henüz anlamaya, kavramaya çok uzağım.
Ama ucundan bucağından bir şeyler gözlemlemeye başladığımı hissediyorum.
İlk yıl inanılmaz erik vardı ağaçlarımızda. Bir daha böyle bol meyva göremedim.
Papatyamız hiç eksik olmadı Hayalbağ'da. Ama üç sene önce sanki özellikle tarımı yapılıyormuşcasına bir görüntü vardı. Tüm Anadolu'nun aşıklarına yeterdi de, yolunmamış taç yapraklar kalırdı yine. İki senedir onlar da sadece nöbetçi bir topluluk bırakıyorlar.
Bunlar bu yılın nöbetçileri. (Biraz övünmek gibi oldu. Ama biz köylüler severiz köyümüzü övmeyi.) Kadraja girmeyen bölümlerde pek papatya yok.
Papatya kadar belirgin olmasa da birkaç çiçekte de bu sayısal dalgalanma oluyor.
Peki ya hayvanlar.
Bir sene, zaten çok olan köstebeklerimiz her yeri sardı. Çadırda ara ara kaldığımız dönemdi. Kapıya dikilip bakardım. Saymaya kalksan sayamazsın, o kadar fazla. Sonra köstebekler bize soğan patates, pırasa, sarımsak, turp, kereviz bırakmayacak kadar hep oldular, ama hiç o yılki gibi çok olmadılar.
Zaten tilkimiz pek bol. Ama papatya yılında daha da boldu. Aslında tilki kırk yılın başı görülen bir hayvan olması lazımken o yıl, üç gün görmesem dördüncü gün muhakkak görüyordum.
2020 yazı tam bir kabustu. Yer gök pire kaynıyordu. Bahçeye birkaç dakika çıksak pireleniyorduk. İlaçlar falan kar etmedi. Komşumuz Mürüvvet Hala çıldırma noktasına gelip, oğluna bostanı, evin bahçesini hep ilaçlatmış, kar etmemiş. Bu sene yaz bitti, sadece bir adet pire gördüm.
İki yıl önce bir sarıca arı istilası vardı. Kovanları talan ediyorlardı. Geçen yıl rahat eden arılar biraz kendilerine geldiler. Bu yıl da geldim geleli görmediğim arıkuşları peydah oldu. Hem de sürüler halinde.
Aslında sadece arıkuşu değil, tüm kuşlar bu nesil bereketinden nasiplerini almış görünüyorlar. Üçlü, dörtlü kol uçuşlarını gördüğümüz tahtalı güvercinleri, on beşli, yirmili sürüler haline gördük. Bu sene ilk kez baykuş sesiyle sevindik. Serçe ve sakaları tek tük görürken, sürüler halinde görmeye başladık. Ala karga ve karatavuklar daha sık arz-ı endam ediyorlar. Kuşlardan sadece en girişken komşularımız olan kızılgerdanlar bu sene pek azlar.
Aklıma gelenler bunlar.
Bu canlılar bir kaosun içinde mücadele halindelerken kah çoğalıp, kah azalıyor mu, yoksa bu bir kaos değil de çok karmaşık bir düzen mi?