Trisodyum Fosfat (TSF) uygulaması
Özellikle nadir atalık tohumlar söz konusu olduğunda, sağlıklı ve virüsten yoksun olduğu gözlenen bitkilerden tohum alınması, tohum devamlılığının sağlanabilmesi açısından büyük önem taşıyor. Biber virüsüyle bilinen etkin bir mücadele yöntemi bulunmasa da, TSF uygulamasıyla başarılı sonuçlar elde edilebiliyor. TSF, kabaca, güçlü bir deterjan olarak biliniyor ve boyanacak yüzeylerdeki çözülmesi zor lekelerin etkin şekilde temizlenmesinde kullanılıyor.
Bir süre önce, Yunanistan’a ait bir atalık biber çeşidinin tohumları, virüslü olduğu tespitini içeren bir notla birlikte elime geçtiğinde, TSF uygulamasını denemek için iyi bir fırsat doğdu. Yöntemin her uygulamada etkin olmadığını, bazı durumlarda da tohum çimlenme oranlarını düşürdüğünü belirterek, uygulamanın adımlarını aşağıda aktarmaya çalışacağım:
UYARI!!! Uygulamaya başlamadan ve güçlü bir kimyasal madde olan TSF’yle temas etmeden önce eldiven giymeyi unutmayın. İşlem sırasında, bulaşık eldiveni kullanabilirsiniz.
1. Önce ılık suyla %10’luk TSF çözeltisini hazırlayın. Bunun için, örneğin, 10 gr TSF’yi 80 ml’lik su içinde çözdürdükten sonra, hacmi 100 ml’ye tamamlamak için gereken kadar su ilave edilmeli. %10’luk oranı korumak koşuluyla, çözeltiye ihtiyacınız olan kadar TSF ve su ilave edebilirsiniz.
2. Virüslü tohumları çözeltinin içine bırakın. Bunun için, tül bir kese de kullanabilirsiniz. Ben, plastik bir kaşık yardımıyla tohumları sıvı içine bastırarak, çözeltinin iyice yedirildiğinden emin olmak için kese kullanmadım.
3. Tohumları, her yarım saatte bir çözeltiyi karıştıracak şekilde, iki saat kadar çözeltinin içinde bırakın.
4. Süre sonunda, bir süzgeç yardımıyla tohumları alın ve suyla yıkayarak iyice temizleyin.
5. Temizlediğiniz tohumları boş bir kaba alarak iyice kurutun ve çimlendirme malzemesine dikin.
Mutlu son
Uygulamadan sonra kuruttuğum tohumları çimlendirdim. Elde ettiğim sağlıklı fidelerde herhangi bir virüs belirtisi görülmedi.
Son olarak, TSF uygulamasının, Tobamovirus ailesindeki diğer hastalıklar (ör. tütün mozaik hastalığı) üstünde de etkili olabildiğini ve domateslerle patateslerdeki virüs hastalıklarıyla mücadelede kullanabileceğinizi belirtmek isterim.