Aşağıdaki iki listede, aynı bitki türüne ait farklı çeşit fideler arasında çapraz tozlaşma ihtimalini en aza indirmek için tavsiye edilen izolasyon mesafeleri ile o türe ait bir bitkinin genetik çeşitliliğini yansıtmak için tohum alınması tavsiye edilen fide sayıları verilmektedir (eksik kalanları zaman içinde tamamlamaya çalışacağım). Söz konusu mesafeleri kendi şartlarınıza göre daraltacaksanız, ideal bir izolasyon için, ilave yöntemler kullanmanız gerekmektedir.
Tohum bekçiliği yapmanın ana kriterlerinden biri, tohumun saflığından ve ait olduğu bitkinin özelliklerini koruduğundan emin olmaktır. İzole etmediğiniz için birbiriyle kolayca tozlaşacağını bildiğiniz iki farklı çeşit kabağı yan yana ekip tohumlarını burdaki etkinlikte dağıtmanız, bitki çeşitliliğinin korunmasına zarar verecektir. Söz konusu bitkiler için, izolasyon koşullarını sağlayamayan yetiştiricilerin, her sene kendi iklimlerinde başarılı sonuçlar verdiğini bildikleri belli çeşitler üstünde çalışarak (bir tane yaz kabağı çeşidi, bir tane kestane kabağı çeşidi, bir mısır çeşidi, bir ıspanak çeşidi gibi) sadece onların tohum bekçiliğini yapmasını tavsiye ederim.
Bitki Adı | En Az Bitki Sayısı | İzolasyon Mesafesi (km) |
---|
Bal Kabağı | 10-20 | 0.8-3.2 |
Bamya | 40 | 1.5 |
Baş Lahana | 80 | 0.8-3.2 |
Brokoli | 80 | 0.8-3.2 |
Havuç | 200 | 0.8-3.2 |
Hıyar | 10-20 | 0.8-3.2 |
Ispanak | 80 | 0.8-4.8 |
Kara Lahana | 80 | 0.8-3.2 |
Karnıbahar | 80 | 0.8-3.2 |
Karpuz | 10-20 | 0.8-3.2 |
Kavun | 10-20 | 0.8-3.2 |
Kereviz | 80 | 0.8-3.2 |
Kestane Kabağı | 10-20 | 0.8-3.2 |
Maydanoz | 80 | 0.8-3.2 |
Pancar*1 | XXX | |
Pazı*1 | XXX | |
Pırasa | 80 | 0.8-3.2 |
Roka | 80 | 1.5 |
Soğan | 200 | 0.8-3.2 |
Şalgam | 80 | 0.8-3.2 |
Turp | 80 | 0.8-3.2 |
Yaz Kabağı | 10-20 | 0.8-3.2 |
Bitki Adı | En Az Bitki Sayısı | İzolasyon Mesafesi (m) |
---|
Bakla | XXX | 3-15 |
Bezelye | 10-20 | 6-30 |
Biber | 5-10 | 25-100 |
Börülce | XXX | 100-200 |
Domates | 5-10 | 3-50 |
Enginar | XXX | - |
Fasulye | 10-20 | 6-30 |
Marul | 10-20 | 3-15 |
Mısır*2 | 200 | 300 |
Patlıcan | 5-10 | 3-15 |
Soya | XXX | 3-15 |
*1: Aynı renkte olan pancar ailesi bitkileri (ör. iki kırmızı pancar ya da iki sarı pazı gibi) için 1.6-3.2 km, farklı renkte olan pancar ailesi bitkileri (ör. bir kırmızı bir sarı pancar ya da bir kırmızı bir sarı pazı) için 2.4-4.8 km, pancar ailesinin aynı türden farklı bitkileri (ör. bir pancar, bir pazı) için 4.8-8 km.
*2: Tohum alırken, mısır kümesinin dış çeperinde bulunan bitkiler değil de iç tarafında bulunan bitkiler seçilirse çok iyi olur.
Yararlanılan temel kaynaklar: Suzanne Ashworth'ün
Seed to Seed ve John Navazio'nun
Organic Seed Grower kitabı.