ANA TOHUM projesi kapsamında tohumunu paylaştığım "Heybetli", patates yapraklı bir domates olması sebebiyle çok nadir bulunan bir yerli domates çeşidi.
• Bitki türü: Sebze
• Bitki ömrü: Tek yıllık
• Tohum Türü: Domates, Solanum lycopersicum
• Tohum çeşit adı: Turkey; Heybetli (Türkçe sinonim)
• Tohum kaç yıldır sizdedir: 1
• Tohum alınan bitkinin yetiştirildiği yer: Çanakkale, Kazdağları
• Tohumun kökeni: Turkiye. Ne yazık ki, tohumunun alındığı yöre hakkında bir bilgimiz yok ancak Batı Anadolu veya Trakya'ya ait olma olasılığı büyüktür. Aynı zamanda, bu yörelere, iri ve pembe domateslerin sıklıkla görüldüğü Bulgaristan'dan 19. yüzyıl sonu/20. yüzyıl başında gelen Türk göçmenlerin beraberinde getirdikleri bir çesit olması da muhtemeldir. ANATOHUM Projesi kapsamında çeşide “Heybetli” ismi verilerek Türkiye'de yaygınlaşması sağlanacaktır.
• Tohumun geldiği yer: 2014-1015 Ağaçlar net Tohum Paylaşım Etkinliği / Birnefestoprak
• Kullanılan gübreler: Keci gubresi, organik bazli diger urunler
• Kullanılan ilaçlar: -
• Hasat yıl ve ayı: Ağustos 2015
• Yetistirme zorlugu derecesi: Kolay
• Bitki tipi ve gelişim durumu: Yüksek verimli, iri meyveli bir domates için oldukça erken olgunluğa ulasan (65-70 gun), kimisi 500 gr civarında, kimisi daha ağır olan meyveler veren (3. fotoğraftaki meyve 760 gr ağırlığında), patates yapraklı, sırık, dallanan ve boylanan bir çeşit. Meyveler, ağırlıklı olarak pembe ve kırmızı tonlarıyla ve ona ek olarak turuncuyla karışık bir renge ve ince kabuğa, düşük asiditeye veyüksek Brix değerine sahip olup depolamaya uygun dğildir. Taze tüketim için kullanılmasinı tavsiye ederim.
• Çeşidin Hikayesi: Çeşidin tohumları, o zaman ABD'nin California Eyaleti'nde yaşayan ve 2006 yılında vefat eden Wade Wofford tarafindan Seed Savers Exchange'in üretim çiftliğine 1988-1998 yılları arasında bağışlanmıştır (not edilmedigi için hangi yıl bağışlandığı belirsizdir). Wade, çeşit tohumlarını daha önce yetiştiren bir amatör yetiştirici grubundan temin etmiştir. Kendisi bağış notunda şunu belirtmiştir: "Tohumları ABD'de ilk dolaşıma sokan kişi, Türkiye'de bir restoranda sandviç siparişi veriyor. Sandviçin içindeki domates diliminin büyüklüğünün ekmeğin dışına taştığını görüyor ve tohumlarını peçeteye sarıp iri domates yetiştirmeyi çok seven ABD'deki babasına postalıyor. Olgunlaşmaya yakın, kimi meyvelerin omuzları albenisi yüksek koyu yeşil bir renk almakta, bu renklenme meyve olgunluğuna doğru belirsizleşmektedir.
EK: Çeşidin etli yapısına bir kez daha dikkati çekmek isterim. Görebileceğimiz en etli çeşitler arasındadır. Yetiştirdiğim diğer çeşitlerle kıyaslandığında, ağırlığına göre en az tohum aldığım çeşit olma özelliği de bu durumla ilgili. Hasada geç kalındığında çatlama ve yarılmalar görülebilir.