[malina]

Kızılırmak uyarısı


Bilim adamları, Kızılırmak'tan Ankara'ya su taşınmasının, nehrin geçtiği bölgelerde ekolojik dengeyi bozacağını açıkladı: Tarım zarar görür. Sivrisinek, kene gibi zararlı böcekler artar

Sivil toplum örgütleri ve akademisyenler, Ankara'nın içme suyu ihtiyacını karşılamak için başlatılan Kızılırmak'tan su taşıma projesiyle, nehrin geçtiği bölgelerde ve özellikle Bafra Ovası'ndaki ekolojik dengenin bozulacağı uyarısında bulundular. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek ise Kızılırmak Havzası'nı korumak için yasa hazırlığı içinde oldukları söyledi.

Çevreyi bekleyen tehlike

Çetin, Kızılırmak'tan Ankara'ya su taşınmasının, havzadaki doğal dengeye getireceği zararları şöyle sıraladı:

Tarımsal sulama azalacak, verimlilik düşecek.
Nehir suyundaki azalma nedeniyle yeraltı suları da azalacağı için tarımda kullanılan kuyularda su kalmayacak.
Yeraltı sularının kuruması ormanları susuz bırakacak.
Havzadaki yumurtlayan-yavrulayan kuş sayısı azalırken, göçmen kuşlar da rota değiştirmek zorunda kalacak.
Kuş sayısındaki azalma, tarım alanlarına zarar veren sivrisinek ve kene gibi böceklerin popülasyonunda artışa neden olacak.
Bu böceklerden insanlara bulaşan Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) gibi ölümcül hastalıklarda da artış gözlenecek.
Nehrin debisi azalacağı için balık türlerinde azalma olacak.
Nehrin geçtiği bölgelerde iklimi yumuşatma özelliği ortadan kalkacağı için kış aylarında don olayları artacak ve meyve-sebze üretimi azalacak.
Bafra Ovası'nda alarm

Uzmanlar, Kızılırmak'ın suyunun çekilmesinden Ankara'ya 450 kilometre uzaklıktaki Bafra Ovası'nın bile olumsuz etkileneceğine işaret etti. Çetin, "Kızılırmak'ın Karadeniz'e döküldüğü bu deltada hayvan ve bitki çeşitliliği olumsuz yönde değişecek" dedi.
Koruma yükümlülüğü unutuldu

Doğal Hayatı Koruma Vakfı Su Kaynakları Program Müdürü Buket Dıvrak da Kızılırmak Deltası'nın (Bafra Ovası) Ramsar Sözleşmesi olarak bilinen BM Su Alanları Koruma Sözleşmesi'ne göre Türkiye'nin korumakla yükümlü olduğu 12 alandan biri olduğunu anımsatarak, "Sözümüzü unutup nehirden su çekme projesi başlattık. Oraya bir damla suyun bile eksik gitmesi deltadaki doğa dengesini ve bundan etkilenen insanların yaşamını mutlaka değiştirecektir" dedi.
Doğal Hayatı Koruma Derneği Başkanı Neriman Özhatay, "Ankara'nın su ihtiyacı açık ama çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) yapılması gerekirdi. Bu yapılmadan başlanan proje, Kızılırmak Deltası'nın kaybedeceği suyun miktarı, oradaki bitki ve kuş çeşitliliğini değiştirecektir. Örneğin, o bölgeye has su içerisinde yetişen Longos ormanı bundan etkilenecektir" diye konuştu.

Kızılırmak'taki sorun ne?

TMMOB'un verilerine göre, başkente alınacak olan Kızılırmak'ın su kalitesiyle ilgili değerler ve içme suyu değerleri arasındaki ciddi fark sorun yaratıyor. Bu değerler şöyle:

İçme suyu
Sertlik (FS):8.5
Klorür mg/l:8.0
Sülfat mg/l:21.0

Kızılırmak'ın suyu
Sertlik (FS): 45.4
Klorür mg/l: 239.0
Sülfat mg/l:336.8


Kirletildi, şimdi suyu çekilecek

TMMOB Çevre Mühendisleri Başkanı Ertuğrul Ünlütürk de, "Su taşıma projesi için gerçekçi bir fizibilite raporu hazırlanmadı. Kızılırmak zaten korunmuyordu. Çevresindeki sanayi tesisleri tarafından atık sular ile sürekli kirletilirken, içerdiği sülfat oranı da gün geçtikçe artıyor. Tarımsal sulama için bile risk taşımaya başlayan Kızılırmak'tan şimdi içme suyu çekilmesi vahim bir hata" dedi.


Gökçek: Yasa hazırlığımız var

Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Gökçek ise basında yer alan "Kızılırmak'a ne olacağını Allah bilir" sözleri konusunda Milliyet'e açıklama getirerek şunları söyledi:
"Kızılırmak'ta 7 milyar metreküp su var. Kuraklık böyle sürerse 10-15 sene sonra Orta Anadolu'da çatlayan, patlayan topraklar meydana gelebilir. Onu izah etmeye çalıştım. Bir havza yönetimi oluşturmamız, korumamız lazım. Kirlenmesini önlemeliyiz. Bunun için kanun çıkarma hazırlığı yapıyoruz.

UTKU ÇAKIRÖZER, YILDIZ YAZICIOĞLU Ankara
Milliyet