İnternette bulduğum bir deneysel tezde şu tartışmalar ve şu sonuçlara varılmış:
Özetle;
''Bu çalışmada peyniraltı suyu uygulaması ile Rhizobium spp ve Arbusküler Mikorhizal Fungus (AMF) inokulasyonlarının nohut bitkisindeki bazı gelişim parametrelerine etkileri incelenmiştir.
Araştırma kapsamında incelemeye alınan morfolojik parametrelerde kontrol bitkilerine göre, her üç faktörün de yer aldığı uygulamalarda gözle görülür bir artışın olduğu ve bu faktörlerin bitkinin morfolojik gelişimine ve besin içeriğine olumlu katkılarda bulunduğu saptanmıştırToprak mikroflorası içerisindeki önemli simbiontlar olarak kabul edilen Rhizobium bakterileri ve Arbusküler Mikorhizal Funguslar bitki gelişiminde oldukça önemli role sahiptirler (Linderman, 1992; Smith ve Read, 1997).
Bu iki simbiont’un ikili inokulasyonlarının, özellikle baklagil bitkilerinde bitkinin gelişimini, verimini ve özellikle P ve N açısından besin içeriğini artırdığı, bunun yanı sıra ikili inokulasyonlarda AMF’larının gelişimi ve Rhizobium bakterilerinin nodul oluşumunun, tekli inokulasyonlara göre daha fazla olduğu ifade edilmektedir. Nitekim, sözü edilen her iki simbiont, inokule edildikleri baklagil bitkilerinin P ve N alımını teşvik eden ve bitkilerdeki konsantrasyonlarını artıran rizosfer bölgesi simbiontlarıdır (Linderman, 1992).
Çalışma kapsamında uygulanan faktörlerden bir diğeri peyniraltı suyudur. Genel olarak peynir altı suyu faktörünün olduğu uygulamalarda bitkinin gerek morfolojik özellikleri ve gerekse besin içeriği açısından diğer uygulamalara göre daha fazla artış gösterdiği gözlenmiştir (Çizelge 3, 4).
Peyniraltı suyu’nun birçok ülkede gübreleme amacıyla kullanıldığı gerçeği göz önüne alınırsa nohut bitkilerinin gelişim parametrelerindeki bu artış, peynir altı suyunun gelişimdeki rolünü çok iyi ortaya koymaktadır.
Gübreleme amaçlı toprağa uygulanan peyniraltı suyunun verim artışının yanı sıra toprak yapısını iyileştirdiği, toprağın su tutma kapasitesi ve poroziteyi artırdığı ifade edilmektedir (Watson, 1978; Sienkiewicz ve Riedel, 1990).
Bu özelliklerinden dolayı peyniraltı suyu sadece bitki açısından değil toprak yapısını iyileştirerek aynı zamanda bu çalışmada kullanılan AMF ve Rhizobium gibi toprak simbiontlarının da gelişimi açısından, dolaylı olarak, etkili olduğu düşünülmektedir. Morris (1985) peyniraltı suyunda bulunan protein azotunun toprak mikroorganizmaları tarafından %30-60 oranında bitkinin kullanabileceği inorganik azot formuna dönüştürüldüğünü ifade etmektedirler.
Peyniraltı suyunun içerdiği zengin besin maddeleri ile mikrobiyal beslenme açısından da önemli olduğu belirtilmekte ve yapısında bulunan bazı karbon bileşiklerinin, özellikle laktozun, mikroorganizmalar açısından enerji kaynağı olarak kullanıldığı ifade edilmektedir (Morrissey, 1985; Iwabuchi ve Yamauchi, 1987).
Peyniraltı suyuna ait bu özellikler, peyniraltı suyunun her iki dozunun uygulandığı ve Rhizobium ve AMF inokulasyonlarının yapıldığı nohut bitkilerinde hem morfolojik hem de besin içeriği değerlerinin yüksek olmasını daha iyi açıklamaktadır. ''
SONUÇ: (özetle)
''gerekli dozlarda tarım arazilerinde kullanıldığında hem bitki gelişimini hem de toprakta bulunan yararlı mikroorganizmaların etkinliğini artırmaktadır. Bir ön çalışma niteliğindeki bu araştırmada hem peyniraltı suyunun hem de AMF ve Rhizobiumbakterisinin gerek tek ve gerekse ikili veya üçlü kombinasyonlarının bitki gelişimi açısından olumlu etkilerde bulunduğu görülmüştür.
Dolayısıyla atık madde olarak bilinen ve besin değeri oldukça yüksek bu ürüne ülkemiz koşullarında tarım arazilerinde değerlendirme alanlarının yaratılması önemli bir zorunluluktur. Özellikle toprak yapısındaki mikroorganizma populasyonu üzerindeki olumlu etkileri de göz önünde tutulduğunda bu durum kaçınılmaz görünmektedir.
Ancak bu uygulamalar sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta peyniraltı suyunun gerekli ve yeterli miktarlarda kullanılmasıdır. Aşırı miktarda kullanım toprak yapısında bulunan mikroorganizma populasyonu üzerinde olumsuz etkilerde bulunabileceğinden gerekli miktarın üstüne çıkmamaya dikkat edilmelidir.''
KAYNAK : Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi,
Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.),
2003, 13(2): 127-132
Link : http://tarimdergisi.yyu.edu.tr/say13...er/127-132.pdf