View Single Post
Eski 22-03-2013, 17:36   #54
birnefestoprak
Ağaç Dostu
 
birnefestoprak's Avatar
 
Giriş Tarihi: 15-07-2012
Şehir: Ankara/Morgantown
Mesajlar: 2,797
Hidropolitikte virtual water (sanal su) denilen bir kavram vardir. Bu kavrama gore, alip sattiginiz sey su degil suyun ortaya cikardigi urunlerdir. Bu urunlerin uluslararasi ve domestik ticarette alinip satilmasi cok yaygin hale geldi. Suyu kullanip tahil uretirsiniz, elektrik uretirsiniz, suyun kendini satmaktan daha cok gelir elde edersiniz. Ozel tesebbus de bu kavrami goz onunde bulundurup, kar mekanizmasinda mutlaka yerini alir. Virtual water ile ilgili yapilmis bircok akademik calisma var. Hatta ne yazik ki kapanana kadar Hacettepe Universitesi'nin hidropolitik arastirmalarla ilgili programinda da bu konuyla ilgili calismalar yapildi, bunlar okunabilir.

Suyla ilgili carpici olmasi bakimindan bir ornek vereyim: Suriye sinirindaki mayinli arazinin temizlenmesiyle ilgili yapilacak uygulama aylarca tartisma konusu oldu, degil mi? Iste o mayinli arazi, dunyanin en buyuk debili karstik yeraltisuyu kaynaklarindan birinin ustunde oturuyor. Su, Turkiye'de besleniyor ve Suriye'ye akarak Suriye'nin kuzeyinde tek cikis noktasindan 40 m^3/s debiyle bosaliyor.

Peki o mayinli araziye, mayinlar ne zaman dosenmis? Bundan on yillarca once, yani henuz organik tarim teknikleri uygulanmaya devam ederken. Gunumuz sartlarinda, hic kimyasal gubre ve pestisitlerin kullanilmadigi (veya daha once ustunde hic tarim yapilmamis) bir arazinin organik tarim acisindan degeri tartisilabilir mi? Ordaki arazide yapilacak bu tip bir tarimin bolge insanina getirecegi geliri dusunmek gerek. O arazinin temizlenmesi isi de baska bir ulkeye topraklarin onlarca yillik kullanim hakki da dahil olmak uzere ihale edilmeye calisildi mi calisilmadi mi?

Konu hangi dogal kaynakla ilgili olursa olsun, dogrudan kaynaga bakmak yerine kaynaktan elde edilecek urune bakmak lazim. Bir de denetim mekanizmasi cok onemli ki ulkemizdeki en buyuk sorunlardan biridir. Konya Ovasi nasil coktu? Ordaki kuyulardan on yillarca yapilan cekimler, denetim mekanizmasi icinde kontrol edilseydi bu sonuc ortaya cikar miydi? Simdi cokmeyi de biraktilar ovadaki tuzlanmayi nasil cozeriz diye ugrasiyorlar. Tabii ki ulkenin kaynaklari degerlendirilmeli ama kaynagin hem niceliksel hem de niteliksel devamliligini saglamak, bu devamliligin saglandiginin denetlenmesi ve soz konusu girisimin oncelikle yore halkini dogrudan kalkindirmaya donuk olup olmadigi enine boyuna dusunulerek karar verilmesi kaydiyla.

birnefestoprak Çevrimdışı   Alıntı Yaparak Cevapla Başa Dön