|
Hemen aklima gelen bir ornek vereyim. Asagidaki iki resim de domates uzmani Dr. Carolyn Male'in cok meshur bir kitabindan iki sayfadir (sayfa 66 ve 67). Dr. Male, bugun Turkiye'de de yetistirilen bircok cesit yabanci (Avrupa, Rusya, Amerika vs menseyli) domatesin yillar boyunca ilk dagitim noktasi olmustur. Kendisine butun ulkelerden denemesi icin domates tohumlari gonderilir, o da bu tohumlari yetistirip domateslerin tarihcelerini, kimlik bilgilerini, yetistirme notlarini arsivler ve tohumlari genel begeniye sunar; tohumlar burdan diger insanlara dagilir.
Brandywine domatesler Turkiye'de de bilinip yetistiriliyor. Bu genel baslik (Brandywine) adi altinda bugun 4 cesit domates bulunuyor. Bunlardan bir tanesi de OTV (Off the Vine) Brandywine. Domatesin resmi de asagida goruluyor.
66. sayfada kirmizi cerceveyle belirttigim yaziyi aktarayim:
"OTV Brandywine originated from a natural cross-pollination between Yellow Brandywine and an unknown red parent. I deyhbridized it for five years to an open-pollinated form."
Cevirisi:
"OTV Brandywine domatesi Yellow Brandywine (Sari Brandywine) ve hangi cesit oldugunu bilemedigim baska bir kirmizi anac domates arasindaki dogal capraz tozlasmadan ortaya cikti. Bu cesidi (capraz tozlasmayla ortaya cikan OTV Brandywine cesidini kastediyor) acik tozlasan bir cesit haline getirmek icin bes yil dehibridize ettim (tam da burda bahsettigimiz konu)."
Yani Dr. Male, ayni bahcede Yellow Brandywine ile birlikte baska cesit domatesler de yetistiriyormus. Sari renkli meyveler veren Yellow Brandywine bitkilerinin birinden aldigi tohumlari sonraki sene yetistirince bitki ustundeki meyvelerin sari renkli degil, kirmizi renkli oldugunu gormus. Bu sonucu (yani capraz tozlasmayi) ortaya cikaran diger cesidin kirmizi meyve veren bir cesit oldugunu da meyve renginden anliyor cunku meyve rengini degistiren anac bitki, dominant (baskin) olmus oluyor. Capraz tozlasmanin oldugu sene ayni anda birkac kirmizi domates cesidi yetistirdigi icin de bunlardan hangisinin tozlasmaya katildigini bilemiyor.
|