http://warre.biobees.com/
Ekolojik kovanın boyutları ve yürütülmesı kolonilerin doğal ortamlarına uygun şekildedir. Dişarıdan müdehalenin yok denecek kadar az olduğu bu kovan arıları strese sokmaz.
Warre kovandaki arılar diğer kovanlara göre çok daha sakindir. Hatta onlar dostane ilişkilere açiktir. Arıları doğada yaşadıklarına yakın bir şekilde yaşatmayı hedefleyen WARRE kovan, arılar doğada nasıl dikey çalışıyorlarsa aynı şekilde çalısmalarını sağlar.
Doğal yaaşmlarında olduğu gibi WARRE Kovanda da arılar hastalıklarla ve özellikle Varroa ile başa çıkabilir , ilaca gerek kalmaz. Gerektiğinde geçici ve peteksiz olarak ayrı olan bir ilaçlama kovanına konulur arılar.
Bildiğimiz gibi arıların düzenleri kusursuz, yeterki dışarıdan birisi bunu bozmasın ! zaten arılar açgözlü olmayan, çalışkan, hakkani varlıklar, bu dünyada olabilecek en yüksek düzen düzeyine sahipler ! Biz insanlar bu değeri anlamaktan uzak , son moda fenni kovanlarla onların düzenine sistematik bir şekilde çomak sokuyoruz malesef !.
Tüm kokulara çok hasas olan arılar , kovana müdahale edeni de kokudan tanırlar ve eğer siz kovan sahibi olarak devamlı onlarin düzeninı bozuyorsanız onlar da sizi düzen bozucu olarak mimlerler ! .
Bu Ekolojik kovanı geliştiren Warré, arıları malesef hakkı yenilen ve hiç anlaşılmamış olarak anlatır ve derki :
EGER ARI SOKARSA BİLİN Kİ SİZ YANLIŞ BIR ŞEY YAPTINIZ !
Ekolojik kovan, çıtları sabit, açılmayan ve yanlış müdehale edilmeyen, arılari strese sokmayan kovandır.
Arıları doğada yaşadıklarına yakın bir sekilde yaşatmayı hedefleyen bu kovan, arılar doğada nasıl dikey çalışıyorlarsa o şekilde çalışmalarını sağlar ;
WARRE KOVAN - ARI DOSTU
Arıları doğada yazın yukarıdan aşağıya peteklerini örüp bal stoklarını çepeçevre ve yukarıda depolarlar. Sonra yavaş yavaş yukarıdan aşağıya inip, alt kata geçip ve böylece bir alt katta petek örüp devam eder. Fenni kovana kıyaslarsak, fenni kovanda ballık üste konulduğundan , sırlanmış bal üzerinde dolaşmayı sevmeyen arıları , sırların üzerinde dolaşmak mecburiyetinde kalır. Ekoloji kovanda bu sorun yasanmaz .
Kısın ise soğuklar başlayınca , arı kolonisi kıslamak üzere peteklerin en ortasında yavrularının (az da olsalar) etrafinda salkım olup alttan yukarı doğru ilerler etrafinda ballı petekler termik izolasyon işi görür, önce güney yani en sıcak taraftan tüketmeye başlar , sonra diğer yönlenderden tüketir ve en son stok bal, en yukarıdakı (tavandakı) bala gelir sıra, hatta ilkbaharda bile hep biraz stok bal kalır tavanda. Yani arı, hem üretirken hem tüketirken hep dikey hareket eder . Halbuki fenni kovanda arı yatay çalışmak zorunda kalıyor, fenni kovanda kışlayan arılar yan çıtalarda bal olsa bile açlıktan ölebiliyor zira, salkım oluşturmuş koloni yapısı itibariyle yatay ilerleyemiyor.
WARRE kovan ballık katlarının altta konulmasıyla arının doğasına uygun bir şekilde geliştirilmiş bir kovan. Sabit çıtalı olduğundan, petekler dışarı çikarılmıyor arının düzeni bozulmuyor , arılar sadece arka cam pencereden izleniyor. Tabii cam pencerinin üzerinde kapak var sadece gözlemlerken kapağı açıp sonra hemen kapatıyorsunuz yoksa arı kendisi kapatır camları propalis ile. Ayrıca Warre Kovanın hava akımı sağlama özelliği sayesinde arılar kovan içi havalandırmayı kendileri ayarlamak suretiyle yazın kanat çırpmak mecburiyetinde kalmaz ve genelde Varroa ile de kendileri başa çikabilir.
WARRE KOVANIN YÜRÜTÜLMESI
Warre kovan hem boyutları hem de yönetme itabarıyle fenni kovanlardan çok farklı. Çıtaları sabit ve çerçevesiz olması arıların kovan içi çalışmalarını daha rahat kılıyor. Ayrıca kovanın açılmaması sayesinde iç denge bozulmuyor. En üst kattı örten sinekliğe müdehale edilmediğinden arılar sinekliği istedikleri gibi propalisle kapatıp veya açarak kovan içi nemi ve ısıyı ayarlayabiliyorlar. Aynı iklim koşullarında fenni kovanlarda arılar sıcaktan kanat çırparken Warré kovandakiler kanat çırpmıyor. Asgari 2 kat çalisan ve 8 kata kadar büyüyebilen bu kovanın tek bir katının boyutu 30x30x21 cm. her katta 8 çıta bulunuyor. Bu üst üste konan katların altına yine ayrılabilen bir taban ile tepesine gerektiğinde bir şurupluk katı, bir havalandırma katı ve ayrıca bir çatı ekleniyor . Havalandırma systemi ve kovanın hiç bir şekilde açılmaması sayesinde kovan içi ısı ve nemi arılar kendileri düzenleyebiliyor. Tabii ki en iyi onlar biliyor bu işi.
2 kat yani 16 çita ile baslayan kovana, sadece 3mm lik klavuz petek konuluyor, arılar kendi peteklerini örüyör . Böylece sunni peteğin getirdiği mahsurlardan arılar kurtuluyor. Eğer başta arılara destek vermek istiyorsanız sunni petek vermek yerine onlara ballı şurup verin ve göreceksiniz ne kadar kısa zamanda kendi peteklerini örecekler !. Arılar doğada yaptıkları gibi önce üst kattan başlıyor, bazen alt kattan baslamış olsalar bile bir çıtayı doldurmadan yine en üst kata geçerek alt katı terk ediyorlar ve önce üst katı doldurup sonra alt kata yani 2. katta geçiyorlar. 2. katın yarısına yaklaşırken 3. katı alttan ekliyorsunuz ve aynen 4. ve 5. katlar yine en alttan ilave ediliyor. Bal alırken çıta değil bütün bir katı alıyorsunuz en üstten başlayarak. Arilara hep 2 kat birakarak .
Özet olarak bu kovanda arılara hep 1,5 kat petek ve bal bırakıyoruz. Böylece bal alırken bile arılar fazla strese girmiyor zira üsteki sırlanmış stok bal katın dışında yine onlara 1.5 kat (yani 12 çıta) bal kalıyor. Bal alabilmek için arılar 3. katın yarısına kadar inmiş olmaları lazım ki en üst kat tamamiyle sırlanmış olsun, yavru kalmasın. Arılar cam penceredeki peteklere kadar sırlamışlarsa bilin ki tüm iç kısım da srlanmış, yeterki birisi kovanı açıp düzeni bozmuş olamasın.
OĞUL ALMAK :
Warré Kovan da arıdan oğul almak veya oğula gitmesini önlemek için bir sürü imkan var. Bunlardan biri doğru zamanda kat eklemek veya kat ayırmak gibi, ama hiç bir zaman ana arı memelerine müdahale edilmiyor , onları yok etmek bizim haddimiz olmasin lütfen !. Kovanın içsel saatine ve düzenine müdahele kesinlike edilmiyor. Buna rağmen Warré Kovanda genelde senede 1 oğul çıkıyor , hiç bir zaman arka arkaya oğul verme olmuyor, cam arkasından 7 meme de görseniz yine tek bir oğul çıkıyor . Arılar kendileri her ihtimale karşı önlem alıyor , oğul verme düzenlerinde de hiç bir şeyi tesadüfe bırakmıyor , ana arının çiftleşirken ölme ihtimallerine kadar belli aralıklarla memeler hazırlıyorlar . Bu kovan hiç bir zaman ana arısız kalmiyor, çünkü açılmadığı için yanlışlıkla ana arıyı öldürme tehlikesi yok ve arılar yine her ihtimali hesaplıyor ve inanın bu işleri bizden çok daha iyi ayarlıyorlar.
ANA ARI DEĞİŞİMİ KENDİLİĞİNDEN EN UYGUN ZAMANDA GERÇEKLEŞİYOR
Ana arı yaşlanınça pheromone salgısı azalıyor ve arılar bu koku yetersizliğinden zaten kovanın ortasına tek bir ana arı memesi yapıp analarını değiştiriyorlar.
Yani Fenni arıcılıkta öğretilen 2-3 senede bir ana arı değiştirme bu kovanda uygun değil .
Bize sadece saygıyla gözlemlemek ve doğru zamanda kat eklemek kalıyor. Bu da tabii epey bir gözlemleme birikimi ve arılarla deneyim istiyor.
Tabii bütün bunlar Warré kovanın düzgün yürütüldüğü (yani doğru zamanda katların ilave edilmesi ve kovanın hiç açılmaması ) varsayımıyla hiç şaşmıyor.
Eğer Dünya'mıza Doğaya ve Arılara karşı sorumlu hissediyorsanız
ve/veya
Arılardan iyi anlıyorsanız
ve/veya
hem emsalsiz bal alıp hem arılarınızı bu dünyamızın zor koşullarında yaşatmak istiyorsanız
bu kovan size göre !
EKOKOVAN