Beyaz altın nasıl öldü?
Saat: 09:37
Dünyanın sayılı tarım ülkelerinden
Türkiye, beyaz altını pamuğu kaybetti. Son 10 yılda 22 milyar dolarlık pamuk ve pamuk ipliği ithal edilirken, ihracat 12.6 milyar dolarda kaldı.
Açık 9 milyar dolar oldu.
15 yıl öncesine kadar Türkiye dünyanın sayılı tarım ülkelerinden biri olmakla övünür, ilkokulda çocuklara ilk bu öğretilirdi. Pamuk da Türk tarımının beyaz altınıydı. Ancak o beyaz altın tamamen bitti, pamuk ithalatı Türk ekonomisinin kamburuna dönüştü. CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, sektör temsilcileri ile gerçekleştirdiği toplantıların ardından pamuğun röntgenini çekti.
Son 10 yılda tam 22 milyar dolarlık pamuk, pamuk ipliği ve pamuklu mensucat ithal edildi. Pamukta verilen dış ticaret açığı 9 milyar doları buldu. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) verilerine göre Türkiye, Çin’den sonra dünyanın en fazla pamuk ithal eden ikinci ülkesi konumunda bulunuyor.
Pamuk Türkiye’nin en yüksek ithalat kalemlerinden de birini oluşturuyor. FAO’nun verilerine göre 2010 yılında Türkiye, 1 milyar 729 milyon dolar ödeyerek 889 bin ton pamuk ithal etti. 2002 yılında dünya pamuk üretiminde Türkiye’nin payı yüzde 4.6 iken 2012 yılında bu oran yüzde 2.1’e düştü. 2002 yılında 964 bin ton pamuk üreten Türkiye 2011-2012 döneminde ancak 675 bin ton pamuk üretebildi.
Fiyatı ihracatta düşüyor
2011 yılında pamuğun kilosunu 3.05 dolardan ithal eden Türkiye, aynı dönemde yerli pamuğu ancak 2.53 dolardan ihraç edebildi. 2012 yılının ilk 10 ayındaysa pamuğun kilosunu ortalama 2.13 dolardan ithal eden Türkiye kendi ürettiği pamuğu ihraç etmek istediği zaman ürününü 1.69 dolardan satabildi.
Türkiye, her yıl irili ufaklı 30’a yakın ülkeden pamuk ithal ediyor. En fazla ithalat ise ABD’den gerçekleştiriyor. İkinci sırada Brezilya, 3. sırada Yunanistan yer alırken bu ülkeleri sırasıyla Türkmenistan, Özbekistan, Arjantin gibi ülkeler izliyor. 2012 yılının ilk 10 aylık döneminde de bu sıralama değişmedi. TÜİK’in verilerine göre 2002 yılından sonra Türkiye’de pamuk ekilen alanlarda 1 milyon 790 bin dekarlık bir daralma yaşandı. 2002 yılında 7 milyon 211 bin dekar olan pamuk ekim alanları, 5 milyon 420 bin dekara indi.
Umut Oran, dünya ülkelerinin pamuk üreticilerini var güçleriyle desteklerken Türkiye’de ise desteğin her geçen yıl azaldığını söyledi. Pamuk ekim alanlarının kentleşmeye kurban verildiğini de kaydeden Oran, şöyle devam etti:
“Devletin pamuğa özgü yeni bir destekleme politikasıyla pamuk üretimini yeniden ayağa kaldırması gerekiyor. Pamuk destekleme primlerinin artırılmadığı son yıllarda, mazot, elektrik gübre ve benzeri girdilerin fiyatları önemli ölçüde artmıştır. Sektör temsilcileri maliyetlerin yükselmesine bağlı olarak üreticinin pamuk üretiminden vazgeçtiğini dile getiriyor. İç piyasada lif pamukların iplikçiye emanete gönderilmesinin önüne geçilmesi gerekiyor. Bunun en net çözümü lisanslı depoculuktur. Mevzuattaki sıkıntıların aşılarak, pamuklarını lisanslı depoya koyacak olan üreticilerin ve çırçır işletmelerinin desteklenmesi şart. Tarım birliklerinin 2000 yılında çıkan yasası değiştirilmeli. DİFİF kredilerinin faizi affedilmeli, anapara geri ödemesi uzun yıllara yayılmalı. Birliklerde yöneticilik yapanların görev suçları, varsa cezaları da açıkça kanunda yer almalı.”
Beyaz altn nasl ld? - thelira.com