[Sakaki]

E) Kompost

Sıcak kompost, soğuk kompost, solucan kompostu gibi birçok türü bulunan kompost, bitkisel atıkların, otların, dal ve yaprak parçalarının yani tüm bitkisel artıkların ve hayvan gübrelerinin mikroorganizma adı verilen ve çoğunluğu gözle görülmeyen canlılarca biyokimyasal yollarla ayrıştırmasıyla elde edilen üründür.

kompost.jpg

Faydaları saymakla bitmez:

- Toprak yapısını ve özelliğini iyileştirmesi,
- Toprağın hacmini artırarak havalandırma sağlaması ve su tutma kabiliyetini artırması,
- Besin maddelerinin bitkilerce daha iyi kullanılmasını sağlaması,
- Organik içeriği sayesinde sentetik gübrelerde bulunmayan makro ve mikro besin elementlerini içermesi,
- Besin elementlerini sentetik gübrenin aksine yavaş ve bitki için ideal bir salınımla bırakması
- Verdiğiniz gübreyi bünyesinde tutarak bitki tarafından daha uzun süre kullanılabilmesini sağlaması,
- Hem asit hem de alkali topraklarda pH nötrleme etkisi ile toprakta tampon görevi görerek besinlerin bitkilerce daha çok alınmasını sağlaması,
- Yapısında bulunan bakterilerin organik maddeleri parçalayarak bitkinin kullanımına uygun hale getirmesi (bazı bakterilerin havadaki azotu dönüştürerek bitki için kullanılabilir hale getirdiği de bilinmektedir),
- Sağlıksız bir toprakta bolca bulunan hastalık ve zararlıları önleme etkisinin olması,
- Sağlıklı kök gelişimini teşvik etmesi,
- Sentetik gübrelemeye olan ihtiyacı azaltması,
- Bitkileri hastalık ve zararlılara karşı koruyan faydalı mikroorganizmalar içermesi sayesinde kimyasal pestisitlere olan ihtiyacı azaltması.

Anlayacağınız, toprak karışımınızda mutlaka bulunması gereken bir bileşendir.

F) Organik gübre

Adı üstünde "organik gübre"! Faydalarını satırlarca saymamıza elbette gerek yok. Bitki için faydalı birçok bileşeni, mikroorganizmayı, vs. içermektedir.

gubre.jpg

Ancak, bonsai açısından bakıldığında bir o kadar da dezavantajını saymak mümkündür; her zaman için potansiyel bir mantar ve enfeksiyon kaynağıdır, içerdiği yabani tohumlar bonsai saksınızda bonsainize zarar verebilecek bir çok yabani otun çıkmasına neden olabilir, içerdiği N-P-K oranlarından tam emin olamayacağınız için belirli dönemlerde bitkiye değişken oranlarda vermeniz gereken N-P-K'nın (Azot-Fosfor-Potasyum) miktar/oran tayinini imkansız hale getirir.

Tabii ki bu bahsettiklerim doğal organik gübre için geçerli; ticari olarak satılan, steril ve (NPK) oranları paketin üzerinde yazılı organik gübrelerden bahsetmiyorum. Ancak unutmayınız ki piyasada satılan birçok gübrenin paketi üzerinde yazılı NPK değerleri/oranları da genelde satıcı tarafından tespit edilmiş minimum oranlardır, yani güncel değerleri paket üzerinde yazılanlardan her zaman biraz daha fazla olabilir.

Sonuç olarak, büyüttüğümüz bonsaiyi, tüketim amaçlı veya meyvesini yemek amacıyla büyütmediğimiz için illa sağlıklı organik gübre kullanmada diretmenin bence bir anlamı yok.


2) İNORGANİK BİLEŞENLER

A) Akadama

Japon bonsaicilerin geleneksel olarak kullandığı bir toprak karışım maddesidir. Japonya'da çıkarılan ve doğal bir volkanik kil olan akadama, pahalı, bulunması zor ve çabuk tükenen bir maddedir.

akadama-1.jpg

Donma ve çözünme durumlarına maruz kaldığında (donma ve tekrar ısınma etkisi), bonsai toprak karışımında kullanılan diğer inorganik maddelere nazaran daha çabuk ufalanarak (bir veya iki yıl içinde) tükenir. Ancak yine de bonsai ustaları tarafından diğer toprak bileşenlerine göre daha iyi bir kök gelişim ortamı olduğu yönünde savunulmaktadır.

B) Diyatomit (Diatomite)

Her ne kadar inorganik toprak bileşenleri arasında sayılsa da aslında kökeni organik olan bir maddedir. Milyonlarca yıl önce hem tatlı su hem de tuzlu suda yaşamış diyatom adı verilen silis kavkılı, mikroskobik ve tek hücreli organizmaların fosillerinden meydana gelmiş bir kayaç yapıdır.

diatomite.jpg

Gözenekli yapısı sayesinde çok iyi su tutar ve su ile reaksiyona girmez. Bu madde bazı kedi kumu markaları tarafından kullanıldığından, bulunması çok zor ve fiyatı da çok pahalı değildir. Yapı itibariyle Akadamaya benzer, ancak beyaz, gri ya da şeffaf renktedir.

C) Arkilit/Turface (Arcillite)

Bu madde, yanmış (sönmüş) montmorillonite kilidir ve ticari olarak Turface adıyla bilinir ve satılır. Islatıldığında koyulaşarak kahverengiye dönen kırmızımsı bir rengi vardır. Besin maddeleri ve su tutuculuğu çok iyi olup kökler içinde ideal bir havalandırma ve yalıtım sağlar. Çok dayanıklı ve uzun süre kullanılabilir olması sebebiyle de bulunması zor ve pahalı olan Akadamanın bir alternatifidir. Ayrıca rengi itibariyle bonsai için her zaman aranan bir toprak karışımı malzemesidir.

acrillite-1.jpg