BİYOLOJİK MÜCADELE NEDİR?
Zararlı böceklerin yaptığı zararları durdurmak veya azaltmak için onların doğal düşmanlarını doğada artıracak şekilde yapılan işlemlere denilmektedir. Zararlı böceklerin doğada mevcut doğal düşmanların yardımıyla ekonomik zarar düzeyinin altında tutulması işlemine biyolojik mücadele denmektedir. Biyolojik mücadelede hedef ilaçlı mücadelede olduğu gibi, zararlıları tümüyle yok etmek değildir. Biyolojik mücadelede, zararlı yoğunluğu ekonomik zarar düzeyinin altında tutulmakta, böylece söz konusu zararlıların doğal düşmanlarının doğada sürekliliğinin sağlanması hedef alınmaktadır.
Doğal düşmanları üç grupta toplayabiliriz:
1) Predatör Böcekler
Hayatı boyunca serbest olarak yaşayan, avını yiyerek veya vücut sıvısını emerek öldüren, çoğunlukla avından büyük boyda olan ve gelişmesini tamamlayabilmesi için birden fazla ava ihtiyacı olan organizmalardır.
Şekil 1. Beyaz sinek predatörü.
Şekil 2. Turunçgil Unlu Bitinin predatörü.
Parazit Böcekler
Yumurtasını konukçusunun içine veya üzerine bırakarak gelişmesini tamamlayıp, konukçusunu öldüren ve ergin oluncaya kadar, yalnız bir tek konukçuya ihtiyaç gösteren organizmalardır.
Şekil 3. Beyaz sinek paraziti.
Entomopatojenler
Konukçularını hastalandırarak öldüren mikroorganizmalardır.
Şekil 4. Zararlıyı hastalandıran bir mikroorganizma.
Biyolojik mücadele programlarının hazırlanabileceği bölgelerdeki kültür bitkilerindeki tüm zararlıların ve bu zararlıların doğal düşmanlarının saptanması gerekmektedir. Söz konusu doğal düşmanların birbirleriyle ilgilerinin çok iyi bilinmesi gerekir. Ayrıca bu doğal düşmanların konukçularına hangi şartlarda ne oranda etkili olduklarının da ortaya konması gerekir.
Söz konusu bölgedeki zararlıları baskı altında tutacak doğal düşmanlar yok ise, aşağıdaki yöntemler uygulanabilir.
1. Doğal düşmanların bulundukları bölgelerden toplanarak konukçularının zarar yaptıkları yerlere salınması.
2. Doğal düşmanların üzerinde bulundukları konukçularıyla birlikte faydalının bulunmadığı bölgeye salınması.
3. Biyolojik mücadele etmenleri laboratuarda üretilerekkonukçularının zarar yaptığı bölgelere salınmasıdır.
4. Biyolojik mücadelesi planlanan zararlının yurt içinde etkili doğal düşmanları yok ise yurt dışında var olan etkili doğal düşmanların getirilip laboratuarda üretimleri gerçekleştirilerek biyolojik mücadelede kullanılır.
Biyolojik mücadeleyi olumsuz yönde etkileyen faktörler vardır. Bunlar:
1. İklim
2. Konukçu Uygunluğu
3. Karınca
4. Toz
5. Zararlı ve hastalıklara karşı kullanılan zirai ilaçlardır.
Kaynak:
http://www.tarimgov.tr