|
Çapraz tozlaşma yapmayanlar:
Fasulye çiçekleri kendi kendine tozlaşma yapar ve hemen hemen hiç çapraz tozlaşmaz.
Soya fasulyesi çiçekleri kendi kendine tozlaşır ve hemen hemen hiç çapraz tozlaşma yapmaz. Kesin saflığı garantilemek için, bahçenin uzunluğu kadar mesafeyle diğer soya fasulyelerinden ayırın.
Marullar arasında çapraz tozlaşma ihtimali zayıftır. Bir önlem olarak tohuma ayrılacak olan diğer çeşitlerden 7,5 m uzağa ekin.
Domates çeşitleri arasında çapraz tozlaşma seyrek görülür; patates yapraklı çeşitler hariçtir. Bunlar bahçenin uzunluğu kadar mesafeyle birbirinden ayrılmalıdır.
Çapraz tozlaşanlar:
Çalı fasulyeleri, diğer çalı fasulyeleri ile çapraz tozlaşır. Çeşitler, saf tohum elde edilmesi için en az 800 m ayrılmalıdır. Saf tohum yetiştirmek için bir başka seçenek, çiçekleri daha açmadan bez bir torbayla kapatmaktır. Arının işini taklit ederek, polenlerin yayılması için günlük olarak çiçekleri oynatmak veya sallamak gerekir.
Lima Fasulyesi, yaygın bahçe fasulyeleri (Phaseolus Vulgaris) hariç, diğer Limalarla çapraz tozlaşır. Kesin saflığı garanti etmek için, çiçekli çeşitlerden 1600 m uzağa ekin.
Bezelye tohumunun saflığını garanti etmek için diğer çeşitlerden 15 m aralıklı ekilmelidir.
Brokoli, Karnabahar, Lahana, Kara Lahana iki yıllık. Tüm diğer Brassica Olarecea çeşitleriyle çapraz tozlaşır; bu nedenle ikinci yıl tohuma bırakılacağı zaman diğer çeşitlerden 1600 m kadar uzakta ekin.
Havuç iki yıllık. Çapraz tozlaşır; bu nedenle ikinci yıl tohuma bırakacağınız zaman diğer havuç çeşitlerinden ve yabani havuçtan 400 m uzakta ekin.
Turplar çapraz tozlaşır; ya diğer çeşitlerden 800 m uzakta ya da haşereye karşı tel kafesle korunmuş mekanlarda ekilmelidir.
Pancarlar çapraz tozlaşır. İkinci yıl tohuma bırakılacağı zaman, pancar çeşitleri ile diğer pancarlar arasında 800 m mesafe bırakılmalıdır.
Rokalar çapraz tozlaşır. Çeşitlerin ekim yerleri arasında 400 m mesafe olmalıdır.
Ispanak, rüzgarla uçuşan polenler yoluyla diğer ıspanak çeşitleriyle çapraz tozlaşır. Ticari tohum ürünleri, saflığı sağlamak için 8-16 km uzaklıkla birbirinden ayrılırlar; fakat bahçe tarımı yapanlar bu mesafeyi azaltabilirler.
Mısır, tüm çeşitleri rüzgarla tozlaşmalıdır ve birbirleriyle çapraz tozlaşma yaparlar. Saflığı garantilemek için çeşitler elle tozlaştırılmalı veya birbirinden 1600 m uzakta ekilmelidir. Koçanların bitki üzerinde kurumasını bekleyin, toplayın ve taneleyin.
Bamyanın büyük, gösterişli çiçekleri böcekler tarafından kolayca çapraz tozlaştırılır. Çiçekler açmadan önce bez torbalarla örtülerek çeşitlerin saf kalması sağlanabilir; ya da diğer çeşitlerden 1600 m uzağa ekebilirsiniz.
Soğan iki yıllık. Soğanlar çapraz tozlaşır ve tohuma ayrılacak diğer soğanlardan 1600 m uzağa ekilmelidir.
Patlıcan çapraz tozlaşır; bu nedenle diğer patlıcan çeşitlerinden 400 m uzakta tutun veya haşereye karşı korunaklı tel örgülü mekanlarda ekin. Yemişlerin iyice olgunlaşmasını bekleyin. Geçmiş (göynümüş) yemişlerden tohumları çıkarmak çok daha kolaydır.
Biberler çapraz tozlaşır, bu nedenle diğer çeşitlerden en az 150 m uzakta veya haşereye karşı tel kafesle korunan mekanlarda ekin.
Karpuzlar çapraz tozlaşır. Çeşitlerini 400 m uzağa ekin ya da elle tozlaştırma yapın. Tohum olarak ayırmak için daima sağlıklı ve erken olgunlaşan karpuzları seçin.
Kavunlar çapraz tozlaşır; bu nedenle diğer kavunlardan (cantaloupes, muskmelons, honeydew, snake melon ve Armenian cucumber’lerin tümü çapraz tozlaşır) 400 m uzağa ekin.
Hıyarlar çapraz tozlaşır; bu nedenle diğer hıyarlardan 400 m uzaklıkta ekin. Tohum alınacak yemişler son yenebilir aşamaya kadar olgunlaşmalı ve yumuşayıp sararmaya başlamalıdır. Uzunlamasına kesin, tohumları çıkartın, yıkayarak temizleyin ve kurutun. Tohumlar artık bükülmeyip kırılır hale gelince artık kurumuş demektir.
Aynı türe ait kabaklar çapraz tozlaşır; bu nedenle çeşitleri birbirinden 400 m ayırın. (Not: 4 tür kabak vardır: C. Maxima, C. Mixta, C. Moschata ve C.Pepo. Bu size aynı bahçede dört ayrı kabak türünü yetiştirmenize ve yine de saf tohum elde etmenize olanak tanır.)
Sert kabuklu su kabakları çapraz tozlaşır; bu nedenle diğer L. Siceraria çeşitlerinden 400 m uzakta ekin veya elle tozlaştırma yapın.
Çok şükür sonunda bulabildim. Biraz uzun oldu ama kusura bakmazsınız umarım. Hatalı bilgi var ise de uyardığınızda en kısa zamanda düzeltirim. Saygılarımla...
|