Ormanları tehlikeye sokan etkenlerin başında yangınlar gelmektedir. Özellikle yaz aylarında ormanlarımız için büyük tehdit oluşturan yangınlar, yüzlerce yılda yetişen ağaçların bir anda elden gitmesine, doğal dengenin bozulmasına, ormanda yaşayan canlı türlerinin ve doğal yaşam ortamlarının yok olmasına, topraktaki organik maddelerin yitirilmesine neden olmaktadır.

Ormanları tehlikeye sokan etkenlerin başında yangınlar gelmektedir. Özellikle yaz aylarında ormanlarımız için büyük tehdit oluşturan yangınlar, yüzlerce yılda yetişen ağaçların bir anda elden gitmesine, doğal dengenin bozulmasına, ormanda yaşayan canlı türlerinin ve doğal yaşam ortamlarının yok olmasına, topraktaki organik maddelerin yitirilmesine neden olmaktadır. Orman yangınları genel olarak doğal (yıldırım) veya insan kaynaklıdır. Gelişmiş ülkelerdeki yangınlarda insan unsuru görece daha düşük bir oranda iken, ülkemizde çıkan orman yangınlarının yüzde 98'inde insan unsuru yer almaktadır. Son 60 yılda 1,5 milyon hektarın üzerinde ormanın yandığı Türkiye'de yangınların, yüzde 97'si insan eliyle çıkmakta, yüzde 3'ü ise doğal nedenlerden kaynaklanmaktadır. İnsan kaynaklı yangınların yüzde 68'i ihmal, yüzde 32'si kasıt sonucu çıkmaktadır. İhmalden doğan yangınların başlıca nedeni ise "anız yakma"dır. Ormanlık alanların yakınında bulunan tarlalarda başlatılan anız yangını ihmal sonucu yakınındaki ormana sıçrayarak çok büyük felaketlere yol açmaktadır. Bunun yanında kasıtlı olarak çıkarılan yangınlar da ülkemizde önemli bir yer tutmaktadır. Kasıtlı çıkarılan yangınlar, genellikle arazi mülkiyeti (gecekondu, tarla açma vs) ve çıkar çatışmaları (örneğin, korunan alanlarda) ile orman idaresi-köylü ilişkilerinden veya kişisel nedenlerden kaynaklanmaktadır. Sonuçları son derece yıkıcı olan orman yangınlarının önüne geçmek için özellikle insan ihmalinden ve kasıtından kaynaklanan nedenlerin ortadan kaldırılmasında toplumsal destek şarttır.

Başvuru Kuruluşları ve İlgili Kuruluşlar:
[*]Orman Toplu Koruma Merkezi, Orman İşletme Şefliği veya Orman İşletme Müdürlüğü [*]Köylerde muhtarlıklar, ilçelerde kaymakamlıklar, illerde valilikler ve güvenlik kuvvetleri (jandarma) [*]Orman Koruma ve Yangınla Mücadele Dairesi Başkanlığını bilgilendirin.

Yasal Dayanak:

6831 sayılı Orman Kanunu'nun 68-76. Maddeleri orman yangınları ve yangınların söndürülmesi ile ilgili yasal düzenlemeleri içermektedir.Kanunun 68. maddesine göre, ormanların içinde veya yakınında ateş ve yangın belirtisi görenler bunu derhal orman idaresine veya yukarıda adı geçen kurum ve kuruluşlara haber vermek; 69. maddeye göre ise, orman yangınlarında civar köy ve kasabaların 18-50 yaşları arasındaki erkekleri, balta, kürek, kazma gibi yangın söndürmeye yarayacak aletleri ile yangın söndürme çalışmalarına katılmak zorundadır.

Eylem / Öneri:
[*]Bir orman yangını veya ormanı tehdit eden anız yangını görüldüğünde hemen en yakındaki Orman Toplu Koruma Merkezi, Orman İşletme Şefliği veya Orman İşletme Müdürlüğü'ne haber verin. Yangının bulunduğu yerin tam ve net bir şekilde tarif edilmesi yangın söndürme ekiplerinin alana ulaşmasında gereksiz zaman kaybını önleyecektir. [*]Yangının çok önemli boyutlarda ve yerel olanaklarla söndürülemeyecek durumda olması halinde Orman Koruma ve Yangınla Mücadele Dairesi Başkanlığını bilgilendirin. [*]177 no'lu hatta yangın ihbarında bulunun. [*]Köylerde muhtarlıklara, ilçelerde kaymakamlıklara, illerde valiliklere ve güvenlik kuvvetlerine (jandarma) de haber verin. [*]Yangının büyüklüğüne göre, radyo, TV gibi iletişim araçlarını kullanarak görevlilerin bir an önce alana ulaşmasını sağlayın. [*]Muhtarlıklar ve yerel sivil toplum örgütleri aracılığı ile sivil ekipler kurmak suretiyle yangın söndürme çalışmalarına katılabilirsiniz. Ancak, çalışmaların mümkün olduğunca düzenli ve etkin bir şekilde yürütülmesi ve karışıklıklara meydan verilmemesi için söndürme çalışmalarını yönlendiren Orman Mühendisinin talimatlarına uygun hareket etmeye özen gösterin.

Kaynak: http://www.yesilatlas.com