Araçlar

Bookmark and Share




08 Aşı ile Üretim

Bitkilerin, sus bitkilerinin ve bilhassa meyve ağaçlarının üretilmesinde kadim tarihten beri uygulanan bir metodtur. Doğada, ormanlarda dalların birbirine sürtünmeleri sonucu kendiliğinden oluşan bir çeşit aşılanmanın, ilk insanlar tarafından görülerek meyve ağaçlarının iyileştirilmesinde kullanılmaya başladığı düşünülmektedir. İyi nitelikli bir ağacın tohumu, ya da bir meyvenin çekirdeği ekilse, sonuçta o bitkinin özelliklerini taşımayan değişik bir bitki elde edilir. Bunun sebebi, bunların çoğunun hibritlerinden, melezlerinden elde edilmiş olmasındandır.

Bu sebepten çekirdekle yapılmak istenen üretimde nitelikleri değişerek asıllarına (anacına) çeken başka çeşitler ortaya çıkacaktır. İşte bu sebepten, aşılama veya çelikleme metodları ortaya çıkmıştır. Çelikle ve aşılama ile yapılan üretimlerde o bitkinin özellikleri bozulmadan devam eder.

Aşı ile üretim en emin ve çabuk sonuç alınan bir tekniktir. Aşı için bir ANAÇ ve bir de DAMIZLIK AĞAÇ veya fidan gerekir. Özerine aşı yapılacak ağaç veya fidana ANAÇ; kendisinden ası kalemi almana ise DAMIZLIK AĞAÇ denir.

Aşının ya da aşılama tekniğinin bir çok türü var ise de bunları iki ana grupta toplamak mümkündür

1- Göz Aşısı veya Yaprak Aşısı
2- Kalem Aşıları


Göz Aşısı veya Yaprak Aşıları:


Adi Göz Aşısı (Yaprak aşısı. Boru Aşısı ve Kabuk Aşısı'dır.

En çok kullanılanı Adi Göz Aşısı veya Yaprak Aşısıdır. Bu aşı ilkbahar sonu-yaz başlangıcında ve bir de sonbahar da olmak üzere iki mevsimde yapılır.

Bunlardan Mayıs-Haziran aylarında yapılan göz aşısına "Sürgün Göz Aşısı" ve Eylül-Ekim aylarında yapılanına da "Durgun Göz Aşısı" denir.

Sürgün göz aşısı kışa kadar büyüme yaparken Durgun Göz Aşısı latent devresine girip kışı öyle geçirir ve ancak ilkbahar da sürmeye başlar. Bu suretle daha kuvvetli büyür. Yaz dönemi kısa süren bölgelerde don rizikosu sebebiyle Durgun Göz Aşısı yapmak isabetli olur.

Göz aşısı için Damızlık ağacın yıllık sürgünlerinin olgunlaşmış olanları seçilir. Kesilen bu parçanın yapraklan, saplarının yarısı kalacak şekilde koparılır. Göz'ü çıkarmak için sürgün elde ters tutulur. Aşı çakısı ile göz hafifçe kesilir. Kendisine aşı yapılacak olan Anacın yumuşak kabuklu bir yerinde çakı ile (T) harfi seklinde bir çizgi yapılarak, kabuk, çakının ucu ile hafifçe kaldırılır (açılır) ve açılan bu yarığa evvelce hazırlanmış Göz yerleştirilir. Gözün dışarda kalan kısmı kesilerek atılır. Rafya ile sıkıca bağlanır. 15 gün sonra rafya çözülür veya kesilip atılır. Rafya yerine ince soyulmuş dut veya söğüt dalları da bağ olarak kullanılabilir.



Boru aşısı Ceviz, kestane, sakız gibi ağaçlara uygulanır. Boru aşısı için Damızlık kaleminden, üzerinde bir göz bulunan bir kabuk parçası boru şeklinde çıkarılır. Anac'ın tepesi kesilerek uygulanacak kısmın kabuğu soyulur, boru şeklindeki kabuk buraya geçilir. Gene rafya ile bağlanır.

Kalem aşıları Bahçe ve Süs Bitkileri ile meyve ağaçlan için uygulanır. Yüksek boylu süs bitkilerine PENDULA (Sarkık) formlu taksonlann aşılanması bu metodla yapılır. Morus'a Morus pendula, Betula'ya Betula ' alba Pendula, Fagus silvatica Pendula, Fagus'a Fagus silvatica Pendula gibi... Özerinde birkaç tane tomurcuk (göz) bulunan gövdeye Kalem denilir.

Kalem aşılarının çeşitleri :
Bindirme ve kopulasyon. Yanaştırma, Yarma, Kabuk aşısı

Bindirme veya kopulasyon Aşısı : Aşılanacak olan Anac'ın çapı kadar kalınlıkta seçilen damızlık kalemi, birbirine yapışacak şekilde ve eğik olarak kesilirler Bu kesilen yüzeyler birbiri ile iyice çakışacak şekilde birleştirilerek sıkıca bağlanır. Bu tarz aşılanmanın mevsimi Mart-Nisan aylarıdır.



Castanea, Clematis, Coraus, Cratae-gus, Malus, Pirus, Syringa,Ulmus, Weigelia cinslerinin türleri ve alt türlerine uygulanır.

Yanaştırma Aşısı : Tohumdan üretilmesi halinde bazı özellikleri kaybolan süs bitkilerinden, kısa zamanda büyük ve sağlıklı bir birey elde etmek için uygulanır,



örneğin : Picea abies Engelmannili glauca uygulaması gibi. Aşının vetasyon periyodunda yapılması lazım gelir.

Bu suretle aşının yarasının kapanması çabuk olur. Yanaştırma metodunda, Anaç ile Damızlık bireylerin birbiri ile yapışacak yüzeyleri Kambiyum tabaklanna kadar açılıp her ikisinin açılan yüzeyleri üst üste getirilip sıkıca bağlanır. Yaranın hava almaması için de macunlanır.

Yarma Aşı :

Bu aşı genelde tepe seviyelerinde yapılır. Yarma aşı yapılacak ağaçlar yaslı ve kuvvetli olmalıdır.Çiftçilerimiz bu aşıyı çok iyi bilirler.

Aşılanacak Anacın tepesi düz bir şekilde kesilir. Kesilen yüzey keskin bir bıçakla düzeltilir ve pürüzleri giderilir. Daha sonra özel Aşı Baltası ile ve ağaç tokmakla vurularak anaç ortasından yarılır. Aşı kalemlerinin uçları sivriltilerek, daha doğrusu inceltilerek, anaçta açılan yangın karşılıklı iki tarafına iki kalem yerleştirilir. Rafya ile bağlanıp aşı macunu sürerek yara yerleri örtülür. Böylece aşının çabuk tutması temin edilmiş olur.



Latent döneminde Hibiscus syriacus (Ağaç hatmi), Camelia, Viburnum (Karto pu), Larix (Melez), Vitis (asma), Abies (Köknar), Cedrus (Sedir), Pinus (Çam) cinslerinin tür ve alt türlerine uygulanır.
26-07-2005
Eski 16-08-2011, 00:16  
kantaron65
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 15-08-2011
Şehir: izmir
Mesajlar: 1
teşekkürler

kantaron65 Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 18-01-2012, 14:47  
ismail61
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 15-01-2012
Şehir: TRABZON
Mesajlar: 14
bilgileriniz için teşekkürler

ismail61 Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 13-05-2012, 15:03  
mehme polatlı
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 13-05-2012
Şehir: ANKARA
Mesajlar: 0
TEŞEKKÜRLER

mehme polatlı Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 02-12-2012, 14:52  
Kültigin
Ağaç Dostu
 
Giriş Tarihi: 29-12-2011
Şehir: Csaszartoltes
Mesajlar: 140
Ağaç, bitki, bahçe konularına çok hevesliyim. Aam henüz acemiyim.

Oldum olası bitki aşılama yöntemlerini merak ediyordum ama biraz da (bilgisizliimden ötürü) çekiniyordum.


Harika bilgiler için çok teşekkür ederim.

Kültigin Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 07-02-2013, 10:31  
fatih_isleyen
Ağaçsever
 
Giriş Tarihi: 24-01-2013
Şehir: istanbul
Mesajlar: 46
bilgi için sağolun çok işime yarayacak, birde yukarıdaki aşı türleri her ağaca uygulanırmı yoksa her aşının uygulanacak agaçı farklımı bu konuda bilgi verebilirmisiniz

fatih_isleyen Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 17-06-2013, 01:34  
parasutcu1
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 30-05-2011
Şehir: İzmir Selçuk
Mesajlar: 5
çok güzel bir bilgi çok da işime yarayacak. teşekkürler ellerine emeğine sağlık. selamlar saygılar.

parasutcu1 Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 15-05-2014, 12:31  
seyran sarıboğa
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 14-04-2014
Şehir: istanbul
Mesajlar: 6
selam.limon ağacıma yarma aşı yaptırdım yapılan anaç bir müddet sonra kurudu aşıyı yaptırdığım fidanlığa gidip durumu anlattım normal olduğunu söyledi.Bana kuruyan anacı bağlanan yerin dibinden kesmemi söyledi ve böylelikle aşı yapılan yerin dibinden sürgün vereceğini ve bir müddet daha beklemem söylendi doğrumudur acaba.İlgilenen arkadaşlara şimdiden teşekkür ederim

seyran sarıboğa Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 18-04-2016, 00:15  
Mini Ringo
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 18-04-2016
Şehir: İzmir
Mesajlar: 1
Aşı denemem hiç olmadı, nasipse önümüzdeki yıl luzümsuz bile olsa kendimi bu konuda teste tabi tutacağım.:)

Mini Ringo Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 06-12-2021, 16:42  
Dadaloğlu
Ağaç Dostu
 
Giriş Tarihi: 16-09-2021
Şehir: Kayseri
Mesajlar: 212
Bir de havai aşılama dedikleri bir tür var. İnternetten biraz araştırdım, yakınımın bahçesinde çok hoşlandığım bir erik ağacı vardı. Üzerinde denedim. Bakalım tutacak mı? Malum kış mevsimi. Ama tutarsa çok güzel olur. Sonuçları alınca paylaşırım.
Ama bununla ilgili bir başlık göremedim. Bilen var mı acaba?

Dadaloğlu Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Eski 08-02-2022, 16:22  
Bir İstanbullu
Yeni Üye
 
Giriş Tarihi: 13-05-2017
Şehir: İstanbul
Mesajlar: 5
Çok güzel bilgiler, çok teşekkürler.

Bir İstanbullu Çevrimdışı Kurallara Aykırı Mesajı Bildir IP  
Yazılım vBadvanced CMPS, Forum vBulletin Version 3.8.5 Copyright ©2000 - 2024, Jelsoft Enterprises Ltd.
Search Engine Optimization by vBSEO 3.6.0
agaclar.net © 2004 - 2024